خواص گیاه دارویی اپیکا در طب سنتی
گیاه دارویی اپیکا و خواصش را بشناسیم.
در ایران به اپیکا معروف است و در کتب طب سنتی نیز با نام اپیکا آورده شده است. اپیکا گیاهی است چند ساله، علفی و بلندی آن در حدود نیم متر است. برگ های آن متقابل، کامل، بیضی، نوک تیز با کناره های موجی و گل های آن سفید است. میوه آن کمی آبدار و پس از رسیدن به رنگ خاکستری تیره می شود. ریشه های آن ضخیم و گوشتدار است. در طب سنتی ریشه آن مستعمل است، ریشه اپیکا را که در فصل باز شدن گل با گیاه از زمین خارج می شود پس از تمیز کردن جدا کرده و در آفتاب خشک می کنند، دارای طعم تلخ و کمی تند و تهوع آور است. رنگ پوسته خارجی 5-10 سانتیمتر و قطر 3-5 میلی متر به بازار عرضه می شود. این گیاه بومی برزیل و آمریکای جنوبی است و در برخی مناطق هندوستان کاشته می شود. انواعی از آن در بازار است که در خواص دارویی با کمی اختلاف مشابه هستند. به طور کلی سه نوع آن فروخته می شود :
- اپیکا با برجستگی های حلقوی
- اپیکای مخطط
- اپیکای موجی
خواص و کاربرد گیاه دارویی اپیکا
ریشه اپیکا دارای خاصیت مسهلی و قی آور است که در اثر وجود دو آلکالوئید امتین و سفلین می باشد که هر دو آن ها سمی هستند و مصرف طبیعی و خالص آن ها مجاز نیست و باید به صورت داروی قابل مصرف تهیه شوند. امتین آلکالوئیدی است که در پوست ریشه اپیکا وجود دارد. طعم آن تلخ و در آب گرم کاملا محلول و در آب سرد کمی حل می شود. تقریبا در 50 درجه سانتی گراد ذوب می شود و به جوش می آید.
روش تهیه امتین
مقدار کمی از ریشه اپیکا را نرم کوبیده و با 4 برابر وزن آن الکل 62 درجه مدت چند روز می خیسانند و با فشار از پارچه گذرانیده و با صافی صاف نموده و تفاله آن را مجددا در 3 برابر وزن اپیکای اولیه الکل می خیسانند و با فشار صاف کرده و از صافی می گذرانند و دو صاف شده را مخلوط کرده تقطیر می نمایند تا الکل آن گرفته شود. محلول به دست آمده را با 4 برابر وزن اپیکای اولیه آب سرد حل می کنند و با کاغذ صاف می نمایند و این محلول را در گرمخانه خشک می کنند. گردی که به دست می آید امتین طبی است که آن را امتین قهوه ای نیز می نامند. مقدار مصرف از این امتین به عنوان قی آور تا 2 دسی گرم است در دو دفعه میل شود. امتین برای معالجه اسهال خونی آمیبی مفید است و مصرف می شود.