آشنایی با نکته های ضروری در رابطه با تغذیه نوزادان

با نکته های ضروری در رابطه با تغذیه نوزادان آشنا شوید

نیازهای غذایی کودکان در سنین مختلف، متفاوت است. لذا انواع غذاهایی که تامین کننده این نیازها هستند باید هماهنگ با رشد و تمامل طبیعی جسمانی و گروه سنی آن ها باشد و مهمترین نشانه سلامت، رشد و تکامل مطلوب کودک است. به طور کلی نوزادان از آسیب پذیرترین گروه ها در برابر مشکلات تغذیه ای می باشند. مهمترین این مشکلات PEM یا سو تغذیه ناشی از کمبود پروتئین-کالری، چاقی و انواع کمبود مواد مغذی مانند آهن و ویتامین ها می باشد. ترکیب شیر مادر کاملا منطبق با نیازهای شیرخوار است، بدین لحاظ مناسب ترین رشد را در کودکان تامین می کند. حال در ادامه با نکته های ضروری در رابطه با تغذیه نوزادان آشنا شوید.

آشنایی با نکته های ضروری در رابطه با تغذیه نوزادان

شیر مادر بهترین غذا برای شیرخوار

از آنجایی که هدیه ای ارزنده تر از شیر مادر برای نوزاد وجود ندارد، بنابراین مادران از تغذیه طفل خود با این هدیه خدادادی دریغ نخواهند کرد. جایگزینی شیرخشک ها با شیشه های شیر به جای روش تغذیه با شیر مادر، به ویژه در کشورهای در حال توسعه (بخصوص در نقاطی که سطح بهداشت است) یک اقدام خطرناک محسوب می شود. این عامل امکان ابتلا به عفونت های گوارشی و تنفسی، به ویژه اسهال را در ماه های گرم سال که اصطلاحا اسهال تابستانه نامیده می شود، را افزایش می دهد.

فواید شیر مادر

مزایای شیر مادر را می توان از سه جنبه برای کودک، مادر و مزایای اقتصادی و اجتماعی آن مورد بررسی قرار داد که به شرح زیر است:

1- فواید شیر مادر برای کودک

تامین نیازهای غذایی شیرخوار

شیر مادر به تنهایی می تواند از لحظه اول تولد و تا پایان ۶ ماهگی تمام نیازهای غذایی شیرخوار برای رشد طبیعی او را تامین کند. حتی در هفته اول تولد که هنوز جریان عادی شیر برقرار نیست، نوزاد نیازی به آشامیدنی دیگر ندارد و همان میزان شیر برای رشد طبیعی او کافی است.

کاهش ابتلا به بیماری های عفونی

شیر مادر پاکیزه، دارای درجه حرارت مناسب و عاری از هرگونه آلودگی میکروبی است. همچنین، شیر مادر که در روزهای اولیه زرد رنگ و غلیظ (آغوز یا ماک یا کلستروم) است، حاوی مواد مفید و ارزنده ای می باشد که اولین و بهترین محافظ کودک در برابر بیماری های عفونی است. مواد ضد عفونی کننده و سلول های زنده ای که در شیر مادر (بخصوص آغوز) موجود است، خاصیت میکروب زدایی و ویروس کشی دارد. در نتیجه احتمال ابتلا به عفونت های گوارشی و تنفسی تا حد قابل توجهی کاهش می یابد و احتمال مرگ و میر نیز در نوزادان به حداقل می رسد.

کاهش ابتلا به بیماری های تنفسی و آلرژیک

میزان ابتلا به آسم، اگزما و انواع آلرژی در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می شوند، بسیار کمتر است. به همین علت در خانواده هایی که یکی از والدین یا اعضای خانواده مبتلا به بیماری های آلرژیک هستند، تغذیه با شیر مادر باید تغذیه انتخابی باشد، زیرا استفاده از هر نوع شیر دیگر برای نوزاد مضر بودهذو زمینه ساز آلرژی خواهد بود.

همچنین بخوانید:  افزایش شیر مادر با گیاهان دارویی و تغذیه صحیح

کاهش ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی

بر اساس تحقیقات انجام شده ابتلا به بیماری های جدی مانند افزایش کلسترول خون، فشار خون بالا و مشکلات قلبی و عروقی با افزایش سن، در شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، بسیار کمتر از نوزادانی است که با شیر خشک یا لبنیات حیوانی تغذیه می کنند.

کاهش مشکلات گوارشی در شیرخوار

چربی و پروتئین شیر مادر بهترین نوع چربی و پروتئین هستند، زیرا به آسان تر از شیرهای دیگر هضم و جذب می شوند. به همین علت دردهای قولنجی، جمع شدن گاز، استفراغ و حساسیت نسبت به پروتئین در این شیرخوران کمتر مشاهده می شود.

