سیکلامن و خواصش را بشناسیم
گیاه سیکلامن و خواصش را بشناسیم.
به فارسی سیکلامن و در کتب طب سنتی با نام های بخور مریم، قرن الغزال، خبزالخنزیر، پنجه مریم و نوعی عرطنیثا نام برده می شود. در بازار دارویی هند نیز گونه دومی به نام بخور مریم خوانده می شود.
مشخصات سیکلامن
سیکلامن گیاهی است علفی و چند ساله دارای غده زیرزمینی بزرگی است که از آن ریشه های الیافی ایجاد می شود. برگ های آن پهن، قلبی شکل، یک روی آن سبز با لکه های سیاه و نقره ای و روی دیگر آن نقره ای و کرکدار که به طور مجتمع در اطراف یقه گیاه می رویند. شاخه های گل دهنده هر یک منتهی به یک گل زیبای واژگون می شود. رنگ گل ها صورتی مخلوط با کمی بنفش که آن را معمولا رنگ سیکلامن گویند.
این گیاه بومی شرق مدیترانه است و به طور خودرو در مناطق کوهستانی و جنگلی اروپا و آفریقا و آسیا می روید. گونه ای از سیکلامن در مناطق شمالی ایران در بندرگز و سایر مناطق شمال و نواحی کوهستانی ایران می روید و در باغات برای داشتن گل زیبای آن به عنوان گل زینتی قشنگ پرورش می دهند که پرورشی آن که هیبرید است دارای گل های درشت تر و زیباتر است.
تکثیر گل سیکلامن از طریق کاشت بذر در بهار در زیر شالی می باشد. در سال اول غده های زیرزمینی در حد بزرگی یک نخود به دست می آید، آن ها را باز در زیر شالی با فاصله بیشتری در سال دوم می کارند و در سال سوم گیاه حاصل را به محل کشت اصلی در باغ منتقل نموده با فواصل 25 سانتی متر می کارند. معمولا در سال سوم یا چهارم گل می دهد، باید توجه کرد که آبیاری سیکلامن با آب هایی که آهکی باشد انجام نگیرد زیرا آهک گریز است.
ترکیبات شیمیایی سیکلامن
غده زیرزمینی این گیاه دارای یک ماده عامل به نام سیکلامن است. این ماده یک ساپونین گلی کوزیدی می باشد. مقدار این ساپونین در گیاهان مختلف سیکلامن متفاوت است. سیکلامن یک ساپونین گلوکوزیدی سمی است که در مصرف داخلی آن باید خیلی احتیاط کرد. با حرارت دادن غده سمیت آن تا مقدار زیادی از بین می رود.
خواص و کاربرد سیکلامن
غده زیرزمینی این گیاه به مقدار کم برای تسکین کولیک، درد شکم و تسکین دندان درد مصرف می شود. از غده زیرزمینی گونه اروپایی آن برای تسکین درد و به عنوان مسهل قوی تجویز می شود. سیکلامن از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی خیلی گرم و خشک است. در مورد خواص آن معتقدند که بازکننده انسداد مجاری است و مدر و قاعده آور می باشد و ترشح شیر و عرق را افزایش می دهد. جنین را سقط می کند. برای باز کردن انسداد مجاری کبد و پاک کردن کبد موثر و معالج یرقان می باشد. ضماد غده آن پادزهر داروهای سمی کشنده است و سم را جذب می کند.
همچنین بخوانید: خواص آبرون صغیر و اسبروله معطر را بدانیم.
مالیدن آب غده آن مخلوط با سرکه برای جلوگیری از ریزش مو و نقرس و پیچیدگی عصب و بیرون آمدگی رکتوم مفید است. و مالیدن آب آن با عسل به چشم برای جلوگیری از نزول آب چشم مفید است. توجه شود که هیچوقت به تنهایی به چشم کشیده نشود چون خیلی حاد است بلکه قبلا باید حدت آن با نشاسته گرفته شود. شیاف آن در مهبل موجب سقط جنین می شود، برای رکتوم اشخاص گرم مزاج مضر است از این نظر باید با کتیرا و آب انار مصرف شود.
نکته:
مقدار خوراک از عصاره آن تا 2 گرم و از جرم غده آن برای تهیه ضماد تا 15 گرم است. غده زیرزمینی آن به صورت تازه دارای سمیت زیادی است و در مصارف داخلی باید از غده خشک آن استفاده شود. به هر حال توجه شود که غده سیکلامن دارای سمیت زیادی است به صورت مسهل تازه آن به قدری قوی است که ممکن است عوارض ناراحت کننده ای ایجاد کند. اگر لازم شود که این گیاه را مصرف کنند باید زیر نظر پزشک به مقدار خیلی کم و مجاز بشد. از غده تازه آن فقط در استعمال خارجی به صورت ضماد روی تومورهای خنازیری و روی قسمت های متورم بدن در موارد استسقا ممکن است انداخته شود.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
پنجه مریم را با خواص درمان سرما خوردگی، جلوگیری از ریزش مو، درمان بواسیر، درمان نقرس، درمان برونشیت، سقط جنین مرده، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.