نقش ویتامین ب 5 (اسید پانتوتنیک) در بدن و منابع غذایی آن
آشنایی با نقش ویتامین ب 5 (اسید پانتوتنیک) در بدن و منابع غذایی آن
ویتامین ب 5 یا اسید پانتوتنیک، نوعی ویتامین محلول در آب و یکی از معروف ترین ویتامین های گروه ب است. این ویتامین به تولید انرژی در بدن توسط سنتز کربوهیدرات و چربی کمک می کند. همچنین، این ویتامین دارای بسیاری از وظایف مهم در بدن مانند تبدیل غذا به گلوکز، سنتز کلسترول، تنظیم هورمون های جنسی، کنترل هورمون های استرس و تولید گلبول های قرمز در خون، می باشد. حال در این مقاله با نقش ویتامین ب 5 (اسید پانتوتنیک) در بدن و منابع غذایی آن آشنا شوید.
نقش ویتامین ب 5 (اسید پانتوتنیک) در بدن و منابع غذایی آن
آشنایی با نقش ویتامین ب 5 (اسید پانتوتنیک) در بدن
کمک به سنتز کوآنزیم آ
اسید پانتوتنیک در ترکیب با سیستیمین و ATP ، کوآنزیم آ را به وجود می‌آورد. این آنزیم در تولید اسیدهای چرب نقش دارد و مواد غذایی را به کلسترول و اسیدهای چرب ضروری تبدیل می کند. همچنین، کو آنزیم آ به تشکیل اسفنگوزین که یک مولکول چربی است کمک می کند. علاوه بر این، کبد به این آنزیم نیاز دارد تا از سموم و مواد زائد مصون بماند.
حفظ سلامت دستگاه گوارش
این ویتامین سیستم گوارش را در برابر اختلالات مختلف گوارشی محافظت کرده و درد مزمن را کاهش می دهد. اسید پانتوتنیک احتمال یبوست، اسهال و گاز شکمی را با تسهیل هضم و بهبود حرکت روده ای، کاهش می دهد. همچنین، با افزایش ترشح آنزیم های گوارشی، اختلالات گوارشی را درمان می کند.
کاهش میزان کلسترول و تری گلیسیرید
برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف ویتامین ب 5 به کاهش کلسترول و تری گلیسیرید در خون کمک می کند. همچنین فشار خون را تنظیم کرده، در نتیجه سبب تقویت قلب شده و از بروز بیماری های قلبی و عروقی نیز می کاهد.
کاهش آرتریت روماتوئید
برخی از مطالعات نشان داده اند، افرادی که مبتلا به آرتریت روماتوئید یا همان روماتیسم مفصلی هستند، سطح اسید پانتوتنیک کمتری دارند. لذا بسیاری محققین تامین این ویتامین، برای کاهش ابتلا به بیماری التهاب مفاصل از جمله رماتیسم را مفید می دانند. لازم به ذکر است که این یافته ها همچنان در مرحله مطالعات آزمایشگاهی قرار دارد و به اطلاعات بیشتری نیاز است.
درمان کم خونی
این ویتامین تولید هموگلوبین را افزایش می دهد، بنابراین تولید گلبول های قرمز بیشتر به درمان کم خونی ناشی از کمبود این ماده کمک می کند. همچنین، اسید پانتوتنیک با تصفیه خون و فعال کردن عملکردهای کبدی سبب سم زدایی در بدن می شود.
همچنین بخوانید: ویتامین ب 7 (بیوتین) و نقش آن در حفظ سلامت بدن
مفید برای مو
ویتامین ب 5 نقش مهمی در زیبایی و سلامت مو دارد، زیرا این ویتامین و کلیه ویتامین های گروه ب به رشد فولیکول های مو کمک کرده و مانع از ریزش مو می شوند. همچنین، وجود این ویتامین باعث افزایش تراکم مو، پیشگیری از شوره سر و تاخیر در سفید شدن مو می شود.
حفظ سلامت پوست
برخی از مطالعات نشان داده اند که اسید پانتوتنیک به عنوان یک مرطوب کننده برای پوست عمل می کند و با تقویت سلول های پوست، بازسازی و بهبود زخم های پوستی را تسریع می بخشد. علاوه بر این، اسید پانتوتنیک نشانه های پیری مانند چین و چروک را به تاخیر می اندازد و از بروز لکه های پوستی (کک و مک) نیز جلوگیری می کند. این ویتامین برای کاهش آلرژی های پوستی و آکنه نیز بسیار مفید است.