نکته: شیرخوران بیمار چون اشتهای کمتری دارند به یک ماده هضم کننده و مغذی نیازمندند، به همین علت شیر مادر بهترین تغذیه برای آنان است.

تحریک اشتها در نوزاد و سیری به موقع

ترکیب شیر مادر همراه با رشد شیرخوار تغییر پیدا می کند. چربی شیر مادر در شروع هر وعده شیر کمتر است و سپس میزان آن تدریجا بیشتر می شود. این تغییرات کمک بزرگی به سیر نگه داشتن شیرخوار می کند. همچنین، به علت وجود آب کافی در شیر مادر، تشنگی نوزاد برطرف می شود و اشتهای او تحریک می گردد و نیازی به دادن آب یا آب قند حتی در آب و هوای گرم و خشک نیست. جالب است بدانید که با مکیدن پستان مادر، غریزه مکیدن و احساس سیری هم زمان با هم در نوزاد بوجود می آید، در صورتی که با مکیدن سر شیشه معده کودک پر می شود،اما غریزه مکیدن ارضا نمی شود.

جذب سریع مواد معدنی

جذب کلسیم شیر مادر به نسبت مناسب کلسیم به فسفر، بهتر انجام می شود. کمبود کلسیم در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، کمتر گزارش شده است. همچنین، به دلیل وجود عواملی مانند لاکتوفرین و اسیدیته بیشتر شیر مادر، جذب آهن به مراتب بهتر صورت می گیرد و نیازی به دادن قطره آهن تا شروع تغذیه تکمیلی نیست. علاوه بر این، میزان سدیم و پروتئین شیر مادر به میزانی است که به کلیه های نوزاد که هنوز کامل رسد نکرده اند، صدمه ای وارد نمی کند.

آشنایی با نکته های ضروری در رابطه با تغذیه نوزادان

افزایش روابط عاطفی بین مادر و نوزاد

تغذیه با شیر مادر رابطه عاطفی را بین مادر و فرزند بیشتر می کند. تماس و توجه مادر در هنگام شیر دادن اثر مطلوبی بر رشد عاطفی شیرخوار دارد. کودکانی که با شیر مادر تغذیه شده اند در دوران بلوغ از امنیت روانی بیشتری برخوردارند.

کاهش مشکلات دندانی

نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند کمتر دچار مشکلات دندانی ناشی از پستانک و تغذیه مصنوعی می شوند.

2- فواید شیر دادن به نوزاد برای مادر

• تغذیه شیرخوار منحصرا با شیر مادر و به طور منظم در شبانه روز، عادت ماهانه مادر و امکان تخمک گذاری وی را به تعویق می اندازد. در نتیجه حاملگی های زودرس خیلی کمتر اتفاق می افتد. استفاده از شیر کمکی و یا سایر مواد غذایی قبل از پایان ۶ ماهگی و حتی مصرف آب یا آب قند می تواند به این ویژگی مهم شیر مادر لطمه وارد کند.
• جمع شدن و برگشت رحم به اندازه طبیعی در مادرانی که به نوزادشان شیر می دهند، سریع تر انجام می گیرد. برگشت سریع رحم به حالت طبیعی و دیرتر شروع شدن عادت ماهیانه به دلیل تداوم شیردهی باعث جلوگیری از کم خونی مادر می شود.
• مادرانی که به نوزادشان شیر می دهند، سریعتر وزن اضافی خود را از دست می دهند، زیرا از چربی ذخیره شده دوران بارداری برای ساختن شیر استفاده می کنند. به همین علت نیز پستان هایشان زودتر به حالت طبیعی قبل از بارداری باز می گردد.
• احتمال ابتلا به سرطان پستان و سرطان تخمدان در زنان شیرده بسیار کمتر است.
• مادر به دلیل تماس های مکرر کودک با بدنش در جریان شیردهی و احساس آرامش و رضایتی که از این تماس حاصل می شود وضع روحی و عاطفی بهتری خواهد داشت. مادرانی که از شیر خود به نوزاد می دهند، کمتر دچار افسردگی پس از زایمان می شوند.

3- فواید اقتصادی و اجتماعی شیر مادر

تغذیه نوزادان با شیر مادر با توجه به افزایش نیاز غذایی ما در طول شیردهی از هر شیوه دیگر تغذیه به مراتب ارزانتر است. به عبارت دیگر هزینه خرید شیر خشک و مکمل های غذایی برای نوزادان سه برابر میزان هزینه ای است که مادر برای تغذیه صحیح خود و شیردهی موفقیت آمیز لازم دارد. از طرفی، کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، کمتر بیمار شده، بنابراین هزینه درمان آن ها کاهش می یابد.

