خواص شگفت انگیز یونجه و بذر و عرق آن
آخرین به روزرسانی 28 مهر 1398
با خواص شگفت انگیز یونجه آشنا شوید
یونجه گیاهی است علفی (Alfalfa) که به فارسی اسپت و در کتب سنتی با نام های رطبه (یونجه تر)، قت (یونجه خشک)، برشین و البرسیم حجازی نام برده شده است. پرورش این گیاه در ایران، از زمان های قدیم جهت تامین علوفه چهارپایان معمول بوده است. اما، یونجه علاوه بر غذای حیوانات، خواص دارویی و درمانی بسیاری نیز دارد. طبع برگ های یونجه گرم و تر (تازه آن) می باشد و از آن به عنوان ملین، نفاخ و خون ساز استفاده می شود. همچنین، تخم های آن قاعده آور و قابض بوده و به تسکین سرفه کمک می کند. حال در ادامه این مقاله با خواص شگفت انگیز یونجه آشنا شوید.
تاریخچه کاشت گیاه یونجه
یونجه از اولین گیاهانی است که بشر به آن دست یافته و برای علوفه کاشته است. این گیاه به احتمال زیاد برای اولین بار در سال های 700 قبل از میلاد در ایران کاشته می شده است. یونجه در اوایل سال 500 قبل از میلاد از ایران به یونان برده شد (شاید سپاهیان خشایار شاه آن را به یونان برده باشند). این گیاه در قرن اول پس از میلاد به ایتالیا وارد شد و در قرون 7 و 8 پس از میلاد به فرانسه و آلمان برده شد. در انگلستان تا اوایل قرن هیجدهم یونجه کاشت نمی شد و شناخته شده نبود.
در حال حاضر هم به علت شرایط اقلیمی نامساعد، خاک های اسیدی و مسایل دیگری اصولا در انگلیس خیلی کم کاشته می شود. کاشت گیاه یونجه پس از قرن هجدهم به سایر نقاط دنیا در مناطق مساعد با خاک های قلیایی و در مناطقی که آب کافی وجود دارد (به خصوص در مناطق مرکزی و جنوبی) گسترش یافت.
خواص شگفت انگیز یونجه
مشخصات ظاهری گیاه یونجه
یونجه (نام علمی medicago sativa) گیاهی است علفی، چند ساله که ارتفاع آن بین 30 تا 80 سانتی متر است. برگ های آن مرکب، دندانه دار و دارای 3 برگچه، که هر برگچه بیضی، به رنگ سبز تیره و تقریبا بی کرک و نوک تیز است (صفتی که آن را از برگ شبدر از نظر شکل ظاهری، متمایز می سازد). گل های آن به صورت سنبل با رنگ بنفش تیره یا آبی روشن است. میوه گیاه یونجه مارپیچی شکل و مثل صدف حلزون بوده که معمولا 3 دور مارپیچی دارد.
دانه آن در داخل میوه به شکل لوبیای کوچک است و دانه های جوان آن زرد روشن و دانه های گیاه مسن قهوه ای می باشد. تکثیر این گیاه از طریق کشت بذر آن صورت می گیرد که در ایران در بهار یا در پاییز کاشته می شود. علاوه بر این، ریشه ای بسیار عمیق دارد که گاهی ارتفاع ریشه ها در عمق خاک به 2 تا 3 متر می رسد.
ترکیبات شیمیایی گیاه یونجه
یونجه سرشار از ویتامین ای، ویتامین آ و ویتامین کا است. همچنین، یونجه تازه منبع غنی از ویتامین ث نیز می باشد. آنزیم های موجود در یونجه آمیلاز، امولسین، انورتار و پکتیناز گزارش شده است، در برگ های یونجه در حدود 20 درصد پروتئین نسبتا خوب وجود دارد که دارای اسید های آمینه لیزین، آرژینین، هیستیدین، آدنین، فنیل آلانین، آسپاراژین و سیستین است.
همچنین بخوانید: آشنایی با بذر یونجه و خواص درمانی فوق العاده آن
خواص شگفت انگیز یونجه
یونجه در دامپروری هایی که با تکنولوژی جدید اداره می شود به عنوان منبع غنی ویتامین آ در خوراک طیور، گاو، اسب و … به کار می رود و به سبب مصارف وسیعی که برای علوفه دام دارد از نظر گیاه دارویی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، ولی به هر حال در درمان برخی از ناراحتی های انسان آثار مفیدی دارد.
