عفونت التهابی لگن در زنان و روش های درمان آن
عفونت التهابی لگن در زنان و روش های درمان آن
عفونت التهابی لگن(PID)، عفونت دستگاه تولید باروری زنان بوده و معمولا با ورود باکتری هایی مانند نایسریا گنوره آ و کلامیدیا تراکوماتیس به رحم و سپس انتشار آن ها و ایجاد عفونت در لوله های فالوپ، دهانه رحم (سرویکس)، رحم، تخمدان ها و یا مثانه، همراه است. این بیماری اغلب توسط یک باکتری از طریق تماس جنسی منتقل می شود هر چند ممکن است در اثر سقط جنین، سقط عمدی و یا سایر روش های پزشکی تهاجمی نیز ایجاد شود. سالانه حدود 2.5 میلیون زن به علت ایجاد عفونت التهابی لگن به پزشک مراجعه می کنند. این عفونت اغلب در زنانی که از نظر تماس های جنسی فعال بوده و در اواخر نوجوانی و اوایل 20 سالگی و در زنانی که برای پیشگیری از حاملگی از IUD استفاده می کنند ایجاد شده و ندرتا در زنان یائسه دیده می شود. با ما همراه باشید تا شما را با عفونت التهابی لگن در زنان و روش های درمان آن آشنا کنیم.
عفونت التهابی لگن چه عوارضی برای بدن دارد؟
احتمال وجود هر نوع بیماری مقاربتی (STD) یا انواع دیگر عفونت های تناسلی بایستی به دقت ارزیابی گردد. درمان مناسب و به مدت کافی برای بیماری های فوق الذکر می تواند در این بیماران از ایجاد بیماری های پیچیده ای چون عفونت التهابی لگن جلوگیری نماید. عفونت در تخمدان ها و لوله های فالوپ می تواند باعث چسبندگی و جوشگاه شود که خود این امر می تواند به نازایی منجر گردد.
علاوه بر مراقبت زیادی که در مورد این بیماری حاد مورد نیاز است، فراگیری چگونگی پیشگیری از عود بیماری نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در تمامی زنانی که به بیماری التهابی لگن دچار بوده اند، خطر عود بیماری وجود داشته و یک چهارم از این افراد از عوارض شدید و طولانی مدت این بیماری رنج می برند. خطر ایجاد حاملگی خارج از رحم پس از یک بار ابتلا به این عفونت شش برابر افزایش می یابد. پس از یک بار عفونت، احتمال نازایی 13% و پس از سه بار عفونت این احتمال تا 70% افزایش می یابد.
علائم و نشانه های عفونت التهابی لگن
مراحل اولیه بیماری (هفته اول):
- ترشحات واژن با بوی ناخوشایند
- درد هنگام مقاربت
- درد و حساس شدن ناحیه تحتانی لگن (شکم) در یک یا دو طرف
- کمردرد
- احساس بیماری
- تب خفیف
- تکرر ادرار دردناک
- خونریزی غیر طبیعی
- دوره های قاعدگی ممکن است زودتر از معمول اتفاق رخ دهد، در طی دوره قاعدگی درد ممکن است افزایش یافته و ممکن است خونریزی قاعدگی شدید باشد.
- شروع قاعدگی ممکن است هم زمان با شروع عفونت التهابی لگن باشد.
علائم بعدی (هفته اول تا سوم):
- درد شدید و حساس شدن ناحیه تحتانی شکم
- تب بالا
- ترشحات زیاد و با بوی ناخوشایند واژن
همچنین بخوانید: بیماری لگن و درمان های گیاهی آن
علل عفونت التهابی لگن
- عفونت باکتریایی نایسریا گنوره آ (40 تا 60 در صد موارد) و کامیدیاتراکوماتیس (30 درصد موارد) جزو مهمترین عوامل ابتلا به این بیماری هستند. سایر باکتری هایی از جمله مایکوپلاسما هومینیس، استرپتوکوک و هئوموفیلوس آنفولانزا عوامل اولیه نیستند، اما اغلب در اجتماع باکتریایی این عفونت شرکت دارند.
- اغلب عفونت از طریق شریک جنسی مبتلا انتقال می یابد.
