مصرف مکمل های غذایی در دوران بارداری
مصرف مکمل های غذایی در دوران بارداری
امروزه اطلاعات زیادی در مورد مکمل های غذایی و اثرات مفید آن ها بر روی باروری زن و مرد وجود دارد. مکمل های غذایی در متعادل کردن وضعیت هورمون ها و ارتقا سلامتی نقش بارزی دارند. علی رغم نقش غیر قابل انکار رژیم غذایی در سلامتی و باروری پزشکان در این خصوص کمتر با بیماران خود صحبت می کنند. امروزه یک رژیم غذایی کامل هم نمی تواند تمام مواد غذایی مورد نیاز بدن را تامین کند چرا که کشاورزی مدرن و روش های فرآوری مواد غذایی باعث از دست رفتن بخشی از اجزا با ارزش مواد غذایی می شود و لذا باید رژیم غذایی شما با مکمل ها کامل و غنی شود.
مقدار سلنیمی که امروزه جذب بدن می شود 34 میکرو گرم است و این مقدار نصف مقداری است که 25 سال پیش جذب بدن می شد. در حالی که مقدار سلنیم مورد نیاز در غذای روزانه زن 60 میکرو گرم و در مرد 75 میکرو گرم در روز است.
اسید فولیک !
کمبود اسید فولیک شایع ترین کمبود ویتامین در سطح جهان است. چون بدن نمی تواند مقدار زیادی از این ماده را در خود ذخیره کند و ذخایر اسید فولیک بدن فقط برای 1-2 ماه کفایت می کند. لذا جبران آن از طریق مصرف مکمل ها بسیار اهمیت دارد. اسید فولیک در تولید مواد ژنتیکی نقش دارد که البته مصرف آن باید همراه ویتامین ب 12 باشد. اگر مبتلا به اسهال مزمن و نیز سو تغذیه ناشی از کرون و کولیک هستید یا الکل مصرف می کنید یا از داروهای ضد تشنج یا ضد بارداری های خوراکی استفاده می کنید حتما قبل از بارداری کمبود احتمالی اسید فولیک را با مصرف مکمل ها جبران کنید. مقدار اسید فولیک مورد نیاز روزانه 400 میکروگرم که باید با ب 12 همزمان مصرف شود.
روی !
روی عنصری است که بیشترین مطالعه بر روی نقش آن در باروری صورت گرفته است. این عنصر بخشی از ماده ژنتیکی است و کمبود آن می تواند باعث افزایش مشکلات کروموزومی، کاهش باروری و افزایش خطر سقط شود. روی برای جذب و نگهداری استروژن و پروژسترون لازم است. روی نقش مهمی در تقسیم سلولی دارد و وجود مقادیر کافی آن در هنگام لقاح و تقسیم سلولی اهمیت زیادی دارد.
کمبود روی می تواند باعث کم وزنی بچه، نا هنجاری ظاهری و نیز نقص در تکامل مغز و سیستم عصبی نوزاد شود. کمبود این عنصر می تواند جذب اسید فولیک را متوقف کند. روی در تکامل اسپرم ها نقش حیاتی دارد و کمبود آن می تواند باعث کاهش موقتی تعداد اسپرم ها و کاهش سطح تستوسترون شود. در هر انزال 9 درصد جذب روزانه روی از دست می رود و باید جایگزین شود. اگر شمارش یا کیفیت اسپرم ها پایین بود باید روی به صورت مکمل مصرف شود. شما و همسرتان باید در غذای روزانه مواد غذایی حاوی روی شامل جو دوسر، چاودار، گندم سبوس دار، مغز بادام، تخم کدو و انواع نخود را بگنجانید. علایم کمبود روی عبارتند از نقاط سفید روی ناخن ها، اسپرم کانت پایین، ضعف در احساس مزه و طعم غذاها و تضعیف قدرت بویایی، زن و مرد هر کدام روزانه به 30 میلی گرم روی نیاز دارند.
سلنیم !
این عنصر یک آنتی اکسیدان بوده بدن را در مقابل رادیکال های آزاد محافظت می کند. رادیکال های آزاد، علاوه بر تولید در فعالیت های بیو شیمیایی طبیعی بدن از طریق سرخ کردن غذا، سوزاندن غذا، کباب کردن غذا، تابش اشعه و نیز سیگار کشیدن تولید می شوند. رادیکال های آزاد می توانند توسط آنتی اکسیدان ها خنثی شوند.
سلنیم از شکستن کروموزوم ها جلوگیری می کند و مانع سقط و نقائص مادرزادی می شود. سلنیم در مقابل، مسمومیت با فلزات سنگین از بدن دفاع می کند. برای تولید کافی اسپرم و تستوسترون مقدار کافی سلنیم لازم است. کسانی که درصد بالایی اسپرم های غیر طبیعی دارند، مصرف روی توسط آن ها به عنوان مکمل قابل توجیه است. گرچه سلنیم در خاک یافت شده و می تواند وارد مواد غذایی شود اما نمی توان صرفا به این موضوع اکتفا کرد و بهترین راه مصرف آن به صورت مکمل است. مقدار سلنیم مورد نیاز روزانه در زن و مرد 100 میکروگرم است.
