علل پیدایش آکنه چیست
علل پیدایش آکنه چیست و چطور پیشگیری کنیم ؟!
یکی از شایع ترین بیماری های پوستی که فرضیات زیادی در مورد علل پیدایش آن مطرح شده آکنه یا جوش غرور جوانی است. پیدایش آکنه ناشی از یک علت خاص نیست بلکه چندین عامل در پیدایش و شدت آن نقش دارند. افزایش هورمون های جنسی، افزایش فعالیت غدد چربی، افزایش شاخی شدن مجاری فولیکول های مو، فلور میکروبی غیر طبیعی، ارث، کمبود ویتامین ها، رژیم غذایی، تعریق، مشکلات عصبی و روحی، استرس، نوع پوست، عدم رعایت بهداشت، مصرف برخی داروها و بعضی بیماری ها از علل ایجاد آکنه می باشند.
افزایش فعالیت غدد چربی تحت تاثیر هورمون ها !
غدد ترشح کننده چربی یا غدد سباسه در سرتاسر بدن به جز کف دست و پا وجود دارند. تعداد و فعالیت این غدد در بعضی از نواحی بدن مانند صورت، سینه، قسمت فوقانی بازوها بیشتر است. هورمون ها بر ترشح غدد چربی تاثیر می گذارند. شاید مهمترین عامل ایجاد کننده جوش غرور، تغییرات هورمونی زمان بلوغ باشد. در هنگام بلوغ هورمون های جنسی ناگهان افزایش می یابند و مقدار آن ها در خون بسیار زیاد می شود. بدن انسان به میزان زیادی به هورمون های جنسی مردانه حساس می باشد. در بدن خانم ها نیز به طور طبیعی مقدار کمی هورمون جنسی مردانه یا آندروژن ترشح می شود اما از آنجایی که مقدار این هورمون ها در آقایان خیلی بیشتر است اکثر آقایان با شدت بیشتری به آکنه دچار می شوند.
هورمون های مردانه باعث می گردند که غدد تولید کننده چربی در بدن بیشتر فعالیت کرده و چربی بیشتری که اصطلاحا به آن سبوم گفته می شود تولید می گردد. افزایش ترشح چربی در پوست زمینه را برای رشد میکروب و التهاب غدد چربی و پیدایش جوش فراهم می آورند. اهمیت نقش سبوم در ایجاد آکنه باعث شده است که بسیاری از درمان ها بر پایه کاهش میزان سبوم پایه ریزی گردد.
اکثر خانم ها در نزدیک عادت ماهانه خود دچار افزایش جوش های صورت می شوند. خانم هایی که دچار آکنه شدید می شوند معمولا دارای هورمون های مردانه زیادتری هستند و در بسیاری از آن ها رشد موی صورت نیز بیش از حد معمول است. یکی از عللی که موجب افزایش چربی پوست در زنان می شود مصرف قرص های ضد بارداری است. این قرص ها از دو هورمون استروژن و پروژسترون تشکیل شده که از تخمدان ترشح می شود. هورمون پروژسترون از لحاظ شیمیایی بسیار نزدیک به پوست می گردد. هورمون زنانه استروژن از ایجاد جوش های صورت جلوگیری کرده و در درمان جوش های صورت زنان موثر می باشد. افزایش فعالیت غده تیروئید و ترشح بیش از حد هورمون های تیروئیدی سبب افزایش جوش های صورت و بدن می شود.
انسداد مجرای خروج چربی !
اولین و بارزترین اختلال در افراد مبتلا به آکنه افزایش شاخی شدن سلول های پوششی فولیکول مو و مجرای غده چربی می باشد که به دنبال آن مجرای خروج چربی مسدود می گردد. سلول های شاخی تکثیر یافته و کراتینه می شوند و به علت افزایش مقدار سبوم، چسبندگی سلول ها به یکدیگر زیادتر شده و دیگر به حالت طبیعی ریزش نمی کنند. تجمع سلول های پوششی سبب بسته شدن مجرای خروجی چربی می گردد. این امر مانع از جریان پیدا کردن چربی و تشکیل کراتین فشرده و نسبتا سختی است که مانع رشد موی موجود در فولیکول مو و از بین رفتن تدریجی آن می گردد.
