گیاه حلبوب و خواص درمانی و دارویی آن
با گیاه حلبوب و خواص درمانی و دارویی آن، آشنا شوید
گیاه حلبوب که با نام های دیگری نظیر طفره، لیثور سطس، خصی هرمس، یشورسطس و حریف الاملس شناخته می شود، علف هرزی است که به صورت خودرو در مناطق وسیعی از آسیا، اروپا و شمال آفریقا می روید. اگر چه این گیاه در کشاورزی به عنوان یک آفت شناخته می شود و خاصیت آللوپاتی (مانع رشد سایر گیاهان می شود) دارای خواص درمانی بسیاری است و به عنوان یک قابض و مدر در طب سنتی استفاده می شود. قسمت مورد استفاده حلبوب ساقه برگدار، ریشه و معمولا از كلیه اندام های آن به حالت تازه مصرف می‌شود، زیرا گیاه خشك شده همه اختصاصات درمانی خود را از دست می‌دهد. حال در ادامه این مقاله با گیاه حلبوب و خواص درمانی و دارویی آن، آشنا شوید.
گیاه حلبوب و خواص درمانی و دارویی آن
مشخصات ظاهری گیاه طفره (حلبوب)
حلبوب (با نام علمی Hieracium Pilosella) گیاهی است، چند ساله، علفی، از خانواده کاسنیان (Compositae) به ارتفاع 7 تا 15 سانتی متر که در چمنزارهای خشک، ماسه های سواحل و همچنین کوهستان ها می روید. برگ های این گیاه تخم مرغی که از نوک برگ پهن بوده و هر چه به پایین برگ نزدیک شده، باریک تر می شوند و پشت برگ ها پوشیده از کرک سفید است. از لحاظ ظاهری برگ های این گیاه شبیه به گوش های موش می باشد، لذا در زبان انگلیسی، گوش موش (mouse-ear) نامیده می شود. ساقه های آن نیز بلند، خمیده و کرک دار با گل های زرد رنگ است که در فاصله اردیبهشت تا شهریور گل می دهد.
یکی از مهمترین ویژگی های این گیاه دگرآسیبی یا آللوپاتی(Allelopathy) است که با ترشح موادی با ترکیبات زیادی از دگرآسیب‌رسان‌ها (آللوکمیکال‌ها) از ریشه خود مانع رشد گیاهان دیگر می شود. این ترکیبات ممکن است از ریشه به صورت فعال ترشح شوند و ممکن است از طریق نشت و یا جدا شدن و قطعه قطعه شدن ریشه و برگ از سلول‌ها آزاد شوند.
محل رویش و پراکنش گیاه حلبوب
این گیاه بومی اروپا و شمال آسیا می باشد و علاوه بر این، در مناطق شمالی آفریقا نیز یافت می شود. از انتشار گیاه طفره به صورت خودرو، در ایران از جمله مناطق شمال ایران (گیلان)، شمال غرب (در آذربایجان، قره داغ و اهر) گزارش شده است.
ترکیبات شیمیایی موثر در گیاه حلبوب
حلبوب حاوی عنصری به نام یومبلیفرون (Umbelliferone)، ترکیبی شبیه به کومارین و یک آنتی بیوتیک است. علاوه بر این، این گیاه دارای ترکیبات شیمیایی موثری نظیر اینولین (در ریشه)، رزین، تانن، مقداری لعاب و یک ماده تلخ می باشد.
همچنین بخوانید: خواص گیاه ژینکو
خواص دارویی و درمانی گیاه حلبوب (طفره)
طبع این گیاه از نظر حکما طب سنتی گرم و خشک است و در گذشته به عنوان یک ادرارآور قوی از آن استفاده می شده است. علاوه بر این، گیاه حلوب دارای خاصیت قابض، مسهل و تب بر می باشد. همچنین، گیاه طفره برای رفع نزله های روده، اسهال های ساده، كاهش خستگی عمومی، خونریزی ها در فواصل قادگی، انزال زودرس، ادم (ورم بدن)، آب آوردن نسوج، تنگی نفس، آسم و احتقان ریوی مفید می باشد.
این گیاه به دلیل داشتن یومبلیفرون که خاصیت آنتی بیوتیکی دارد، به درمان تب مالت کمک می کند. این گیاه اثر مفیدی بر روی کبد و کلیه داشته و برای درمان بیماری هایی همچون سنگ کلیه، ورم كلیه، استسقا، مثانه و نقرس موثر است.
طریقه مصرف گیاه حلبوب
این گیاه به شکل استعمال داخلی (به صورت خوراکی) و استعمال خارجی (به صورت ضماد) مصرف دارویی دارد که به شرح زیر است:
استعمال داخلی (دمنوش حلبوب)
برای تهیه این دمنوش، 100 تا 150 گرم گیاه تازه به همراه ریشه آن را در یک لیتر آب دم کرده و به همراه عسل میل نمایید.
استعمال خارجی (ضماد)
- در استعمال خارجی شیرابه آن در موارد التیام زخم، بثورات پوستی، تقویت بینایی، رفع التهابات و ورم چشم به‌كار می‌رود.
- مصرف ریشه این گیاه (به‌صورت جویدنی) ترشحات بزاقی را افزایش می دهد.
- ضماد برگ های تازه برای درمان زخم های کهنه نیز موثر است.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
عرق خارخاسک را با خواص مدر قوی، رفع سنگ کلیه و مثانه، تصفیه کننده خون، سنگ شکن کلیه و دفع آن، رفع سنگ کیسه صفرا، بدون هیچ اسانس و افزودنی شیمیایی، از فروشگاه عطارک تهیه نمایید.
