با پرخاشگری کودکان چه کنیم؟
با پرخاشگری کودکان چه کنیم؟
معنی اولیه پرخاش به هیچ وجه چنان منفی نیست که امروز از این کلمه استنباط می شود. با توجه به ریشه این کلمه ممکن است هر کسی هر چند با نیتی خوب به دیگری نزدیک شود این نزدیک شدن انعکاس منفی داشته باشد چون امکان دارد با این کار حقوق دیگری را پایمال و او را تهدید کند، بنابراین امروزه از کلمه پرخاش یا پرخاشگری به طور کلی رفتاری درک می شود که به حمله به یک انسان و آسیب رساندن به او می انجامد.
دعواهای روزانه
بچه هایی که دیگران را می زنند برای این کار خود دلایلی دارند. از آن جا که آن ها نمی توانند مشکلشان را با دیگران به صورت دوستانه و با گفت و گو حل کنند بی اختیار، مقاومت بدنی نشان می دهند، یعنی ضربه می زنند، نیشگون می گیرند و کتک می زنند، وقتی کودکی اصلا نتواند در شرایط حاد با کمک کلمات احساساتش را بروز دهد و به این وسیله وضعیت دعوا را روشن یا حل کند رفتار او به عنوان ناهنجاری رفتاری بررسی و داوری می شود.
با پرخاشگری کودکان چه کنیم؟
پرخاش چگونه بروز می کند؟
وقتی رفتارهایی در رفتارهای اجتماعی غیر دوستانه مثل خشونت، ویرانگری، نزاع طلبی، نداشتن توانایی برای حل دعواها یا تشنج ناشی از خشم بی انگیزه آشکار می شود. اگرچه معمولا از رفتار پرخاشگرانه ترس انبساط نمی شود چون ترس در کنار رفتار پرخاشگرانه کودک کم رنگ می شود و به این ترتیب در پشت آن مخفی می ماند پس این نکته تقویت می شود که بچه های پرخاشگر ناراحت کننده تر و از لحاظ اجتماعی غیر عادی تر از کودکان ترسو هستند. بیشتر وقت ها پدر و مادرها و مربیان فقط به پرخاشگری کودک توجه دارند و به ندرت به ترس پنهان او پی می برند.
پرخاشگری شکلی از تخلیه تنش های انباشته شده است. وقتی پرخاشی از کودک سر می زند دلیلی آشکار بر این است که مشکلی در زندگی احساسی او پیش آمده است.
دلیل رفتار پرخاشگرانه
آیا پرخاشگری امری فطری است یا نتیجه تربیت نادرست؟ پاسخ این سوال نزد دانشمندان و روانشناسان هنوز هم مثل گذشته موضوعی مجادله آمیز است. عده بسیاری ریشه پرخاشگری و آمادگی برای خشونت را در کودکان کودکستانی در حوزه خانوادگی می دانند. در این مورد عواملی که در ادامه می آید می تواند موثر باشند.
کمبود حمایت روانی و تایید
وقتی کودکی بزرگتر می شود باید یاد بگیرد که ممکن است همه خواسته هایش برآورده نشود بلکه او هم باید به خواسته ها و علایق دیگران توجه کند. به عبارتی کودک باید صرف نظر کردن از علایق و نه شنیدن را بیاموزد. برای این که پس از ناامیدی کودک به تعادل برسد مهم است که پدر و مادر و مربیان به اندازه کافی به او محبت و او را تایید کنند. کودک نباید فرمان بزرگسالان را برای صرف نظر کردن از چیزی به حساب بدجنسی آن ها بگذارد و این احساس را پیدا کند که همیشه در برابر آن ها کم می آورد چون وقتی کودک احساس کند که دوستش ندارند کم کم پرخاشگر می شود.
همچنین بخوانید: ناهنجاری های رشدی و روانی در کودکان
محدود کردن و جلوگیری از فعالیت های کودکانه
تربیت مستبدانه و جدی هم یکی از عوامل بروز رفتارهای پرخاشگرانه در کودک است. فرقی نمی کند که پدر و مادر به چه دلایلی کودک را با امر و نهی محدود کنند. آن ها به کودک زور می گویند پس او مجبور می شود که حرکات غیرارادی و نیازهای حرکتی خود را سرکوب کند. این کار سرانجام به تشنج ناشی از خشم و پرخاشگری منجر می شود.