همچنین بخوانید: روش استفاده از روغن زیتون برای درمان سریع آکنه
نقش میکروب ها !
به طور طبیعی میکرو ارگانیزم هایی در سطح پوست و مجرای غدد چربی افراد مبتلا به آکنه وجود دارند. مهمترین باکتری پسنی است که این میکرو ارگانیزم بی هوازی است و ساکن طبیعی پوست و جز اصلی فلور میکروبی فولیکول است در اثر کم شدن فشار اکسیژن و با استفاده از چربی های موجود به عنوان منبع غذایی رشد می کند. این میکروب نقش قابل ملاحظه ای در ایجاد و تشدید آکنه دارد.
رژیم غذایی !
نقش رژیم غذایی در ایجاد یا تشدید آکنه هنوز صد در صد به اثبات نرسیده است. در حال حاضر به نظر می رسد محدودیت های غذایی به عنوان یک برنامه غذایی تا حدودی برای آکنه مفید باشد. رژیم های غذایی کم کالری که در ترشح سبوم نقشی ندارند با این حال موقتا از بروز آکنه جلوگیری می کنند و احتمالا مصرف زیاد از حد کربوهیدرات ها و چربی ها ممکن است باعث تشدید آکنه شوند. پس بهتر است از زیاده روی در خوردن نان، مواد نشاسته ای، شیرینی، مواد قندی، آشامیدنی های شیرین و گازدار، کره و خصوصا شکلات و کاکائو پرهیز کرد.
از طرف دیگر کمبود ویتامین های آ و ب نیز به عنوان عواملی در ایجاد آکنه مطرح شده اند. این دو ویتامین اثر سازنده و ترمیم کننده پوست را دارند و کمبود آن ها موجب آسیب پوست و کاهش دفاع آن می شود. به همین علت بسیاری از متخصصین پوست برای درمان آکنه از ترکیبات دارویی حاوی ویتامین آ استفاده می کنند. همچنین مصرف غذاها و میوه ها حاوی این ویتامین ها در کاهش بروز آکنه موثر می باشد.
مشکلات عصبی – روحی !
مشکلات عصبی – روحی و استرس های روحی می تواند باعث تشدید آکنه گردد. بی خوابی، استرس، فشار عاطفی می تواند سبب بدتر شدن آکنه بشود. به طوری که در مواقع امتحانات و یا هیجانات شدید روحی، شدت آکنه در افراد بیشتر می شود. در هنگام فشارهای عصبی و کم خونی پوست، صورت شادابی و طراوت خود را از دست می دهد زیرا جریان خون کم شده و سیستم دفاعی پوست ضعیف می شود و زمینه را برای رشد آکنه فراهم می کند. به سرعت بر تعداد جوش ها افزوده می شود و درمان مشکل تر می گردد. انجام ورزش های مناسب می تواند استرس و اضطراب را از فرد دور کند.
شغل و محیط کار !
در بعضی شغل ها، آکنه ایجاد یا تشدید می شود. مشاغلی که باعث تعریق زیاد می شوند از قبیل کار کردن در محیط های گرم و عرق زا و کار کردن با مواد روغنی، نفت و هیدروکربن های هالوژنه و تماس مواد شیمیایی با پوست، بروز آکنه را تشدید می کند. افرادی که در محیط های گرم کار می کنند به دلیل تعریق زیاد دچار تشدید آکنه می شوند. حتی آشپزی در آشپزخانه گرم و بخاردار نیز می تواند این امر را تشدید نماید. اماکن عمومی پر جمعیت، کم هوا و شلوغ زمینه ساز بروز آکنه می باشند.
تعریق در 15 درصد افراد باعث تشدید آکنه می شود. این افراد تا حد امکان باید از کار کردن در هوای گرم و مرطوب، پختن غذا در محیط های بسته و گرم خودداری کنند زیرا افزایش مقدار رطوبت، اندازه دهانه فولیکول را کاهش می دهد و بنابراین آکنه را تشدید می کند.
