عفونت دستگاه ادراری زنان و مردان و راه های پیشگیری از ابتلا به آن

عفونت دستگاه ادراری زنان

عفونت ادراری التهابی است که در دستگاه ادراری شروع می شود. دستگاه ادراری به عنوان یک واحد تصفیه کننده خون در بدن بکار می رود که مواد زائد و آب اضافی را بصورت ادرار از بدن خارج می سازد. دستگاه ادراری از یک جفت کلیه، یک جفت حالب (که ادرار را از کلیه ها به مثانه می برد)، یک مثانه و یک پیشابراه (که ادرار را از مثانه به خارج بدن می برد) تشکیل شده است و حفظ تعادل مایعات بدن را نیز بر عهده دارد. دستگاه دفع ادرار شامل كلیه، میزنای، مثانه و مجرای دفع ادرار است. عفونت می تواند به هر یک از ترکیبات دستگاه ادراری حمله کند، اما دستگاه ادراری تحتانی، مجرای ادرار و مثانه مستعدترین التهاب هستند.

عفونت ادراری چیست؟

به وجود میکروب و رشد آنها در داخل مجاری ادراری و التهاب قسمتی یا تمامی سیستم ادراری، عفونت ادراری گفته می شود. اگر عفونت محدود به پیشابراه باشد، اورتریت (Urthritis)، اگر محدود به مثانه باشد، عفونت مثانه یا سیستیت (Cystitiss) و اگر کلیه ها عفونت کرده باشد، پیلونفریت (Pyelonephritis) گفته می شود.

اکثر عفونت های ادراری در اثر ورود میکروب های موجود بر روی پوست اطراف پیشابراه به داخل مثانه و یا کلیه ها بوجود می آید. اما گاهی میکروب ها از جایی از نقطه بدن که عفونت کرده است وارد خون شده و در نهایت به کلیه ها رسیده و موجب عفونت آن ها می شوند. بیش از 90% عفونت های ادراری را باکتریها باعث می شوند اما گاهی ویروس ها و قارچ ها نیز موجب عفونت ادراری می شوند.

عفونت دستگاه ادراری زنان و مردان

علائم ابتلا به عفونت دستگاه ادراری زنان و مردان

عفونت دستگاه ادراری همیشه همراه با علامت و نشانه نمی باشد، اما اگر علامتی داشته باشد، این علایم شامل موارد زیر می شوند:

• احساس نیاز شدید به ادرار کردن
• احساس سوزش هنگام ادرار
• ادرار پی در پی و کم حجم
• ادرار کدر
• ادرار سرخ، صورتی روشن، قهوه ای و یا ادرار به همراه خون
• ادرار پر بو
• درد لگن در خانم ها
• درد مقعد در آقایان
• در افراد مسن و میانسال ممکن است عفونت ادراری با بیماری دیگری اشتباه گرفته شود.

مکانیسم های دفاعی بدن در جلوگیری از عفونت های ادراری

در حالت طبیعی ادرار استریل و فاقد میکروب است. مکانیسم های دفاعی بدن در جلوگیری از عفونت های ادراری به قرار زیر است:

1. جریان ادرار باعث دفع میکروب های وارد شده می شود.
2. در حالت طبیعی PH ادرار اسیدی است و اکثر میکروب ها قادر به رشد در یک محیط اسیدی نیستند.
3. همانند سایر قسمت های توخالی بدن، در سطح داخلی مجاری ادراری نیز یک لایه پوششی موسوم به مخاط وجود دارد و این مخاط یک سری مواد شیمیایی ضد میکروب موسوم به آنتی بادی تولید و ترشح کرده و این مواد باعث دفع و از بین رفتن میکروب های وارد شده به مجاری ادراری می شوند.
4. محل اتصال حالب ها به مثانه طوری است که ادرار نمی تواند به داخل حالب ها برگشت کند و این مسئله یکی دیگر از راه های جلوگیری از عفونت کلیه ها است.

آیا عفونت دستگاه ادراری واگیر دار است؟

آن دسته از عفونت های ادراری که در اثر نزدیکی بروز می کنند (بیماری های مقاربتی) قابل سرایت هستند. اما این مسئله در مورد عفونت های مجاری ادراری (مثانه و کلیه) چندان صادق نیست.

همچنین بخوانید:  درمان عفونت ادراری با گیاهان دارویی

عواملی که باعث افزایش احتمال عفونت دستگاه ادراری می شوند عبارتند از:

سن:

با افزایش سن احتمال عفونت ادراری افزایش می یابد. بطوریکه در دوران شیرخواری یک درصد کودکان، در دوران بلوغ 5 تا 10 درصد افراد و در دوران پیری 10 تا 20 درصد افراد دچار عفونت ادراری می شوند.