- ممکن است عفونت از طریق روش های پزشکی تهاجمی انتقال یابد. این عوامل شامل موارد زیر می باشند:
- زایمان
- سقط
- کورتاژ (تراشیدن و بیرون آوردن لایه مخاطی رحم به منظور تشخیص بیماری و یا خارج کردن محتویات رحم (سقط عمدی))
- جراحی در ناحیه لگن
- گذاشتن IUD
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا
- داشتن چندین شریک جنسی: در زنانی که چندین شریک جنسی دارند، خطر ابتلا 4.6 برابر نسبت به زنانی که یک شریک جنسی دارند بیشتر است.
- استفاده یا سابقه استفاده از IUD
- سابقه عفونت التهابی لگن و یا سابقه التهاب دهانه رحم
- شروع زود هنگام روابط جنسی: خطر ابتلا در یک فرد 15 ساله فعال جنسی 1 به 8 بوده، در حالی که این خطر در افراد حدود 24 سال به نسبت 1 به 80 کاهش می یابد.
- استفاده از قرص های جلوگیری از حاملگی: احتمال ابتلا به عفونت با کلامیدیا افزایش می یابد.
- روش های پزشکی تهاجمی که ممکن است منجر به انتقال باکتری شوند شامل:
- اتساع دهانه رحم
- سقط
- کورتاژ
- هیستروسالپینوگرافی (تزریق ماده حاجب به داخل رحم به منظور گرفتن عکس با استفاده از اشعه ایکس)
- دمیدن در لوله ها: دمیدن هوا در لوله های فالوپ به منظور گرفتن اشعه ایکس
- سیگار کشیدن: در مطالعه 197 زن که به علت اولین ابتلا به عفونت التهابی لگن در بیمارستان بستری شده بودند، سیگاری ها در مقایسه با افرادی که سیگار نمی کشیدند، 1.7 برابر بیشتر در معرض ابتلا به عفونت التهابی لگن بودند. در کسانی که سابقه سیگار کشیدن داشتند، خطر ابتلا تا 2.3 افزایش یافته بود. دیگر مطالعات نتایج مشابهی به همراه داشته است.
- استفاده مکرر از دوش واژینال: استفاده مکرر از دوش باعث بر هم خوردن فلور طبیعی واژن شده و احتمال ایجاد عفونت را افزایش می دهد. مطالعه 100 بیمار که به علت این عفونت بستری شده بودند حاکی از آن است که در زنانی که در ماه سه بار یا بیشتر از دوش واژینال استفاده نموده بودند، نسبت به زنانی که کمتر از یک بار در ماه از دوش استفاده نموده بودند، خطر ابتلا 3.6 بار بیشتر بود.
اقدامات پیشگیری کننده
استفاده از روش های جلوگیری جهت پیشگیری از بارداری، ترجیحا کاندوم؛
- کاندوم های پلاستیکی انتخاب مناسبی برای جلوگیری از عفونت التهابی لگن می باشد.
- از آنجا که با استفاده از کاندوم، اسپرم ها به ندرت به محوطه واژن می رسند، این روش بر استفاده از دیافراگم، پوشش دهانه رحم، کرم های کشنده اسپرم و یا اسفنج برتری دارد.
اجتناب از تماس جنسی در هنگام قاعدگی زیرا خطر ابتلا به عفونت در حین قاعدگی افزایش می یابد:
- هنگام قاعدگی توده موکوسی محافظ دهانه رحم از بین می رود و وجود خون در محل، محیط کشت مناسبی را برای رشد باکتری گنوره آ بوجود می آورد.
- پوشش سطح داخلی رحم، که در برابر باکتری های مهاجم نقش حفاظتی دارد، ریزش می کند.
اجتناب از سیگار: در افراد سیگاری و حتی افرادی که سابقه سیگار کشیدن دارند، خطر ابتلا به عفونت التهابی لگن بیشتر است.
از IUD استفاده نکنید:
- مطالعات متعددی حاکی از افزایش میزان ابتلا به عفونت التهابی لگن در صورت وجود IUD می باشد.
- IUD باعث کلونی زایی باکتری ها در سطح خود شده و هم زمان پاسخ های ایمنی موضعی را کاهش می دهد.
از دوش واژینال بطور مکرر استفاده نکنید: استفاده مکرر از دوش های واژینال، فلور طبیعی را تغییر داده و احتمال عفونت را افزایش می دهد.
- استثناء: در صورتی که احتمال دارد شریک جنسی حامل عفونت باشد، استفاده از دوش واژینال حاوی محلول کلروفیل محلول در آب، می تواند یک اقدام پیشگیری کننده باشد.