تشدید آکنه قبل از قاعدگی !
پیش از دوران قاعدگی در 60 تا 70 درصد بیماران آکنه ای میزان آکنه افزایش می یابد. این امر مربوط به ازدیاد ترشح چربی و کاهش اندازه دهانه فولیکول ها در سطح پوست می باشد. این افراد با مصرف استروژن و پروژسترون با نظر پزشک بهبود می یابند.
آب و هوا !
آب و هوا در به وجود آمدن و شدت ضایعات آکنه موثر است. قرار گرفتن در معرض نور خورشید و باد سبب کاهش تشکیل جوش های سر سیاه می گردد. اشعه طبیعی آفتاب به بهبود ضایعات کمک می کند اشعه مصنوعی و فرابنفش اثر کمتری در بهبود آکنه دارد. در برخی موارد اشعه فرابنفش گاهی باعث تشدید آکنه می شود. بنابراین آکنه در نقاط ابری و کم آفتاب بیشتر از نقاط آفتابی شایع است در بسیاری از افراد آکنه در زمستان ها شدت می گیرد و در تابستان رو به بهبودی می گذارد.
همچنین بخوانید: پاکسازی جوش های سر سیاه به روش خانگی
مصرف داروها !
مصرف بعضی از داروها و هورمون ها می توانند باعث ایجاد یا تشدید آکنه شوند. مصرف داروهای هورمونی مستقیما بر فعالیت غدد چربی تاثیر می گذارد و باعث افزایش ترشح چربی می شود. آندروژن ها باعث افزایش ترشح سبوم و تشدید آکنه می شوند در صورتی که استروژن بر ترشح سبوم اثر مهاری دارد. گاهی مصرف قرص های ضد بارداری در بعضی از افراد سبب بروز و یا تشدید آکنه می شود.
مسائل وراثتی و ژنتیکی !
مسائل وراثتی و ژنتیکی نیز در ابتلا به آکنه نقش دارند اما هنوز این مساله صد در صد به اثبات نرسیده است. ولی اکثرا دیده شده که وقتی پدر و یا مادری پوست چرب دارند فرزندشان نیز پوست چرب دارد و مبتلا به آکنه می شود.
مصرف مواد آرایشی و بهداشتی !
در بعضی افرادی که از مواد آرایشی استفاده می کنند خصوصا مواد آرایشی و بهداشتی چرب و روغن دار، این امر باعث ایجاد و تشدید آکنه می شود. این افراد باید از مواد آرایشی استفاده نکنند و یا از مواد آرایشی سبک با پایه آبی استفاده کنند. بسیاری از بیماران این برداشت غلط را دارند که ماساژ صورت که در سالن های زیبایی صورت می گیرد اثر درمانی در بر دارد ولی در اخلال ماساژ انواع کرم ها و لوسیون های چرب بر روی پوست شان مالیده می شود که باعث بروز و تشدید آکنه می گردد. فشار مکانیکی نیز ممکن است باعث تشدید آکنه شود. گاهی آکنه در چانه افرادی که به مدت طولانی دست خود را در زیر چانه خود قرار می دهند دیده می شود.
عدم رعایت بهداشت !
گرچه آلودگی و کثیف بودن صورت و بدن علت ایجاد جوش نیستند ولی در تشدید جوش کمک می کنند. عدم رعایت بهداشت پوست یکی از عوامل مهم در ایجاد یا تشدید آکنه می باشد. اصولا پیدایش جوش ناشی از افزایش ترشح چربی و تجمع میکروب و چربی در غدد چربی کنار مو است. بنابراین رعایت نکات بهداشتی می تواند نقش موثری در بهبود و تخفیف آن داشته باشد. دستکاری کردن و فشار دادن جوش ها موجب انتشار عفونت به نقاط دیگر و افزایش حجم و تعداد جوش ها می شود.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
کف دریا را با خواص درمان لک های پوستی و کک و مک، درمان آکنه و جوش، سفید شدن دندان، لاغری و رفع سلولیت، مکمل غذایی برای پرندگان، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.