معرفی گیاه وشا (اوشق) و خواص درمانی صمغ آن

با گیاه وشا (اوشق) و خواص درمانی صمغ آن آشنا شوید

گیاه وشا که در طب سنتی با نام های دیگری مانند ؤشق، ؤشج، اوشق، اوشه، لزاق الذهب، بدران، اُشتک و اوشک شناخته می شود، گیاهی است علفی، از خانواده چتریان که بومی ایران و هندوستان می باشد. از ساقه ها، ریشه و دمبرگ های این گیاه مایعی خارج می شود که در مجاورت هوا سفت شده و به یک رزین یا صمغ تبدیل می شود. صمغ وشا از هزاران سال است که نه تنها در هند، ایران و کشورهای آسیایی مصرف درمانی داشته، بلکه در اروپا نیز به عنوان یک داروهای گیاهی مفید برای مشکلات تنفسی مانند سرفه و تنگی نفس مورد استفاده قرار می گرفته است. این گیاه در زبان انگلیسی به آمونیاک معروف بوده و صمغ آن نیز به صمغ آمونیاک شهرت دارد. حال در ادامه این مقاله با گیاه وشا (اوشق) و خواص درمانی صمغ آن آشنا شوید.

معرفی گیاه وشا (اوشق) و خواص درمانی صمغ آن

مشخصات ظاهری گیاه اوشق (وشا)

گیاه وشا یا اوشق (Dorema ammoniacum)، گیاهی علفی، چندساله و از خانواده چتریان (Apiaceae) می باشد که ارتفاع آن به 1/5 تا 2 (در برخی مناطق به 3 متر) می رسد. این گیاه دارای ساقه ای استوانه ای و بلند با شاخه های منشعب به رنگ سبز مایل به خاكستری می باشد. گل های آن گل افشان، متراکم و به رنگ زرد یا سفید دیده می شود و ریشه های این گیاه در آب شیرین فراوان رشد می کنند.

صمغ وشا یا اوشق چیست؟

در اثر خراش یا گزش حشرات بر روی ساقه، ریشه و گاهی دمبرگ های این گیاه مایع سفید مایل به شیری رنگی خارج می شود که در اثر مجاورت هوا خشک و سفت شده و مانند قطرات شکننده ای به رنگ سفید شیری تا قهوه ای و گاهی قرمز به گیاه چسبیده و یا بر روی زمین می افتد. صمغ اوشق اگر چه سخت و شکننده است، اما در مجاورت هوای گرما، نور خورشید و یا گرمای متوسط نرم می شود، اما ذوب نمی شود و در اثر حرارت بیشتر با شعله سفید می سوزد. این صمغ تا حدی در آب محلول بوده و امولسیون شیری رنگی از آن تشکیل می شود.

محل رویش و پراکنش گیاه اوشق

این گیاه بومی ایران، هند و دیگر کشورهای شرقی آسیا می باشد و همچنین در مناطق خشک و بیابانی شمال آفریقا نیز رشد می کنند. صمغ این گیاه عمدتا از مناطق مرکزی، جنوبی و شرقی ایران نظیر کاشان، بسطام، شاهرود، سمنان، اصفهان، آباده، فارس، سیستان و بلوچستان و قزوین جمع آوری می شود و از طریق کشورهای شرقی مانند هند به سایر اروپا صادر می گردد.

ترکیبات شیمیایی موثر گیاه وشا

صمغ این گیاه حاوی گلوکزهایی مانند اسید گلوکورونیک (Glucuronic acid)، گالاکتوز (Galactose)، آرابینوز (Arabinose) و رامنوز (Rhamnose) می باشد. علاوه بر این، دارای روغن فرار (0/5 تا 1/3) و رزین (65 تا 70 درصد) است. ماده موثره صمغ وشا معمولا برای استفاده دارویی و صنعتی صادر می شود و دارای طعم و مزه تلخ و تند بوده و بوی نسبتا معطری دارد.

همچنین بخوانید:  خواص دارویی صمغ آنغوزه (رزین آنغوزه)

خواص درمانی صمغ وشا

در طب سنتي ایران طبع صمغ اوشا گرم و خشک است و از آن به عنوان خلط آور، قاعده آور، ضد اكسیداسیون، ضد تشنج و ضد میكروب استفاده می شود. علاوه بر این، دارای خاصیت تب بر، افزایش تعریق، ادرارآور خفیف، ضد اسپاسم، مقوی، انرژی زا، تحریک کننده، ضد نفخ و گشادکننده عروق نیز می باشد.

این صمغ نرم کننده سینه است و پرکاربردترین موارد مصرف آن در درمان بیماری های تنفسی مانند آسم‌، برونشيت مزمن (به ویژه در افراد مسن)، زکام‌، نزله‌، تنگی نفس، سرماخوردگی و بیماری های ریوی می باشد. همچنین، صمغ اوشق باز کننده گرفتگي‌ها و انسداد کبد، طحال و دهانة عروق بوده و برای اشخاصی که به بزرگی کبد و طحال مبتلا شده اند نیز مفید است. به علاوه در هندوستان از آن به عنوان ضد انگل و سنگ شکن مثانه استفاده می شود. این صمغ خاصیت ضد درد و ضد اسپاسم دارد، لذا مصرف موضعی و خوراکی آن برای کاهش دردهای عضلانی، کمر درد، سیاتیک و همچنین تورم مفاصل بسیار موثر است.

نکته: مصرف بی رویه این صمغ سبب باز شدن بیش از حد دهانه عروق شده و گردش خون را مختل می کند، لذا از مصرف بی رویه آن خودداری کرده و یا مشورت پزشک یا متخصص طب سنتی اقدام به مصرف این صمغ نمایید.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید صمغ وشا کلیک کنید

صمغ وشا (صمغ اوشق) را با خواص مقوی و انرژی زا، خلط آور و نرم کننده سینه، درمان برونشیت های مزمن، تنگی نفس و …، بدون هیچ اسانس و افزودنی شیمیایی، از فروشگاه عطارک تهیه نمایید.

ارتباط آنلاین در تلگرام