فواید مرزه و خواص درمانی آن برای سلامتی
فواید مرزه و خواص درمانی آن
مرزه (Summer savory)، با نام علمی Satureja hortensis گیاهی سالانه است که متعلق به خانواده نعناعیان یا لب گشادگان (Lamiaceae) بوده و دارای بیش از 30 گونه است. این گیاه به کمک تکیه گاه بین 20 تا 30 سانتیمتر رشد می کند. این گیاه به صورت خشک و تازه مصرف غذایی دارد و به طور گسترده ای به عنوان چاشنی و طعم دهنده عالی استفاده می شود. علاوه بر طعم فوق العاده آن، خواص دارویی بسیاری دارد. این گیاه دارای خواص ضد درد و ضد التهاب بوده و غنی از آنتی اکسیدان های مفید برای بدن انسان می باشد. حال در این مقاله، با فواید مرزه و خواص درمانی آن آشنا شوید.
ویژگی های ظاهری گیاه مرزه
گیاه مرزه دارای ساقه های فراوان و برگ باریک، نیزه ای و سبز رنگ است. برگ هاي آن نرم و متقابل و تقریبا بدون دمبرگ و پوشیده از کرک هستند و دارای غدد تولید بو فراوان می باشند که از آن ها اسانس تهیه می شود. گل ها کوچک گیاه مرزه به رنگ سفید یا بنفش بوده و نر و ماده می باشند (هر دو اندام مرد و زن) همچنین، توسط حشرات گرده افشانی می شود. این گیاهان معمولا از ماه تیر تا شهریور گلدهی می کنند. گیاه مرزه در سایه رشد نمی کند و باید در معرض نور خورشید کاشته شود. این گیاه هم در خاک خشک هم در خاک مرطوب رشد می کند و توانایی تحمل خشکی را دارد.
محل رویش و پراکنش گیاه مرزه
گیاه مرزه بومي اروپای جنوبی و جنوب غربي آسيا (به ویژه ایران و ترکیه) می باشد. این گیاه علاوه بر جنوب غرب آسیا در کشورهای مدیترانه ای و اطراف دریای سیاه یافت می شود. امروزه نیز در اسپانیا، فرانسه، یوگسلاوی و آمریکای شمالی کشت می شود.
اندام قابل استفاده گیاه مرزه
اندام قابل مصرف این گیاه، تمام اندام های هوایی آن می باشد. گیاه مرزه به صورت تازه و خشک استفاده می شود. همچنین از آن عرق مرزه نیز تهیه می شود. گیاه مرزه به طور گسترده ای به عنوان سبزی معطر و همچنین ادویه در آشپزی استفاده می شود. علاوه بر این، خواص دارویی فراوانی دارد.
ترکیبات شیمیایی گیاه مرزه
ترکیبات موثر شیمیایی گیاه مرزه شامل تانن، فنل، رزین و روغن های ضروری است. به علاوه حاوی ترکیبات اکسیژنی کارواکرول متیل اتر، تیمول متیل اتر، ژرانولی و بورنئول است. هنگام استفاده از مرزه عنوان یک گیاه دارویی، کل گیاه (ساقه، برگ و حتی گل آن) استفاده می شود.
همچنین بخوانید: درمان های طب سنتی با آویشن
فواید گیاه مرزه و خواص درمانی آن
- گیاه مرزه به عنوان درمان مناسب برای تهوع، اسهال، استفراغ، نفخ، کولیک، سوء هاضمه و سایر اختلالات گوارشی استفاده می شود. هنگامی که با حبوبات پخته شود، از نفخ آن ها کاسته می شود. علاوه بر این، اشتها آور است.
- برای درمان سرفه و گلودرد بسیار مفید است.
- ادرارآور است.
- قابض است.
- از فواید مرزه می توان به خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچ آن اشاره کرد. به همین دلیل، می تواند برای از بین بردن کرم های انگلی معده و روده استفاده شود.
- ضد انعقادی، یکی دیگر از فواید مرزه است.
- دارای خواص ضد افسردگی است.
- خاصیت ضدعفونی کنندگی و ضد التهابی دارد.
- به درمان بیماری آسم و حملات ناشی از آن کمک می کند.
- زخم های دهان و عفونت دندان را نیز کاهش می دهد.
- جهت تنظیم قاعدگی نامنظم مورد استفاده قرار می گیرد.
- سبب کاهش اسپاسم ها و دردهای عضلانی می شود.
- به عنوان یک تونیک و داروی مقوی غرایز جنسی جهت افزایش میل جنسی استفاده می شود. همچنین، به درمان انزال زودرس و نازایی کمک می کند و کیفیت اسپرم را بهبود می بخشد.
- درد روماتیسمی و آرتریت را کاهش می دهد، سموم را از بین می برد و در درمان نقرس مفید است.
- برای دفع سنگ کلیه و مثانه سودمند است.
- چربی خون را کاهش می دهد.
- این گیاه می تواند به افراد مبتلا به دیابت کمک کند، زیرا می تواند تشنگی مکرر را کاهش دهد.
- به عنوان یک درمان برای نیش حشرات و گزش استفاده می شود. برای این کار، یک شاخه کوچک مرزه را روی ناحیه آسیب دیده بمالید. این عمل سبب تسکین درد و کاهش تورم می شود.
مقدار و نحوه مصرف گیاه مرزه
از گیاه مرزه به صورت یک سبزی خام استفاده می شود. همچنین، به عنوان یک ادویه و طعم دهنده عالی در انواع غذاها به کار می رود. عرق مرزه و دمنوش آن خاصیت درمانی دارد. به همین منظور جهت تهیه چای مرزه کافی است که، 2 تا 4 قاشق چای خوری گیاه تازه یا خشک شده مرزه را به 250 میلی لیتر (یک فنجان) آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید تا برای حداقل 15 دقیقه در آن دم بکشد.
عوارض جانبی گیاه مرزه
مصرف گیاه مرزه عوارض جانبی ندارد. اما، مصرف بی رویه آن سبب التهاب ریه می شود. به علاوه، از مصرف بی رویه آن در دوران بارداری نیز اجتناب کنید. به طور کلی گیاه مرزه نباید از نظر درمانی به عنوان یک درمان طولانی مدت استفاده شود.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
مرزه خوشک را با خواص تقويت کننده معده، تسهیل کننده عمل هضم، ضد نفخ و مدر، درمان اسهال، درمان انزال زودرس و نازایی، تنظیم قاعدگی نامنظم، ضد افسردگی، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.