جنس:

عفونت ادراری در دختر ها و خانم ها 1 تا 10 برابر پسرها و آقایان است. علت این مسئله عمدتا کوتاهی پیشابراه در خانم ها است. اما صدمات حاصل از نزدیکی، استفاده از دیافراگم داخل مهبلی و قرص های جلوگیری از حاملگی و عادت های ماهانه نیز در این مسئله موثر هستند.

یبوست:

بسیاری از کودکان که دچار عفونت مکرر ادراری شده و یبوست نیز دارند، پس از رفع و درمان یبوست، عفونت های ادراری نیز تقریبا بطور کامل از بین می رود.

دیابت:

اصولا اکثر عفونت ها در مبتلایان به دیابت یا قند خون بیشتر از سایر افراد می باشد، خصوصا اگر قند آن ها کنترل نشود.

برگشت ادرار از مثانه به حالب:

در حالت طبیعی ادرار از مثانه به حالب بر نمی گردد. اما در بعضی از کودکان بطور مادرزادی در محل اتصال حالب به مثانه اشکال وجود داشته و در نتیجه در موقع دراز کشیدن، زور زدن و یا ادرار کردن، ادرار به داخل حالب ها و گاهی کلیه ها پس زده می شود و اگر داخل مثانه میکروب وجود داشته باشد، به مناطق بالاتر رفته و امکان عفونت کلیه ها را افزایش می دهد.

اختلالات جنسی:

نزدیکی از طریق مقعد بجز مسئله ایدز، با افزایش عفونت ادراری همراه است، که خوشبختانه در کشور ما بسیار نادر می باشد. همچنین تعدد در شرکاء جنسی نیز باعث افزایش عفونت ادراری می شود.

حاملگی:

بیشترین بیماری که زنان حامله مبتلا می شوند، عفونت های ادراری (خصوصا عفونت کلیه ها) است، که در بسیاری از موارد شخص علامت و ناراحتی خاصی نداشته و به پزشک نیز مراجعه نمی کند و این مسئله باعث عفونت های مکرر و مزمن کلیه و در نهایت نارسایی کلیه می شود. به همین دلیل به مادران حامله توصیه می شود که در دوران حاملگی هر سه ماه یکبار آزمایش و کشت ادرار انجام دهند.

عفونت دستگاه ادراری زنان و مردان

عفونت ادراری در دوران حاملگی

عفونت ادراری در دوران حاملگی بیش از حالت عادی است. بطوریکه 1 تا 2 درصد زنان حامله دچار عفونت کلیه، 1.5 درصد دچار عفونت مثانه و 4 تا 7 درصد دچار باکتریوری بدون علامت (وجود باکتری در آزمایش ادرار بدون آنکه شخص علامت و ناراحتی داشته باشد) می شوند. علت افزایش عفونت ادراری در دوران حاملگی دقیقا مشخص نشده است اما ممکن است به دلیل اتساع مجاری ادرار (خصوصا حالب ها و مثانه) در اثر وارد آمدن فشار توسط رحم و نیز تغییرات هورمونی (افزایش هورمونی موسوم به پروژسترون) باشد. کلیه تغییراتی که در دوران حاملگی بطور طبیعی در سیستم ادراری بوجود می آید، اگر عفونت و عارضه ای به آن اضافه نشود در طی 2 ماه پس از زایمان به حالت اول و طبیعی بر می گردند.

عوارض عفونت ادراری در دوران حاملگی چیست؟

آنچه تاکنون در رابطه با عوارض عفونت ادراری در دوران حاملگی ثبت شده است، دو چیز است:

• زنان حامله ای که دچار عفونت ادراری شده و در ضمن علائم و نشانه های بیماری را نیز دارند، زایمانشان زودتر از موعد مقرر انفاق خواهد افتاد (به اصطلاح زایمان زودرس).
• جنین این گروه از زنان رشد کمتری نسبت به زنان دیگر خواهد داشت. اما چندان شدید و مسئله ساز نیست.

خطری که این مادران را تهدید می کند، وجود عفونت ادراری و عدم تشخیص آن است که ممکن است منجر به عفونت مزمن ادراری (خصوصا عفونت کلیه) و در نهایت عوارض ماندگار شود.

نشانه های عفونت ادراری در زنان حامله

همچنانکه همه می دانند، به علت بزرگ شدن رحم، زنان دچار تکرر ادرار و سوزش ادرار می شوند و در چند ماه اول به دلیل وجود ویار، تهوع و استفراغ نیز ممکن است وجود داشته باشد. در عفونت ادراری نیز همین علائم ممکن است وجود داشته باشد.