از قرص های جلوگیری از حاملگی استفاده نکنید: در زنانی که از این قرص ها استفاده می کنند، احتمال ابتلا به عفونت کلامیدیایی افزایش می یابد. در مطالعات حیوانی، در حیواناتی که استروژن دریافت کرده بودند، تعداد سلول های دهانه رحم مبتلا به عفونت بیشتر بوده و مدت زمان عفونت نیز طولانی تر بوده است.
نتایج مورد انتظار
در مدت 1 تا 2 روز پاسخ به درمان با آنتی بیوتیک مشاهده می شود. با دنبال کردن یک برنامه جامع درمانی که شامل استفاده از آنتی بیوتیک گیاهی یا دارویی و به همراه درمان های طبیعی مناسب و غیر سمی، درمان کامل عفونت التهابی لگن تا حدود 2 هفته باید صورت گیرد.
درمان عفونت التهابی لگن
- استفاده از قند، الکل و غذاهای تصفیه شده که مانع از عملکرد ایمنی می شوند را محدود کنید.
- یک رژیم غذایی سرشار از مواد غذایی کامل فرآوری نشده و ترجیحا طبیعی به خصوص غذاهای گیاهی (میوه ها، سبزیجات، حبوبات، دانه ها، آجیل ها و غلات کامل) و ماهی های آب های سرد مصرف نموده و کمتر از غذاهای فرآوری شده استفاده کنید.
- ویتامین آ، ویتامین ضد عفونت بوده و نقش مهمی در عملکرد ایمنی دارا می باشد و برای درمان عفونت التهابی لگن توصیه می شود از منابع غذایی این ویتامین مصرف گردد. (از آنجا که میزان بالای ویتامین آ می تواند منجر به نقص جنین گردد، زنان فعال جنسی که در سنین باروری هستند نبایستی این ویتامین را مصرف کنند.)
- ویتامین ث مستقیما اثر ضد باکتری و ضد ویروسی را دارا می باشد و آثار افزاینده ایمنی متعددی دارد. مصرف آن برای درمان این بیماری توصیه شده است.
- در درمان این بیماری گیاهان افزاینده ایمنی مانند سرخارگل (اکیناسه) نیز استفاده می شود.
- در طب سنتی در مرحله آماس بدون چرک از ختمی (به صورت خوراکی، ضد التهاب و ضد میکروب)، تخم پوست کنده کدو تنبل (به صورت خوراکی)، آب بارهنگ (به صورت تجویز داخل زهدان)، لعاب اسپرزه (به صورت خوراکی و داخل زهدان) و اسفناج (به صورت خوراکی) استفاده می شود.
حمام نشسته و درمان عفونت التهابی لگن
حمام نشسته باعث افزایش جریان خون و تخلیه لگن شده و تون عضلات صاف در ناحیه لگن را بهبود می بخشد:
- در این روش ابتدا بدن تا ناحیه بالای لگن در آب داغ و سپس سرد، فرو برده می شود. حمام داغ که باعث کاهش درد نیز می گردد به مدت 3 دقیقه در دمای 40 تا 46 سانتی گراد انجام شده و بلافاصله پس از آن حمام سرد در درجه حرارت 13 تا 24 درجه سانتی گراد به مدت 30 ثانیه صورت می گیرد.
- سطح آب داغ بایستی حداقل 2.5 سانتی متر بیش از سطح آب سرد باشد؛ در نتیجه بدن به اندازه کافی گرم شده و مانع از لرزیدن می گردد.
- ماساژ کپل ها حین حمام سرد باعث افزایش واکنش می گردد.
- این حمام به صورت سه تایی صورت گرفته بدین صورت که سه بار متوالی از آب گرم و سرد استفاده شده و حمام نهایی با آب سرد خواهد بود. حداقل دو وان مجزا برای این کار لازم است. به جای آن می توان از وان حمام برای آب گرم و از یک تشت پلاستیکی بزرگ برای آب سرد استفاده نمود.
میزان استفاده: در فاز حاد، یک یا دوبار در روز
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
اکیناسه را با خواص پیشگیری از آنفلوانزا، مقابله با التهاب مثانه، درمان برونشیت، بدون هیچ اسانس و افزودنی شیمیایی، از فروشگاه عطارک تهیه نمایید.