گم گوت و خواصش را بشناسیم
با گم گوت و خواصش آشنا شوید.
در بازار دارویی ایران به عصاره ریوند معروف است. در کتب طب سنتی با نام غو تاغنیا، کو تاکنبا و گم گوت نام برده می شود. اصطلاح عصاره ریوند نام ناصحیحی است که به آن داده شده زیرا ارتباطی با ریوند ندارد.
مشخصات گم گوت
گارسی نیا درختی است به بلندی 5 – 20 متر، برگ های آن متقابل همیشه سبز، بیضی شکل، پهن و نوک تیز دارای یک رگبرگ اصلی مشخص و تعداد زیادی رگبرگ های فرعی است. گل های آن دو نوع است، گل نر به رنگ آبی مایل به قرمز که در کنار برگ ها ظاهر می شود و گل ماده که به طور منفرد بدون دم گل روی ساقه ظاهر می شود. میوه آن گوشتی کروی بدون کرک است، در ابعاد یک گیلاس به رنگ قرمز که در آن چهار دانه قرار دارد. این میوه را به انگلیسی مانگاستان گویند.
از شاخ و برگ های درخت گارسی نیا به طور طبیعی ولی از پوست تنه آن در اثر شکاف که وارد می شود و همچنین از شکافی که در میوه آن ایجاد شود، عصاره و شیره ای خارج می شود که همان صمغ رزینی معروف گم گوت است. این صمغ ابتدا به صورت مایع روان و زرد رنگ است ولی به تدریج سفت می شود. از این صمغ علاوه بر خاصیت مسهلی آن به عنوان رنگ نیز استفاده می شود.
درختان یاد شده در جنوب هندوستان و در سیلان، سیام و کامبوج به طور خودرو می روید. درخت گارسینی هند میوه درشتی دارد که از دانه هایش روغنی به نام مانگوستان می گیرند. این روغن در بازار دارویی به کره کوکوم معروف است. گم گوت کمی در آب حل می شود و محلول آن مانند شیر غلیظ و دارای رنگ زرد طلایی قشنگ است. اگر در الکل حل کنند رنگ آن قرمز است. گم گوت که در بازار عرضه می شود معمولا به شکل قطعات استوانه شکلی است که سطح خارجی آن براق به رنگ زرد تیره و مقطع آن زرد مایل به قرمز است. این قطعات شکننده و بی بو هستند ولی طعم ضعیفی دارند و پس از مدتی که گذشت کمی حدت در حلق احساس می شود. از محلول گم گوت در آب در نقاشی و رنگرزی استفاده می شود.
خواص و کاربرد گم گوت
در هند از پوست میوه به عنوان قابض برای معالجه اسهال مزمن و اسهال خونی استفاده می کنند و گم گوت مسهل و ضد کرم است و در موارد یبوست های خیلی شدید و ناراحتی های استسقایی و قطع عادت ماهیانه در مواردی که به طور طبیعی باشد تجویز می شود. در چین صمغ آن را فقط در استعمال خارجی به طور ساده و یا به صورت گرد برای التیام انواع زخم ها و زخم های سرطانی به کار می برند.
در چین این صمغ را خیلی سمی می دانند و علایم مسمومیت عبارت اند از درد پشت و کمر، اسهال و پایین آمدن فشار خون، صمغ گم گوت که از پوست آن گرفته می شود مسهل بسیار قوی و قی آور و کرم کش است و برای دفع کرم نواری مصرف می شود.
همچنین بخوانید: موهایمان را بشناسیم
نکته:
مصرف زاید بر حد مجاز آن در استعمال داخلی خطرناک است و ممکن است منجر به مرگ شود. معمولا به ندرت آن را به تنهایی مصرف می کنند و مرسوم است که آن را مخلوط با داروهایی نظیر کالومل و صبر زرد می خورند. عملا استعمال داخلی آن در حال حاضر کنار گذارده شده است. و در حال حاضر فقط به عنوان ماده رنگی کاربرد دارد.
گم گوت طبق نظر حکمای طب سنتی از نظر طبیعت نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص معتقدند که مسهلی بسیار قوی است به همین علت مقدار خوراک آن خیلی کم و در حدود 0/2 گرم یا 2 دسی گرم است. خوراک 4 گرم آن عوارض شدید منجر به مرگ ایجاد می کند، لذا به هرحال مصرف آن به خصوص مصرف داخلی آن باید زیر نظر پزشک باشد. این مسهل اخلاط فاسده در قسمت های معده و کبد و سایر اعضا را دفع می کند و زیاد در معده نمی ماند. حداکثر یک شبانه روزعمل خود را کرده و با فضولات دفع می شود. از این نظر و با این خاصیت اغلب در مورد بیماری های سرد دماغی، عصبی، سینه ای، معدی، کبدی مانند فلج، لقوه، سستی، تشنج، مالیخولیا، نزول آب در چشم، ثقل سامعه (سنگینی گوش)، تنگی نفس، سرفه سرد، استسقا، یرقان و شاش بند تجویز می شود. توصیه این است که با گلقند خورده شود.
گرد گم گوت : به مقدار مورد نظر گم گوت را گرفته در گرم خانه در حرارت 25 درجه سانتیگراد می خشکانند و در هاون نرم کوبیده و از الک ابریشمی نمره 80 بیرون می کنند. این گرد مسهل قوی و در عین حال برای دفع کرم روده ها نیز مفید است و مانند صبر زرد موجب جذب خون به آلات و اندام واقع در حوضه می شود، مقدار خوراک آن 0/3 -1/0 است.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
ریوند چینی را با خواص ملین، خونساز، تونیک و مقوی معده و قابض، اشتهاآور، درمان سردرد و دل درد، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.