زمان شروع غذای کمکی برای نوزادان

شیر مادر تا پایان ۴ و حتی ۶ ماهگی به تنهایی و بدون اضافه کردن هیچ نوع غذای کمکی برای رشد طبیعی شیرخوار کافی است. بعد از ۶ ماهگی نیازهای غذایی شیرخوار فقط با شیر برآورده نمی شود، لذا لازم است که علاوه بر شیر غذاهای نیمه جامد برای او شروع گردد. سن شروع تغذیه تکمیلی یا کمکی با زمان از شیر گرفتن متفاوت است. شروع غذاهای کمکی نه تنها می تواند انرژی لازم را برای رشد مناسب نوزاد تامین کند، بلکه دوران بسیار حساس آموزش تدریجی شیرخوار برای ایجاد عادات صحیح غذایی و استفاده از غذای سفره خانواده است.

توجه داشته باشید که سن شروع باید بر اساس نمودار رشد شیرخوار باشد. اکثر بچه ها ۴ تا ۶ ماهگی آمادگی بلع و پذیرش غذاهایی کمی غلیظ تر از شیر مادر مانند لعاب برنج، فرنی، حریره و شیر برنح رقیق را دارند. شروع غذاهای کمکی نه تنها به دریافت انرژی لازم و ایجاد عادت های صحیح غذایی کمک می کند، بلکه باعث آشنا شدن نوزاد با طعم و مزه انواع غذاها می شود.

همچنین بخوانید:  برنامه غذایی نوزادان زیر یکسال ، مادران بخوانند!

مناسب ترین غذاهای مکمل برای تغذیه نوزادان

بسیاری از پزشکان و متخصصان کودک ادامه شیردهی را تا دو سال تمام یا بیشتر به همراه موادغذایی جامد توصیه می کنند. مناسب ترین غذاهای مکمل برای تغذیه نوزادان غذاهایی هستند که:

1- دارای انرژی کافی و حجم کم باشند.

2- نرم باشند و هضم آن ها آسان باشد.

3- در محیطی پاکیزه و بهداشتی آماده و از مواد غذایی تازه و بدون آلودگی تهیه شوند.

4- در دسترس، ارزان و مناسب عادات غذایی خانواده باشند.

5- امکان استفاده از آن ها در حجم کم و در دفعات وجود داشته باشند.

اصول کلی در تغذیه تکمیلی

اصولی که باید در تغذیه تکمیلی رعایت شوند، عبارتند از:

• موادغذایی چه از نظر مقدار و چه نظر نوع باید بتدریج به غذای شیرخوار اضافه شود.
• از یک نوع غذای ساده شروع کرده و تدریجا به مخلوطی از چند نوع ماده غذایی افزایش دهید.
• از مقدار کم (یک قاشق مرباخوری) شروع کرده و بتدریج بر مقدار آن اضافه کنید.
• بین اضافه کردن هر ماده غذایی مختلف،حداقل ۵ تا ۷ روز فاصله لازم است تا شیرخوار به آن عادت کند. اضافه کردن یک به یک و فاصله دار مواد غذایی باعث می شود که اگر ناسازگاری یا حساسیتی به یک ماده غذایی وجود داشته باشد، شناخته شود. همچنین، غذا با مقادیر و نوع محدود، تحمل شیرخوار را بتدریج افزایش داده و به دستگاه گوارش او فرصت می دهد تا به این مواد غذایی عادت کند.
• غذاها در شروع باید نسبتا رقیق بوده و غلظت آن کمی بیشتر از شیر مادر باشند. سپس تدریجا بر غلظت و حجم غذاهای مکمل اضافه کنید. غلیظ کردن تدریجی غذاها به برقراری عمل جویدن کمک می کند.
• اگر در شروع تغذیه تکمیلی، نوزاد به غذای خاصی بی میلی نشان داد، پافشاری نکرده و برای یک تا دو هفته آن غذا را حذف کنید، سپس دوباره آن غذا را اضافه کنید.
• شیر مادر و قطره مولتی ویتامین یا همان آ و دی تا پایان ۶ ماهگی برای شیرخوار کافی است. بعد از این سن، استفاده از غذاهای کمکی را به طور تدریجی آغاز کنید.

توجه: شروع غذاهای کمکی قبل از پایان ۴ ماهگی نه تنها به دلیل آماده نبودن دستگاه گوارش شیرخوار، اقدامی نادرست است، بلکه تهیه این مواد در شرایط غیر بهداشتی امکان ابتلا به عفونت ها از جمله اسهال را افزایش می دهد. همچنین، شروع زودرس غذاهای مکمل سبب کمتر مکیدن پستان مادر شده که خود از عوامل مهم کاهش ترشح شیر مادر است.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید معجون شيرافزا کلیک کنید

معجون شيرافزا را با خواص زياد کننده شير مادران، بدون هیچ اسانس و افزودنی شیمیایی، از فروشگاه عطارک تهیه نمایید.

ارتباط آنلاین در تلگرام