سایر فواید ویتامین ب 5
بر اساس مطالعات انجام شده، ویتامین ب 5 می تواند به رفع مشکلات زیر کمک کند، که عبارتند از:
- آسم
- طاسی
- سندرم تونل کارپال
- بیماری سلیاک
- سندرم خستگی مزمن
- کولیت
- التهاب ملتحمه یا کنژنکتیویت (Conjunctivitis)
- سيستيت (Cystitis) یا التهاب مثانه که در اصطلاح عام عفونت مثانه نیز گفته می شود
- افسردگی
- سرماخوردگی
- بزرگ شدن پروستات
- تحریک پذیری
- انقباض و گرفتگی پا
- قند خون پایین
- آتروفی عضلانی (تحلیل عضله ها)
- چاقی
- بیماری پارکینسون
- سندرم پیش از قاعدگی
- التهاب زبان
نقش ویتامین ب 5 (اسید پانتوتنیک) در بدن و منابع غذایی آن
علائم کمبود ویتامین ب 5
کمبود اسید پانتوتنیک در افراد بسیار نادر است، اما ممکن است در افرادی که از سوء تغذیه حاد رنج می برند و یا کسانی که مواد غذایی خاصی را مصرف نمی کنند، دیده شود. تشخیص کمبود این ویتامین در بدن با انجام آزمایش خون امکان پذیر است. از علائم کمبود ویتامین ب 5 می توان به بی حس شدن دست و پا، سردرد، خستگی، تحریک پذیری، بی خوابی، اختلال در سیستم گوارش و بی اشتهایی اشاره کرد.
منابع غذایی ویتامین ب 5 (اسید پانتوتنیک)
رژیم غذایی سالم و متعادل بهترین راه برای تامین ویتامین ب 5 روزانه است. این ویتامین در بسیاری از مواد غذایی موجود دارد مانند انواع حبوبات (مانند لوبیا، نخود فرنگی، عدس و نخود)، سبزیجات برگدار، گوشت مرغ، تخم مرغ، غلات کامل مانند گندم و جو، ژله رویال، قارچ، موز، توت فرنگی، گوجه فرنگی، سیب زمینی، سیب زمینی شیرین ذرت، انواع کلم، انواع آجیل (مانند بادام زمینی و دانه های آفتابگردان)، سویا، شیر و فراورده های لبنی، غذاهای دریایی مانند ماهی قزل آلا و خرما می شود.
مقدار توصیه شده مصرف اسید پانتوتنیک (ویتامین ب 5)
مقدار توصیه شده اسید پانتوتنیک برای هر گروه سنی متفاوت است. بدین ترتیب که برای بزرگسالان بالای 19 سال روزانه 5 میلی گرم، برای زنان باردار و شیرده روزانه 6 میلی گرم، افراد 14 تا 18 سال روزانه 4 میلی گرم، کودکان 9 تا 13 ساله روزانه 4 میلی گرم، کودکان 4 تا 8 سال روزانه 3 میلی گرم، کودکان 1 تا 3 ساله روزانه 2 میلی گرم می باشد.
نکته: از مصرف خودسرانه مکمل های ویتامین ب 5 اجتناب کرده و به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
موارد منع مصرف قرص ها و مکمل های ویتامین ب 5
- زنان باردار و مادران شیرده: استفاده از مکمل های این ویتامین در موارد توصیه شده برای زنان باردار و شیرده استفاده می شود، اما مصرف بیش از حد آن باعث عوارض جانبی خواهد شد. بنابراین، توصیه می شود که زنان باردار و شیرده از مصرف خودسرانه و بی رویه این ویتامین اجتناب کنند.
- افراد مبتلا به هموفیلی: توصیه می شود که بیماران مبتلا به هموفیلی از مکمل ویتامین ب 5 و مشتقات آن مانند دکسپانتنول (Dexpanthenol) استفاده نکنند، زیرا ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
- افراد مبتلا به کولیت اولسروز: توصیه می شود این دسته از افراد از مکمل ها و مشتقات اسید پانتوتنیک استفاده نکنند.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
عرق انیسون را با خواص مسکن درد، رفع علائم میگرن، تقویت معده، رفع گرفتگی های کبدی و طحال، تصفیه خون، بدون هیچ اسانس و افزودنی شیمیایی، از فروشگاه عطارک تهیه نمایید.
