گل حسرت را بشناسیم
گل حسرت را بشناسیم و با خواص آن آشنا شویم
به فارسی گل حسرت گفته می شود و در کتب طب سنتی و بازار دارویی با نام سورنجان، عکنه و سورنگان نامیده می شود. در ادامه خواص و مضرات این گیاه را بررسی می کنیم.
مشخصات گیاه گل حسرت !
گل حسرت ها گیاهانی هستند چند ساله که در چمن زارها و مراتع مرطوب و خاک های سبک می رویند وجه تشخیص آن ها پیاز غده مانند سفت زیر زمینی آن ها است که از یک غشای متورم که ادامه ساقه هوایی گیاه است پوشیده شده و در مورد عده ای از ارقام گیاه سیاه رنگ است و در حقیقت تورم ریشه پیاز نیست که مانند پیاز رسمی ورقه ورقه داشته باشد، بلکه تورم سفتی آن را تشکیل می دهد مانند پیاز یا غده زعفران، برگ های آن ها باریک، دراز، خطی، بیضی شکل و نوک تیز و معمولا در بهار ظاهر می شوند، چه در گل حسرت هایی که گل های آن ها در پاییز ظاهر می شود و یا آن هایی که در بهار بیرون می آید.
گل ها معمولا به طور منفرد و یا 2-3 گل از زمین خارج می شوند. ظاهرا شبیه زعفران هستند ولی فرق عمده آن ها این است که گل های گل حسرت 6 پرچم یا آلت مذکر یا آلت نر دارند، در صورتی که زعفران 3 تا پرچم دارد و به علاوه تورم ریشه ی زعفران کوچکتر و تقریبا مدور است در صورتی که تورم ریشه در گل حسرت دراز می باشد و معمولا برگ ها و میوه گل حسرت ها در فصل بهار در فاصله اردیبهشت تا خرداد روی گیاه دیده می شوند. محفظه میوه آن دارای 3 خانه است و در هر خانه 50-70 دانه وجود دارد که ریز شکل و به قطر 2-1 میلی متر می رسند و طعم آن تلخ است.
گل حسرت را بشناسیم
خواص – کاربرد گل حسرت را بدانیم !
در هند از غده گیاه به مقدار محدود در استعمال داخلی به عنوان بادشکن، مسهل، افزایش دهنده نیروی جنسی، نیرو بخش و برای معالجه نقرس و روماتیسم و در موارد بیماری های کبد و طحال و در استعمال خارجی از ضماد آن برای کاهش التهاب و درد استفاده می شود. در کتب طب سنتی اظهار عقیده می شود که غده گل حسرت سه نوع است:
- نوع اول رنگ پوست خارجی غده و همچنین رنگ مغز غده گیاه هر دو سفید است و طعم آن شیرین است.
- نوع دوم رنگ پوست خارجی غده یا پیاز گیاه و همچنین رنگ مغز آن زرد تیره یا سرخ است.
- در نوع سوم رنگ پوست خارجی غده و رنگ مغز آن هر دو سیاه و طعم آن تلخ است.
از نظر استعمال داخلی فقط نوع اول یعنی نوع سفید توصیه می شود و دو نوع دیگر را به هیچ وجه برای استعمال داخلی توصیه نمی نمایند زیرا سمی است و مهلک می باشد و فقط در موارد بیماری ها در استعمال خارجی اجازه استفاده از آن ها داده می شود. در مورد نوع سوم به خصوص حتی برای استعمال خارجی نیز تجویز نمی نمایند چون سمی بودن آن به قدری است که از راه خراش های احتمالی پوست نیز اگر وارد شود ممکن است مهلک باشد.
خواص انواع سورنجان :
سورنجان از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی خیلی گرم و خشک است و عده ای معتقدند که سفید آن از نظر حرارت معتدل است. از نظر خواص خوردن سفید آن که در استعمال داخلی تجویز می شود مسهل اقسام بلغم است و اخلاط لزج را از اعماق بدن خصوصا از مفاصل بیرون می کشد و برای معالجه یرقان و ورم طحال مفید است. اگر با صبر خورده شود برای سیاتیک و نقرس بسیار نافع است و اگر با زنجبیل و فلفل خورده شود نیروی جنسی را افزایش می دهد.
خوردن 2 گرم از غده سفید آن با زنجبیل، پونه، زیره و همچنین با شیر تازه و قند تا سه روز برای تحریک و تقویت قوای جنسی اثر مفید نشان داده است. ضماد آن با زعفران و تخم مرغ در تسکین درد استخوان و تحلیل ورم های سفت و با سرکه برای درد مفاصل و آرتروز مفید است. شیاف آن که با روغن گوسفند یا گاو تهیه شود برای افتادن دانه بواسیر و تسکین درد آن بسیار نافع است.
همچنین بخوانید: آشنایی با مضرات و خواص گیاه سورنجان
نکته:
مقدار خوراک آن به تنهایی با زعفران تا 3 گرم و به طور ترکیب با سایر ادویه ها کمتر است. سورنجان مضر معده است و ایجاد دل پیچه و ضعف در معده و کبد می نماید از این نظر باید با کتیرا و شکر و زعفران خورده شود و در مواردی که برای رفع درد مفاصل می خورند باید با هم وزن آن زنجبیل و فلفل که اثر آن را تشدید می نماید بخورند. اشخاصی که ناراحتی معده و کلیه و کبد دارند بهتر است که از خوردن کلشیک یا کولشی سین خودداری نمایند. به هر حال خوردن غده گیاه در هر مورد باید زیر نظر پزشک و با توصیه پزشک باشد.
اگر کسی در اثر خوردن نوع غده سیاه یا سرخ آن مسموم شده باشد باید فورا به پزشک مراجعه کند و قبل از دسترسی به پزشک به عنوان کمک های اولیه کوشش نمایند و با خوردن شیر تازه گاو وادار به استفراغ و قی شود که سم خارج گردد و در صورت امکان از پادزهر آن استفاده شود.
بررسی های پزشکی نشان داده است که کولشی سین در تغییر ساختمان سلولی و حتی تغییر و تاثیر در وضع کورموزوم ها اثری دارد بنابراین استفاده از غده گیاه یا از ماده عامل کولشی سین باید در موارد خیلی لازم که پزشک تنها راه معالجه است تسخیص دهد، انجام گیرد.
در بازار دارویی ایران نوعی دارو با نام سورنجان مصری می فروشند که آن را شنبلید نیز می گویند که به احتمال مشابه سورنجان سفید است. این گیاه سورنجان مصری یا شنبلید در اغلب مدارک قدیم مخلوط با سورنجان نوشته شده است. در ایران از سورنجان مصری معمولا به عنوان مسهل و برای دفع بلغم استفاده می شود و از مخلوط آن با صبر به مقدار معین که تجویز شده باشد زیر نظر پزشک برای معالجه بیماری مفصل ران و سیاتیک تجویز می شود و از گرد آن با مخلوط با کره تند شده شیافی درست می کنند که برای بواسیر مفید و نافع است.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
سورنجان را با خواص ضد التهاب، ضد رماتیسم، تقویت کننده قوای جنسی، مسهل، آرامبخش و …، بدون هيچ اسانس و افزودني شيميايي، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.