یونجه از نظر طبیعت و طبق نظر حکمای طب سنتی تازه گیاه یونجه گرم و تر است و خشک آن گرم و خشک است. دارای اسید آمینه و ویتامین ای، ویتامین آ، ویتامین ث (4 برابر لیمو ترش) و ویتامین کا می باشد. یونجه ملین، مبهی (تقویت کننده جنسی)، نفاخ و خون ساز است.
ضماد کوبیده آن با عسل طبیعی محلل ورم های سرد است و همراه با سرکه برای تسکین ورم های گرم مفید است. همچنین استفاده از ضماد پخته آن، روزی 2 بار برای درمان رعشه نافع است. اگر یونجه را با شکر مصرف کنید برای لاغری و کم کردن وزن مفید است. نوشیدن عرق یونجه با کاهو و هویج به مدت دو ماه روزانه برای تقویت موها موثر می باشد.
شیره تازه یونجه به علت داشتن مواد معدنی فراوان برای استخوان بندی به خصوص در مراحل رشد مفید است. برای این کار 300 گرم یونجه خشک را در 300 گرم آب ریخته و جوشانده و آب آن را میل نمایید. برای رشد کودکان نیز بهتر است جوشانده را صاف کرده با عسل مخلوط و به کودک بدهید. مقدار مجاز خوراکی این جوشانده برای کودکان، روزانه یک لیوان کوچک می باشد.
در چین یونجه تازه را مانند برگ چغندر و برگ اسفناج و سایر سبزیجات می خورند، اما توجه شود که یونجه نفاخ است و به علت ساپونین که دارد، مصرف بی رویه آن به صورت تازه حتی در مورد حیوانات نیز عوارض ناراحت کننده ای ایجاد می کند. در بره های کوچک گاهی چریدن در یونجه تاره چنان نفخ ایجاد می کند که چوپان ها مجبورند با سوراخ کردن شکم، نفخ را خارج و حیوان را راحت کنند.
خواص شگفت انگیز یونجه
خواص درمانی بذر یونجه
تخم یونجه قابض و قاعده آور است و برای نرم کردن سینه و تسکین سرفه بسیار مفید است. مقدار مجاز خوراک بذر یونجه 8 تا 20 گرم است. مصرف جوشانده تخم یونجه برای سرماخوردگی نافع است. افرادی که دچار تشنج می شوند و صرع دارند می توانند با روغن تخم یونجه خود را در آفتاب مالش دهند تا عرق کنند. این روش برای درمان صرع و تشنج عصبی بسیار موثر است.
علاوه بر این، روغن تخم آن که با روغن زیتون تهیه می شود، برای لقوه و رعشه چه از طریق خوردن و چه مالیدن مفید است، به طوری که اطبا طب سنتی گویند: روغن یونجه به طور کلی برای بیماری های لرزشی همانند پارکینسون و لرزش دست ها و صرع و … نافع است.
خواص عرق یونجه
عرق یونجه دارای خواص درمانی فراوان است و مصرف آن موجب تقویت عمومی بدن، تقویت اعصاب، تقویت و استحکام استخوان ها، جلوگیری از رعشه و لقوه خصوصا لرزش دست ها و لرزش اعضای بدن (پارکینسون)، جلوگیری از خون ریزی، مفید برای رشد اطفال، زیاد کننده شیر مادر و مفید برای چاق شدن افراد نحیف و لاغر می باشد. عرق یونجه به علت داشتن ماده ساپونین در ترک اعتیاد نیز بسیار موثر است و در بازار تجاری، عرق یونجه را با نام عرق اسپست عرضه می کنند.
توجه: در مصرف یونجه زیاده روی نکنید، زیرا باعث ایجاد خارش، نفخ، دل درد و حصبه می شود.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
بذر یونجه را با خواص نرم کننده سینه و تسکین دهنده سرفه های مقاوم، ضد اسهال، قاعده آور و رفع کننده مشکلات مربوط به قاعدگی و یائسگی، شیرافزا و افزاینده رشد کودکان، کاهنده قند و کلسترول خون و مفید برای راشیتیسم (نرمی استخوان ها)، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.
