گیاه آرنیکا و خواصش
گیاه آرنیکا و خواصش را بدانیم.
به فارسی همیشه بهار کوهی، سوسن کوهی و تنباکوی کوهی و در کتب طب سنتی با نام های آرنیکا، آرنیقه، خانق الفهد و دخان الفوح نام برده می شود.
مشخصات گیاه آرنیکا
آرنیکا گیاهی است چند ساله کوچک دارای ریشه ای لیفی قرمز و برگ های اولیه آن که از یقه گیاه خارج می شود به شکل گروهی، بزرگ، بیضی شکل، نوک تیز، دارای رگبرگ های موازی طولی و پوشیده از کرک در سطح فوقانی برگ و کمی موجدار است. از وسط این برگ ها ساقه ای خارج می شود به بلندی حدود تا 60 سانتیمتر و در انتهای آن گل های زرد قشنگی در تابستان ظاهر می شود.
در مرکز گل غلافی است حاوی تخم آن و در نوک این غلاف خار کوچکی وجود دارد، این گیاه دارای بوی مخصوصی است. طعم آن تلخ و در موقع استعمال گل های خشک آرنیکا را باید با دقت با دست بمالند تا این خارهای کوچک به دست چسبیده و خارج گردد و در موقع مصرف موجب خراش و تحریک غشا مخاط نگردند زیرا در این صورت اگر جوشانده صاف نکرده آن مصرف شود در اثر چسبیدن این خارها به حلق ایجاد قی و آشفتگی می نماید.
آرنیکا در کوهستان های آلپ در فرانسه و سوئیس به طور خودرو انتشار دارد. تکثیر آن از طریق کاشت بذر آن است که در اوایل بهار کاشته می شود. ممکن است که قبلا آن را در خزانه کاشت و در اوایل بهار که درجه حرارت هوا مناسب باشد به محل اصلی منتقل نمود. زمان برداشت گل ها باید قبل از باز شدن غنچه ها باشد یعنی به صورت غنچه چیده شود. از طریق تقسیم گیاه در بهار یا پاییز نیز می توان تکثیر نمود و مرتبا باید آبیاری شود.
ترکیبات شیمیایی گیاه آرنیکا
در ساقه های زیر زمینی و در گل های آرنیکا، اسانس روغنی فرار و یک ماده تلخ وجود دارد. در سرشاخه های گل دار آن در حدود 0/1 درصد کولین و همچنین آرنیدندیول و آلوآرنیدندیول و یک اثر نفتی یافت می شود. تزریق تنظتور آرنیکا موجب پایین آمدن فشار خون و متعاقب آن بالا رفتن محسوس فشار خون می باشد. مواد آرنیکا فلاوون که از ریشه ها و گل های آرنیکا به دست می آید برای موش سمی است. گل های آن در حدود 0/1 درصد و ریشه آن 1/5 – 0/5 درصد اسانس دارد که مشابه هم نمی باشند. در گل های آن یک فلاوون و یک ماده شبیه آدرنالین و یک ماده مقوی قلب و کولین و بتائین و… وجود دارد.
اسانس آرنیکا پوست را تحریک می کند و ماده فلاوون موجود در آن فشار خون خرگوش را کاهش می دهد. در گزارش بررسی دیگری آمده است که از گل های آن سه ماده جدید به دست آورده اند که عبارت اند از کارنوبیل الکل و دو نوع استئارین و به علاوه چند پارافین و فارادیول و آرنی دندیول است. از عصاره بنزنی گیاه یک الکل و دو استرول جدید به دست آمده است.
خواص و کاربرد گیاه آرنیکا
آرنیکا محرک، مسکن و آرام بخش و محلل است. از تنطتور آرنیکا برای ضرب خوردگی و کوفتگی اعضای بدن و همچنین برای بهبود زخم ها و جراحت های حاصل از ضرب خوردگی استفاده می شود. آرنیکا به عنوان مرهم در شکسته بندی و جراحات و قطع خونریزی از آن ها مورد استفاده است. از ریشه آرنیکا برای تسکین سیاه سرفه و برای درمان روماتیسم از جوشانده آن مصرف می شود. برای تهیه جوشانده ریشه آرنیکا در حدود 5/0 گرم ریشه را در قریب 200 گرم آب به مدت 10 دقیقه می جوشانند و آن را بین هر غذا می خورند.
همچنین بخوانید: رژیم غذایی شفابخش برای درمان کمر درد
به علت وجود آلکالوئید در آرنیکا و عکس العمل های آن از آرنیکا معمولا برای استعمال خارجی استفاده می شود و استعمال داخلی آن معمول نیست چون سمی است. اگر در مواردی مانند سیاه سرفه و روماتیسم قصد مصرف آن باشد باید با نظر و نظارت پزشک به مقدار خیلی محدود که 5/0 گرم تجاوز ننماید مورد استفاده قرار گیرد.
روش تهیه تنطور آرنیکا : گل آرنیکا یک واحد و الکل 60 درجه 5 واحد، مدت ده روز گل را در الکل می خیسانند و با فشار از پارچه گذرانیده، صاف می کنند. مقدار خوراک این تنطور 2 – 20 گرم است که در جوشانده ها و یا در پوسیون ها داخل کرده و به تدریج مصرف می کنند. بنابراین هیچ وقت نباید از تنطور خالص مصرف کرد و باید آن را با پوسیونی مخلوط کرد حتی در مصارف خارجی نیز این تنطور نباید خالص مصرف شود و باید با آب مخلوط شود و پارچه ای را با آن آغشته نمود به طور کمپرس روی زخم بگذارند.
دمنوش مرکب آرنیکا : برگ آرنیکا 4 گرم، گل آرنیکا 4 گرم و آب جوش 750 گرم، دم کرده را صاف کنند و 60 گرم شربت لیمو به آن بیفزایند و مجموع را 4 قسمت کرده و هر قسمت را در یک مرتبه بیاشامند. این دمنوش برای نزله های ریه بدون تب که در پیران و اشخاص سالخورده دیده می شود سودمند است و در بعضی اقسام اعصاب نیز مفید است.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
گل همیشه بهار را با خواص درمان سوختگی، یبوست، میخچه، تقویت معده و کبد، درمان بیماری های پوستی، درمان قاعدگی های نامرتب، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.
