مزایا و عوارض گیاه گون

با مزایا و عوارض گیاه گون آشنا شویم

گون گیاهانی است که در نواحی مرتفع و کوهستانی می رویند، دارای خارهایی است که در اصل محورهایی است که برگچه های گیاه روی آن بوده است. در مغز ساقه عده ای از آن ها که ساقه چوبی دارند و گون نامیده می شود، ماد صمغی مخصوصی فراهم می شود که خود به خود و یا بر اثر شکافتن به خارج ترشح می گردد و این صمغ کتیرا نام دارد. انواع مهم و معروف آن گون کتیرا و گون گز می باشند.

گون کتیرا :

در مغز ساقه اش ماده صمغی وجود دارد که پس از شکافتن ناحیه یقه، که عمل گون سایی نام دارد، این صمغ خارج شده و در مجاورت هوا به شکل نوارهای نا صاف و چین خورده یا رشته ای شکل به رنگ سفید مایل به زرد و غالبا کدر و ندرتا شفاف است و در گرمی صد درجه حدود 15 درصد آب خود را از دست می دهد.

این ماده کتیرا نام دارد و پس از سوختن، سه تا چهار در صد خاکستر بر جای می گذارد که شامل کربنات کلسیم و فسفات ها و غیره است. کتیرا غیر محلول است ولی با جذب آب به صورت ماده ژلاتین مانند در می آید. اگر این ماده هیدرولیز شود مواد محلول مثل تراکاگانتین و مواد غیر محلول باسورین و غیره از آن نتیجه می شود.

مواد مصرفی دارویی کتیرا :

برای رفع خلط سینه و سرفه و خشکی سینه گرفتگی صدا و نیز تقویت روده و معده و تسکین درد کلیه و مثانه و برای رفع اسهال مفید است زیرا غلیظ کننده ترشحات رقیق گوارشی است. مالیدن آن به پوست موجب رفع خارش شده، در برطرف کردن کک و مک و شکافتگی لب ها و نیز در نرم کردن پوست موثر است. مخلوط کتیرا با نوره (ماده موبر) و گوگرد برای رفع جرب و خارش موثر است.

مخلوط کتیرا با سرکه برای برطرف کردن خال ها و لکه سیاه ماه گرفتگی روی پوست و لک پیس مفید می دانند. لعاب کتیرا در صاف شدن موی سر اثر مفید دارد. امروزه علاوه بر موارد گفته شده در صنعت و به عنوان ژل برای حالت دادن و تقویت موی سر مصرف دارد. نوعی گون به نام گون قرمز (قزل گون) برای تقویت موی سر مفید است میوه این گیاه قرمز و ساقه اش سیاه می باشد که در دامنه کوه های نواحی ولنجک تهران هم می روید.

مزایا و عوارض گیاه گون

گون گز :

از تیره نخود به صورت درختچه خار دار (مثل گون کتیرا) این گیاه در کوه های خوانسار، فریدن، اطراف نائین می روید و از آن گز معروف به گز خوانساری را می گیرند. که در اصفهان در تهیه گز اصفهان به کار می برند و از برگ ها و سر شاخه های این گیاه مواد قندی ترشح می شود که در برابر هوا کمی سفت می گردد و این ترشح در نتیجه نیش زدن بعضی حشرات مخصوص، صورت می گیرد و تحقیقات جدید نشان داده که حشره مولد گز خوانساری از نوع مکنده و به نام Cyamophila dicora می باشد که ضمن تغذیه از شیره آن ماده ای به شکل رشته های خمیری سفید یا کمی کرم رنگ روی شاخه های گیاه دفع می کند که همان گز می باشد.

در سال های اخیر به دلیل چرای بوته ها و سم پاشی، این حشره کاهش یافته و محصول گز هم کم شده است.

همچنین بخوانید:  بهترین درمان سرفه خشک در طب سنتی

در زمان برداشت گز که آخر تابستان است، صبح زود سفره پوستی مخصوصی که دسته چوبی دارد را زیر شاخه های گیاه در سطح زمین قرار داده و با زدن چوب دستی بر روی گیاه گزانگبین را بر روی آن می ریزند. مرحله اول برداشت مقدارش زیاد، ولی مخلوط با برگ و خار است و به اصطلاح محلی به گز علفی موسوم است ولی چند روز بعد مرحله دوم رو برداشت می کنند که گز گل نام دارد و سفید و خالص بوده ولی مقدارش کمتر است و ممکن است در مرحله سوم هم برداشت صورت گیرد.

خواص دارویی گز خوانساری :

گز خوانساری ملین و ضد قولنج، نرم کننده سینه و بادشکن و ضد نفخ هم می باشد. در طب قدیم و سنتی ایران حکیم باشی ها گز خوانساری را برای تنقیه مصرف می کردند و همچنین برای شیرین کردن داروهای جوشانده تجویز شده است.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید کتیرا کلیک کنید

کتیرا را با خواص تقویت و رشد مو، درمان ریزش مو و شوره سر، چاق کننده صورت، درمان سرفه، کمک به درمان دیابت، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

ارتباط آنلاین در تلگرام