اسیدهای چرب ضروری !
همچنان که از نام آن ها پیدا است، این اسیدهای چرب برای بدن ضروری هستند اسیدهای چرب در همه دستگاه های مختلف بدن از جمله دستگاه تولید مثل تاثیر عمیقی دارند. وجود آن ها برای کارکرد هورمون ها ضروری است و از آن ها ترکیبات شبه هورمون که پروستاگلاندین نامیده می شوند تولید می شود. منی مرد سرشار از پروستاگلاندین ها است که از اسیدهای چرب ضروری ساخته می شوند. شما و شوهرتان چهار ماه قبل از تصمیم گیری برای باردار شدن باید از اسیدهای چرب به عنوان مکمل استفاده کنید.
دانشمندان دریافته اند که اسیدهای چرب برای تکامل دستگاه عصبی مرکزی، چشم ها و مغز در جنین در حال تکامل حیاتی هستید. اسیدهای چرب امگا 6 در گل پامچال، گل گاو زبان و انگور فرنگی یا مویز یافت می شوند. اگر گیاه خوار هستید و از روغن ماهی نمی توانید استفاده کنید از طریق مصرف کپسول های روغن کتان می توانید این چربی ها را وارد بدن خود کنید. برای اطمینان از مصرف کافی این نوع اسیدهای چرب شما و همسرتان هر کدام نیاز به 150 میلی گرم امگا 6 و 300 میلی گرم امگا 3 یا 1000 میلی گرم روغن کتان دارید. چون موادی مثل جیوه می توانند در دریا وارد بدن ماهی شده در کبد آن متمرکز شوند، سعی کنید بیشتر از روغن بدن ماهی تا روغن کبد آن استفاده کنید.
همچنین بخوانید: آیا زنان باردار می توانند روزه بگیرند؟
ویتامین های گروه ب !
ویتامین های گروه ب محلول در آب هستند و هنگام دفع ادرار می توانند از بدن دفع شوند.
ویتامین ب 6 : این ویتامین در زنان مبتلا به مشکلات باروری، می تواند احتمال بارداری را افزایش دهد. مرد و زن هر کدام روزانه به 50 میلی گرم ویتامین ب 6 نیاز دارند.
ویتامین ب 12 : برای تقسیم سلول ها لازم است و می تواند شانس باروری مرد را افزایش دهد. مرد و زن هر کدام روزانه به 50 میلی گرم ب 12 نیاز دارند.
ویتامین ای : یک آنتی اکسیدان قوی است و همانند ویتامین و سلنیم نقش محافظت کننده در بدن ایفا می کند. ویتامین ای رادیکال های آزاد موجود در منی را خنثی می کند و برخی شواهد حاکی از نقش مثبت آن در افزایش قدرت باروری اسپرم ها است. اگر نا باروری شما علت مشخصی ندارد و نیز اگر سابقه سقط دارید مصرف مکمل های ویتامین ای به شما توصیه می شود. اگر سن شما بالای 35 است و مشکل نازایتان به سنتان نسبت داده شده است، مصرف مکمل های ویتامین ای برایتان مفید است. مقدار ویتامین ای مورد نیاز روزانه در زن و مرد 300 الی 400 واحد است.
ویتامین ث !
تقریبا همه حیوانات به جز خوک گینه ای، خفاش میوه خوار و پریمات ها ( مثل انسان، میمون و گوریل) و چند حیوان دیگر می توانند ویتامین را در بدن خود تولید کنند. ما مجبوریم همه ویتامین مورد نیاز خود را از رژیم غذایی تامین کنیم و برخی مطالعات نشان داده اند این ویتامین می تواند کیفیت اسپرم ها را افزایش دهد. مصرف 500 میلی گرم ویتامین ث در هر روز می تواند از به هم چسبیدن اسپرم ها جلوگیری کند. برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف 1000 میلی گرم در روز ویتامین ث می تواند تعداد و قابلیت تحرک اسپرم ها را افزایش داده و درصد اسپرم های غیر طبیعی را کاهش دهد. ویتامین ث مورد نیاز مرد و زن 1000 میلی گرم در روز است.
منگنز !
یک عنصر کمیاب مهم است که برای سلامتی پوست، شکل گیری استخوان ها و مفاصل و تنظیم قند خون ضروری است. در دفاع سلولی نیز از طریق فعال کردن آنزیمی به نام سوپر اکسیداز دیسمیوتاز که یک آنتی اکسیدان قوی است نقش دارد. مطالعات نشان داده اند که کمبود منگنز می تواند احتمال تولد نوزاد ناهنجار را افزایش دهد. منگنز مورد نیاز مرد و زن 5 میلی گرم در روز است.
آهن !
