گیاه منداب شتری و قطف

گیاه منداب شتری و قطف را بشناسیم.

❊منداب شتری

در کتب مختلف فارسی با نام های منداب شتری، کتنجک و مواغرون نام برده شده است.

مشخصات منداب شتری

گیاهی است یک ساله علفی دارای ساقه استوانه ای شاخه شاخه به بلندی 40 – 70 سانتیمتر، گل های آن زرد روشن، برگ های آن باریک، دراز و ساقه آغوش است. میوه آن گلابی شکل کوچک دارای رگ های باریک حاوی دانه های بسیار ریز می باشد. هر دانه تخم مرغی شکل دراز خیلی کوچک که یک شیار در وسط آن قرار دارد ابتدا به رنگ زرد و پس از مدتی که کهنه شد به رنگ قرمز در می آید. دانه های منداب شتری در حدود 25 – 35 درصد روغن ثابت دارد.

برای تکثیر منداب شتری بذر آن را در بهار می کارند، بیشتر خاک های سبک و کم عمق را دوست دارد. در مدت کوتاهی 90 – 100 روز گیاه می رسد و پس از آن می توان زمین را آماده نمود و کود داد و محصول مناسب دیگر در آن کاشت. در اوایل پاییز همین که ساقه ها زرد شده و اولین قسمت دانه ها می رسند محصول برداشت می شود و پس از خشک شدن، ساقه های آن ها را کوبیده و دانه ها را برداشت می نمایند.

روغن حاصله از دانه ها از روغن های سیکاتیو است و در نقاشی و صابون سازی مصرف دارد. کنجاله آن پس از روغن گیری نیز چون دارای حدود 34 درصد مواد از ته و حدود 5 درصد ازت و 5/8 درصد مواد متفرقه می باشد به عنوان کود شیمیایی مصرف می شود. محصول بذر آن زراعت های خوب 1/5 تن در هکتار است.

این گیاه در اغلب مناطق اروپا و هند و روسیه و سایر جمهوری های شوروی سابق کاشته می شود. در ایران این گیاه به طور وحشی در آذربایجان و دیلمان و در برخی مناطق غرب ایران از جمله در همدان می روید.

ترکیبات شیمیایی منداب شتری

دانه های گیاه در حدود 25 – 35 درصد روغن ثابت دارد که رنگ آن زرد و بوی آن شبیه به بوی سیر است و پس از گرفتن روغن کنجاله دانه ها که دارای مواد ازته و ازت و مواد معدنی قابل ملاحظه ای است برای تقویت خاک مصرف می شود.

خواص و کاربرد منداب شتری

روغن منداب شتری در صابون سازی مصرف دارد و صابونی که با آن ساخته می شود برای لطافت پوست موثر است. دانه های گیاه لعابدار و ملین است و با خوردن مقدار محدودی از آن چون لعاب تولید می کند، موجب سهولت تخلیه می گردد و در درمان بواسیر اثر مفید دارد. در استعمال خارجی برای رفع ترک پوست دست و نرم کردن پوست مفید است.

گیاه منداب شتری و قطف

❊قطف

به فارسی اسفناج رومی، اسفناج کوهی، سلمه، سرمه، سرمک و آتریپلکس و در کتب طب سنتی با نام های قطف و سرمق آمده است.

مشخصات قطف

قطف که به نام قطف ابیض هم در کتب آمده است گیاهی است علفی یک ساله، بلندی آن نیم متر تجاوز نمی کند، برگ های آن سبز کبود، پهن، ناصاف، موجدار و مثلثی است، گل های آن سبز مایل به زرد می باشد.

این گیاه را در برخی مناطق اروپا و آمریکا به جای اسفناج به صورت سبزی مصرف می کنند و سه نوع مهم دارد که به صورت پرورشی کاشته می شود. نوع قرمز و نوع زرد و نوع خونی گفته می شود.

این گیاه بیشتر جاهای سایه دار و مرطوب را دوست دارد. تکثیر آن با کاشت تخم گیاه در اوایل بهار در مزرعه انجام می گیرد. معمولا برای خنثی کردن اسیدیته آن در سوپ با غذاهای دیگری که مخلوط می شود باید از چاشنی ها و ادویه مناسب استفاده شود. چند واریته از این گیاه از جمله در مناطق شرقی ایران در خراسان و بین بجنورد و شیروان و در آذربایجان در اطراف تبریز دیده می شود.

همچنین بخوانید: خواص دارویی گیاه کیسه کشیش در طب سنتی

ترکیبات شیمیایی قطف

از نظر ترکیبات شیمیایی در دانه های گیاه ساپونین وجود دارد و به همین دلیل دانه های آن مسهل است. به علاوه در گیاه بتانین و مقدار قابل ملاحظه ای تانیک اسید وجود دارد.

خواص و کاربرد قطف

در هند از آردی که از دانه های گیاه تهیه می شود برای رفع ناراحتی های ناشی از کمبود ویتامین آ به کار می رود و خیلی موثر است. دانه آن مسهل و قی آور می باشد. قطف از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی سرد و تر است و از نظر خواص معتقدند که خوردن برگ پخته آن سریع الهضم و خون ساز و برای تسکین دلگرمی و التهاب کبد و همچنین برای اشخاص صفراوی بسیار مفید است و اگر با آب غوره و انار خورده شود رفع عطش می کند و تب های گرم را کاهش می دهد و برای ورم های گرم حلق و سایر ورم های داخلی مفید است.

نرم کننده سینه است و خوردن آب آن با شکر برای خرد کردن مثانه و کلیه و تحلیل ورم طحال مفید می باشد و اگر با ادویه خشک و گرم خورده شود برای افزایش نیروی جنسی موثر است. خوردن آب برگ و دنباله برگ ها با شکر ملین مزاج است. خوردن آن برای سرد مزاج ها مضر است و ایجاد نفخ می کند.

در جوشانده ها معمولا 30 – 50 گرم برگ را در یک لیتر آب می جوشانند و مصرف می کنند. اگر پارچه ای را با آب گیاه خیس کرده روی ورم های گرم بگذارند. ورم را تحلیل می برد. آب برگ های پخته گیاه برای پاک کردن پارچه های ابریشمی و پشمی رنگین بدون این که در رنگ آن ها تغییری دهد به کار می رود.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید روغن منداب کلیک کنید

روغن منداب را با خواص حفظ استحکام استخوان، کاهش درد مفاصل، دردهای عضلانی، تسکین درد آرتروز و سیاتیک و غیره، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

ارتباط آنلاین در تلگرام