طبیعی است که با این محدودیت ها یک شیوه تربیتی به خصوص تنبیه نیز همراه است. فرقی نمی کند که تنبیه بدنی باشد یا محرومیت از عشق و علاقه، در هر دو حالت کودک احساس می کند که دوستش ندارند. واکنش دفاعی که کودک بالاجبار به دلیل تنبیه دائمی از خود نشان می دهد ممکن است به راحتی رفتار او را تغییر دهد.
کمبود اعتماد به نفس
گاهی کمبود اعتماد به نفس و عواقب آن که احساس درماندگی را به وجود می آورد در پس رفتار پرخاشگرانه کودک پنهان می شود. بچه هایی که به خود اطمینان ندارند برای این که احساس حقارت خود را جبران و در مقابل حملات احتمالی از خود محافظت کنند بیشتر وقت ها به پرخاشگری رو می آورند.
تجربه خشونت شخصی
تجربه هایی که یک کودک در محدوده خانواده به دست می آورد تاثیر پایدار و زیادی بر رشد او دارد. این نکته تقریبا همیشه در مورد پرخاش و خشونت هم صادق است. وقتی بزرگسالی به کودک اخطار می دهد که از او حرف شنوی داشته باشد بیشتر وقت ها صدایش لحن پرخاشگرانه به خود می گیرد. البته بیشتر مواقع این لحن لزوما از روی بدجنسی یا خشونت نیست بلکه می تواند خیلی ساده به خاطر بدخلقی، فشار روانی یا پریشانی باشد.
وقتی کودک نمی تواند دلیل این حمله پدر یا مادر را درک کند و در معرض آن قرار می گیرد به طور آشکار پرخاشی را که در آن وجود دارد احساس می کند. از یک طرف چنین رفتاری را می آموزد و از طرف دیگر در برابر پرخاشگری پدر و مادر با پرخاش متقابل واکنش نشان می دهد. رفتار پدر و مادر نه تنها در مقابل فرزند اهمیت دارد بلکه رفتار آن ها با غریبه ها نیز مهم است.
مثلا اگر یکی از والدین به طور کلی تندخو و پرخاشگر باشد کودکی که به شدت با او همانند سازی می کند مایل است که همان شیوه رفتاری او را نشان دهد و به همان ترتیب به راحتی پرخاشگر می شود.
چگونه می توان به کودکان پرخاشگر کمک کرد؟!
در اصل برای درمان پرخاشگری یا خشونت کودکان دو چیز مهم است:
یکی این که پدر و مادر و مربیان کودک باید شرایطی را برای او فراهم کنند که از پرخاش های او بکاهند. کودک باید بتواند از نیازهای حرکتی خود لذت ببرد، مثلا اجازه داشته باشد بدود یا از درخت بالا برود، بنابراین فضایی در اختیار کودک قرار دهید که او در آن جا احساس کامل آزادی کند و اجازه داشته باشد به دلخواه خود رفتار کند.
دیگر این که شرایط محیطی باید طوری برای کودک تغییر کند که او بتواند بیاموزد و فعالیت های مثبت خود را انجام دهد.
رعایت مواردی همچون سرمشق های صحیحی در اختیار او قرار دادن، او را طوری تربیت کردن که اعتماد به نفس پیدا کند. به کودک کمک کردن که پیامدهای رفتارش را بشناسد و به آن توجه کند. به او فرصت دادن که اعتماد به نفس و تایید را تجربه کند. با او به مشکلات تجربه مشترک و تمرین پرداختن تا بتواند با مشکلاتش دست و پنجه نرم کند. در شکل های پیشرفته و حاد پرخاشگری مثل رفتارهای کینه جویانه، بی رحمی، آزار و شکنجه حیوانات پیشنهاد می شود که او را نزد متخصص رفتار درمانی ببرید.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
گل شقایق را با خواص مسکن دردهای عمومی، آرامبخش، ضد تب، خواب آور، درمان مشکلات تنفسی، درمان زودانزالی، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.