ما برای تولید گلبول های قرمز خون و انتقال اکسیژن به نقاط مختلف بدن نیاز به آهن داریم. بدن ما در وضعیت عادی (به جز مواردی مثل پریود، خون دادن، خونریزی در اثر جراحت یا تصادف و نیز به هنگام زایمان) آهن را دفع نمی کند و به صورت فرتین ذخیره می کند. آهن بخشی از ساختمان هموگلوبین است. کمبود آهن چون باعث کمبود اکسیژن رسانی می شود منجر به خستگی می شود. امروزه فقط در صورت نیاز شما باید آهن مصرف کنید و برای جذب بهتر آن بایستی به مقدار کافی ویتامین ث نیز همراه آن مصرف شود.
قابل جذب ترین شکل آهن، آهن موجود در هم است که در فرآورده های حیوانی مثل مرغ و ماهی یافت می شود. پریود شدید می تواند باعث کمبود آهن شود و کمبود آهن نیز پریود را تشدید می کند. آهن غیر هم در سبزیجات برگ دار و میوه جات خشک یافت می شود. گیاه خواران ذخیره آهن کمتری دارند چون آهن موجود در گیاهان از آهن موجود در هم که در بدن حیوانات وجود دارد کمتر قابل جذب است.
تانن موجود در چای می تواند جذب آهن را کاهش دهد لذا حداقل تا یک ساعت بعد از غذا خوردن نباید چای نوشید. ظرفی که در آن غذا می پزید نیز می تواند بر جذب آهن اثر داشته باشد، مثلا پختن غذا در ظرف آلومینیومی، محتوای آهن غذاها را کاهش می دهد و ظروف فولادی آهن غذاها را افزایش می دهد.
برخی علایم کمبود آهن در بدن عبارتند از خستگی، زخم شدن زبان، ترک خوردگی اطراف دهان، خطوط عمودی در ناخن انگشتان، ناخن های قاشقی شکل، رشد ضعیف یا ریزش موها و تنگی نفس، متاسفانه برخی مکمل های آهن مثل سولفات آهن و گلوکونات آهن که شکل استاندارد آهن عرضه شده به شکل دارو هستند خود جذب نمی شوند. شکل اتمی یا غیر زیستی آهن که به یک آمینه اسید متصل شده است، بسیار راحت تر جذب می شود و عوارض گوارشی نیز ندارد. نقش جبران کمبود آهن در خانم های مبتلا به مشکلات باروری ثابت شده است لذا در بررسی علل نازایی حتما آهن را نیز چک کنید.
ویتامین آ !
ویتامین آ و ترکیبات مشابه آن دارای دو منشا حیوانی و گیاهی هستند. کبد منبع مناسب ویتامین آ حیوانی و هویج، اسفناج، کلم پیچ و کلم سیاه منابع مناسبی از ویتامین آ گیاهی هستند. مصرف مقدار زیاد ویتامین حیوانی می تواند برای بارداری خطرناک باشد و منجر به نقص عضو در جنین شود. مصرف اضافی ویتامین آ گیاهی بسیار بی ضررتر است و مشکلی برای جنین ایجاد نمی کند. مصرف مقدار کافی ویتامین آ حیاتی است و این ویتامین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی از سلول ها در مقابل رادیکال های آزاد حفاظت می کند.
مقدار ویتامین آ مورد نیاز برای درمان زن باردار یا زنی که می خواهد باردار شود. 2500 واحد در روز است. مصرف ویتامین آ به طور روزانه میزان مرگ و میر در مادران باردار را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
همچنین بخوانید: مراقبت از سلامتی در دوره بارداری
نتیجه !
مصرف اشکال متنوعی از مواد غذایی برای جذب مقدار کافی عناصر غذایی یاد شده اهمیت زیادی دارد. البته چون امروزه خیلی از غذاها به صورت فرآورده و خالص سازی شده عرضه می شوند، مصرف مکمل ها برای اطمینان از جذب کافی مواد حیاتی و جبران کمبودهای احتمالی ضرورت دارد. البته مکمل غذایی جانشین غذا نیست و نقش آن تکمیل رژیم غذایی است. نباید در خصوص برخی عناصر غذایی مبالغه کرد بلکه هر عنصر غذایی در جای خود مهم بوده و کار خود را در ارتباط با عناصر غذایی دیگر انجام می دهد لذا شما بهتر است از مکمل ویتامین ها و مکمل مواد معدنی به عنوان مبنا استفاده کنید و عناصر غذایی دیگر را به تناسب نیاز به آن اضافه کنید.
ممکن است همسرتان نگران این باشد که آیا ارزش آن را دارد که برای باردار شدن این همه به دردسر بیفتید، دلایل محکمی وجود دارد که این کار به انجام دادنش می ارزد. خیلی از آقایان بعد از اجرای این توصیه ها احساس سلامتی بیشتری کرده اند و حتی بعضی از آن ها اظهار داشته اند که بعد از اجرای این دستور العمل ها بیماری پوستی آن ها که با وجود مراجعه به متخصص خوب نشده بود بهبود یافته است.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
معجون خون ساز را با خواص درمان کم خونی، تامین هموگلوبین خون، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.