همچنین بخوانید:  علائم و راه های درمان عفونت های ادراری در زنان باردار

چه نکاتی را بایستی جهت پیشگیری از عفونت ادراری در دوران حاملگی رعایت نمود؟

رعایت نکات زیر در کاهش احتمال عفونت ادراری بسیار مفید می باشد:

• طبق برنامه منظم، مراقبت های دوران حاملگی را اجرا نمائید.
• در صورتیکه سابقه عفونت ادراری و یا اختلال در سیستم ادراری خود دارید، پزشک خود را از این موضوع مطلع سازید.
• در ابتدای حاملگی، ماه سوم، ماه ششم، ماه نهم حاملگی و نیز یک ماه بعد از زایمان آزمایش ادرار انجام دهید.
• بیش از حالت عادی دستشویی رفته و ادرار خود را تخلیه کنید.
• کلیه علائم هشدار دهنده عفونت ادراری را به خاطر سپرده و در صورت لزوم در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

نسخه های گیاهی جهت رفع عفونت مجاری ادراری

1. 2 تا 4 گرم میوه خارخاسک را که قبلا کوبیده شده باشد را در یک لیوان آب جوش ریخته، مدت نیم ساعت باقی بگذارید تا دم بکشد سپس آنرا صاف کرده روزی سه بار هربار یک فنجان میل کنید.
2. برای از بین بردن عفونت ادراری مقادیر مساوی از آب اسفناج تازه و آب نارگیل را با هم مخلوط کنید سپس آن را بنوشید.
3. برای بهبود عفونت های ادراری باید یک گرم ریشه یا برگ خشک گیاه اکیناسه را در یک فنجان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم و روزانه یک تا 6 فنجان از این دمنوش میل کنید.
4. 2 تا 4 گرم تخم گشنیز یا ریشه روناس یا تخم جعفری را که قبلا کوبیده شده باشد در یک لیوان آب جوش ریخته، مدت نیم ساعت باقی بگذارید تا دم بکشد سپس آنرا صاف کرده روزی سه بار هر بار یک فنجان میل کنید.

اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از عفونت دستگاه ادراری زنان و مردان

• مصرف آب یا سایر مایعات را افزایش دهید.
• مقدار کافی ویتامین ث دریافت کنید.
• از نوشیدن نوشابه، الکل، چای و قهوه اجتناب کنید.
• کنترل و کاهش قند خون در بیماران دیابتی انجام شود.
• بهداشت را رعایت کنید.
• همیشه پس از توالت کردن خودتان را از جلو به عقب تمیز کنید(در مورد خانم ها).
• پس از داشتن رابطه جنسی ادرار کنید.
• جلوی ادرارتان را نگه ندارید.
• لباس زیر نخی بپوشید.
• دوش بگیرید و از استفاده از وان حمام اجتناب کنید.
• از دوش واژینال اجتناب کنید و از سایر محصولات زنانه استفاده کنید.
• از استفاده از تامپون (پنبه قاعدگی) اجتناب کنید، به جای آن از دستمال های بهداشتی استفاده و مدام آن را عوض کنید.

در صورت وجود هر یک از حالات زیر بایستی به فکر درمان عفونت ادراری بود و یا به پزشک مراجعه نمود

• در صورتیکه با هر یک از علائم تکرر ادرار، سوزش ادرار، درد زیر دل و یا درد پهلوها یا کمر تب وجود داشته باشد.
• وجود سوزش و تکرر ادرار.
• وجود درد در ناحیه زیر دل.
• تهوع و استفراغ در نیمه دوم و سوم حاملگی همراه با در پهلو ها یا کمر.
• وجود درد به تنهایی در پهلوها، زیر دنده و یا کمر که احیرا شروع شده باشد.
• کدر شدن و تغییر رنگ ادرار.

توجه : این علائم فقط احتمال عفونت ادراری را می رسانند و تشخیص قطعی توسط پزشک و انجام آزمایشات لازم صورت می گیرد.

برای خرید گیاه پولک کلیک کنید

گیاه پولک را با خواص آنتی بیوتیک، ضد التهاب، ضد باکتری و ضد میکروب، درمان بیماری  سینوزیت، درمان آسم، درمان روماتیسم، بهبود سرماخوردگی، بهبود عفونت ادراری و سوزش ادرار، درمان عفونت داخلی زنان، ضد عفونی کردن دستگاه تنفسی، بدون هیچ اسانس و افزودنی شیمیایی، از فروشگاه عطارک تهیه نمایید.

ارتباط آنلاین در تلگرام