گیاه خربق سیاه و خواص آن

گیاه خربق سیاه و خواص آن را بشناسیم

در کتب طب سنتی با نام های خربق اسود و رجل الراعی و به فارسی خربق سیاه نام برده می شود. ریشه گیاهی است که گیاه آن وردالمیلاد و وردالشا نامیده می شود.

مشخصات گیاه خربق سیاه

گیاهی است علفی چند ساله کوتاه بلندی آن معمولا در حدود یک وجب است و به ندرت به یک متر می رسد. شاخه های آن سبز مایل به بنفس و برگ ها بزرگ، دایمی، سبز رنگ، بیضی دندانه دار و نوک تیز است. گل آن منفرد درشت به رنگ صورتی در انتهای ساقه گل دهنده در فاصله ماه های آخر زمستان ظاهر می شود. ریشه آن ضخیم است.

گیاه خربق سیاه و خواص آن

خربق ها در ایران تا به حال دیده نشده اند. موطن اصلی آن ها در مناطق مختلف اروپا در ایتالیا، سوئیس، فرانسه در نواحی سایه سنگلاخ می رویند. تکثیر خربق سیاه از طریق کاشت بذر آن است، همین که بذر گیاه رسید آن را چیده و لای ماسه می خوابانند و از ماه های مهر و آبان یا فروردین و اردیبهشت در یک زمین با خاک سبک و تازه و سایه دار می کارند و پس از یک سال نهال های به دست آمده را در مزرعه اصلی که قبلا خوب شخم خورده و کود داده شده و آماده گردیده است، می کارند.

روش معمول در تکثیر خربق سیاه استفاده از قطعات ساقه زیرزمینی ریشه دار آن است که در پاییز یا در اوایل بهار پس از خاتمه دوره گل دادن در زمین زراعتی اصلی با فواصل 30 -40 سانتیمتر کاشته می شود. برداشت قسمت های زیرزمینی و ریشه گیاه معمولا در پاییز انجام می گیرد و پس از خارج کردن از زمین آن را شسته و خشک می نمایند. زمین مزرعه خربق باید آفتاب گیر نباشد و حتی الامکان از اراضی رو به شمال انتخاب شود.

ترکیبات شیمیایی خربق سیاه

از نظر ترکیبات شیمیایی در گیاه خربق سیاه گلوکوزیدهای هلبورین و هلبورئین مشخص شده است. قسمت زیر زمینی گیاه دارای گلوکوزید دیگری به نام هلبرین نیز می باشد. از نظر اثر فیزیولوژیکی و سمیت این گلوکوزید هم تراز کونوالاتوکسین می باشد. دوز کشنده آن برای گربه ها 0/1 میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن گربه است با تزریق بین وریدی و 10 میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن گربه از طریق دهان می باشد  و هلبرین 20 -30 برابر تاثیرش بیشتر از هلبورین است و حتی بالاتر از استروفانتین است.