حس بویایی و نحوه عملکرد آن در بدن انسان

حس بویایی چیست؟

حس بویایی (Olfaction) یکی از 5 حواس موجود در بدن انسان است که به وسیله آن، بوها قابل تشخیص می شوند. این حس به بقای گونه بشری کمک می کند، چرا که برای تشخیص غذای فاسد از سالم و یا گاز نشت کرده، وجود حس بویایی لازم است. همچنین، فقدان بویایی می تواند به از بین رفتن اشتهای فرد منجر شود. بویایی برای بقای برخی از حیوانات خیلی ضروری تر است و به عنوان ابزار ارتباطی، حفاظت از خود، یافتن جفت و غیره استفاده می شود. حال بد نیست که در این مقاله با حس بویایی و نحوه عملکرد آن در بدن انسان، آشنا شوید.

حس بویایی و نحوه عملکرد آن در بدن انسان

دستگاه بویایی

محرک های بویایی، مولکول فراری هستند که از مواد مختلف آزاد می شوند. پس از جدا شدن مولکول ها از مواد، در فضا پخش شده و وارد مجرای بینی می شوند. مولکول های مورد نظر اغلب باید در چربی قابل حل باشند، چرا که گیرنده های بویایی از نوعی چربی پوشانده شده اند.

دستگاه بویایی شامل گیرنده های واقع در مجرای بینی، برخی نواحی مغز و مسیرهای عصبی رابط است. گیرنده های بویایی در قسمت فوقانی حفره بینی قرار گرفته اند. زمانی که مژک های این گیرنده ها (با ساختاری مویی شکل) با مولکول های ماده بودار ارتباط برقرار می کنند، به یک تکانه الکتریکی می انجامد و این تکانه از رشته های عصبی به پیاز بویی می رود. پیاز بویایی قشر مخ که در طرف داخلی قطعه های گیجگاهی واقع است، رابطه دارد. جالب این که میان پیاز بویایی و بخشی از قشر مخ که دخالتش در تشکیل خاطرات دراز مدت مسلم شناخته شده است، ارتباط مستقیمی وجود دارد. شاید هم این قضیه به این نکته ربط داشته باشد که گاه بویی معین کمک بزرگی در یادآوری خاطره ای بسیار قدیمی است.

حس کردن شدت و کیفیت بو