خواص گیاه دم اسب

با خواص گیاه دم اسب آشنا شوید

گیاه دم اسب (دم اسبی، دم اسب صحرایی، ذنب الخیل، ذنب الفرس) از دویست و هفتاد میلیون سال پیش، روی زمین وجود داشته و به عنوان داروی گیاهی در اروپا و چین استفاده می شده است. به خاطر اینکه دارای مقدار زیادی سیلیس است به نام سیلیس نیز معروف است. این گیاه مقدار بسیار کمی طلا نیز دارد. دم اسب دو نوع ساقه های هوایی دارد، ساقه ای به رنگ قرمز که در اوایل بهار ظاهر می شود و دیگری ساقه ای نازا، به رنگ سبز و بعد از ساقه اول رشد می کند و مصرف دارویی دارد. از دم اسب به عنوان دارویی مدر و ضدعفونی کننده مجاری ادرار استفاده درمانی می شود و در بهبود زخم های پوستی مصرف سنتی دارد. در ادامه این مطلب با خواص گیاه دم اسب آشنا شوید.

مشخصات ظاهری گیاه دم اسب

دم اسب (با نام علمی Equisetum arvense)، گیاهی است از خانواده دم اسب (Equisetaceae)، با ریزوم افقی یا زاویه دار و دارای ساقه های بند بند به ارتفاع ۱۰ تا ۵۰ سانتی متر که ساق آن بر دو‌ نوع زایا و نازا است. این گیاه در غالب نواحی مرطوب و سایه دار می روید. ساقه زایای آن که در آغاز بهار، قبل از پیدایش ساقه های نازا ظاهر می شود، کوتاهتر از آن ولی دارای قطر بیشتر است. ساقه زایا، به رنگ قرمز و فاقد دانه های کلروفیل به نظر می رسد.

خواص گیاه دم اسب

ساقه نازا در بهار ظاهر می شود و دارای رنگ سبز و منشعب است. در هر بند ساقه نازا، برگ های باریک و کوچک به وضع فراهم پدید می آیند که از به هم پیوستن قاعده آن ها، نوعی غلاف در حول بند به وجود می آید. شاخه های باریک و بند بند نیز از خارج برگ های مذکور، به وضع فراهم ظاهر می گردند. در فاصله بین هر دو بند، شیارهای طولی منظم بر روی ساقه دیده می شود که کاملا مشخص است.

ریخت شناسی ساقه های زایا

ساقه های زایا در هر بند خود، دارای مجموعه ای از برگ های فراهم و به هم پیوسته، شبیه به ساقه های نازا است. در راس ساقه زایا، سنبله مولد هاگ، مرکب از قطعات فلس مانند در چند ردیف فراهم ظاهر می شود که به کلی با برگ های گیاه متفاوت است. این فلس ها در آغاز به نحوی به هم فشرده اند که به نظر نمی رسد از هم جدا باشند. در حالی که قطعات مختلف آن ها به وسیله پایه ای به محور سنبله ارتباط دارد، در سطح تحتانی هر یک، ۵ تا ۱۲ هاگدان به وضع آویخته دیده می شود.

در داخل هر هاگدان تعداد زیادی هاگ تشکیل می شود که پس از پیدایش یک شکاف قائم در هاگدان، از آن خارج می گردد. هاگ ها دارای غشا ضخیم و ۴ رشته منتهی به قسمت نسبتا پهن هستند، به گونه ای که رشته های مذکور، مجموعا در یک نقطه، پیوسته به هاگ به نظر می رسند. از رویش هاگ دو نوع پروتال نر و‌ ماده به وجود می آید. ساقه های زایا کم دوام و ساقه نازا همیشه سبز است.

محل رویش و پراکنش دم اسب

دم اسب در اغلب نقاط اروپا، آسیا، شمال آفریقا و آمریکا می روید و در کشورهای شرق و جنوب شرقی اروپا و چین بهره برداری می شود. از رویش این گیاه در شمال ایران گزارش شده است.