علل، علائم و درمان بیماری آمنوره (توقف یا عدم خونریزی در قاعدگی)
علل، علائم و درمان بیماری آمنوره (توقف یا عدم خونریزی در قاعدگی) چیست؟
بیماری آمنوره (amenorrhea) به یکی از اختلالات قاعدگی در زنان اطلاق می شود و به معنی عدم خونریزی در زمان قاعدگی در بانوانی که در سن باروری هستند. این اختلال به صورت اولیه و ثانویه بروز می کند. منظور از آمنوره اولیه، عدم ایجاد قاعدگی تا سن ۱۶ سالگی در عین طبیعی بودن بلوغ جنسی ثانویه (صفات جنسی ثانویه) یا عدم ایجاد قاعدگی تا سن ۱۴سالگی در غیاب بلوغ جنسی ثانویه طبیعی است. آمنوره ثانویه، به عدم ایجاد قاعدگی برای سه سیکل یا به مدت ۶ ماه در فردی که قبلا خونریزی طبیعی داشته است، گفته می شود. حال در ادامه این مطلب با علل، علائم و درمان بیماری آمنوره (توقف یا عدم خونریزی در قاعدگی) آشنا شوید.
علل، علائم و درمان بیماری آمنوره (توقف یا عدم خونریزی در قاعدگی)
علل بیماری آمنوره
شیوع بیماری آمنوره اولیه و ثانویه بیشتر در زنان زیر ۲۵ سال با سابقه قاعدگی های نامنظم رخ می دهد. شایع ترین علت آمنوره، بارداری می باشد. بنابراین، تست ادرار برای رد کردن بارداری یکی از اولین اقدامات برای ارزیابی این اختلال می باشد. پس از بارداری، شایع ترین علل آمنوره ثانویه عبارتند از: سرکوب هیپوتالاموس (۳۳ درصد)، عدم تخمک گذاری مزمن (۲۸ درصد)، هایپرپرولاکتینمی (۱۴درصد)، نارسایی تخمدان (۱۲ درصد) و اختلالات رحمی (۷ درصد) است.
به طور کلی اختلال هر یک از قسمت های محور هیپوتالاموس (آمنوره هیپوتالاموسی و اختلال خوردن)، هیپوفیز (آدنومای هیپوفیزی ترشح کننده پرولاکتین، هایپوتیروئیدی و مصرف داروهای آنتی سایکوتیک، وراپمیل)، تخمدان (سندرم ترنر، اختلال تشکیل یا دیس ژنزی، گنادها، نارسایی زودرس تخمدان و شیمی درمانی) و رحم (سندرم آشرمن (Asherman’s syndrome) و ناهنجاری های مادرزادی رحم ) می تواند منجر به آمنوره شود.
علائم و نشانه های بیماری آمنوره
از مهمترین علائم بیماری آمنوره می توان به قطع خونریزی قاعدگی، نازایی، خشکی واژن و کاهش میل جنسی اشاره کرد. نشانه های این بیماری نیز به شرح زیر است:
1- قطع خونریزی به مدت بیش از ۶ ماه در فردی که قبلا عادت ماهیانه منظم داشته است.
2- فقدان خونریزی تا سن ۱۶ سالگی در عین طبیعی بودن صفات ثانویه جنسی یا فقدان خونریزی تا سن ۱۴ سالگی و عدم بروز صفات ثانویه جنسی.
3- کاهش یا افزایش وزن اخیر به طور بارز و ناگهانی.
4- وجود آکنه، پر مویی، ریزش مو یا آکانتوزیس نیگریکانس (تیرگی و ضخیم شدن پوست گردن و زیر بغل) که ممکن است نشان دهنده زیادی آندروژن باشد.
همچنین بخوانید: نسخه های گیاهی باز کننده قاعدگی
درمان بیماری آمنوره
درمان بیماری آمنوره باید بر اساس علت ایجاد کننده صورت گیرد. اهداف درمان عبارتند از:
- حفظ تراکم استخوان
- پیشگیری از پوکی استخوان
- بازگرداندن تخمک‌گذاری
- بهبود قدرت باروری
بیماری آمنوره ناشی از کمبود استروژن ممکن است کیفیت زندگی را به دلیل ایجاد گرگرفتگی، مقاربت دردناک و نیز فقدان صفات جنسی ثانویه و بلوغ در دختران نابالغ، تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین، این بیماران در جهت رفع و بهبود این عوارض می باشد.
درمان غیر دارویی
درمان غیر دارویی بستگی به علت ایجاد کننده آمنوره دارد. به عنوان مثال، آمنوره ناشی از بی اشتهایی، ممکن است به افزایش وزن و آمنوره ناشی از ورزش زیاد ممکن است به کاهش فعالیت های ورزشی پاسخ دهد.
درمان دارویی
- برای حالت های هایپواستروژنیک، استروژن همراه یک پروژستین تجویز می شود. برای این کار می توان از قرص های ترکیبی ضدبارداری، استروژن کونژوگه (Estrogens Conjugated) یا پچ استرادیول استفاده نمود.
- در آمنوره ناشی از هایپرپرولاکتمی، برموکریپتین (Bromocriptine) یا کابرگولین (Cabergoline) تجویز می شود. کابرگولین دو بار در هفته تجویز شده و دارای اثربخشی بهتر و عوارض کمتر نسبت به برموکریپتین می باشد.
- آمنوره ناشی از عدم تخمک گذاری که خود ناشی از سندرم POC است، ممکن است به تجویز داروهای کاهنده مقاومت به انسولین (متفورمین و تیازولیدین دیون ها) پاسخ دهد.
- پروژسترون به مدت طولانی برای القای خونریزی در زنان مبتلا به بیماری آمنوره ثانویه استفاده شده است. عوامل پیش بینی کننده اثر بخشی پروژسترون عبرتند از: سطح سرمی pg/ml ۳۵ و ضخامت آندومتر (هرچه ضخامت بیشتر باشد، میزان خونریزی بیشتر خواهد بود).
- فرمولاسیون روغنی پروژسترون که به صورت عضلانی تجویز می شود در ۷۰ درصد موارد و مدروکسی پروژسترون استات (MPA) خوراکی در ۹۵ درصد موارد باعث ایجاد خونریزی می شود.
پیگیری درمان
1- پس از یک ماه از شروع درمان، بیمار باید جهت ارزیابی مراجعه نماید. خونریزی باید طی یک تا دو ماه از شروع درمان رخ دهد.
2- در صورتی که آمنوره ناشی از شرایط هایپواستروژنیک باشد، حفظ یا بهبود تراکم استخوان نیز از اهداف درمان است. یک تست BMD پایه در شروع درمان باید انجام شده و حداقل 1 تا 2 سال تکرار شود.
3- در صورتی که آمنوره ناشی از هایپرپرولاکتمی باشد، سطح پرولاکتین باید در شروع درمان و نیز به صورت هفتگی با افزایش دوز دارو اندازه گیری شود تا زمانی که پاسخ درمانی حاصل شود. پس از ایجاد قاعدگی طبیعی به مدت 6 تا 12 ماه و طبیعی شدن سطح سرمی پرولاکتین، می توان قطع درمان را در نظر گرفت.
4- در زنان جوان مبتلا به آمنوره اولیه، پس از چند ماه درمان، رشد طبیعی پستان ها باید اتفاق افتد.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
عرق بومادران را با خواص برطرف کننده روماتیسم و دردهای استخوانی، تنظیم کننده قاعدگی، درمان آمنوره، صاف کننده خون، رفع خستگی، ضدانگل آسکاریس و کیست، بدون هیچ اسانس و افزودنی شیمیایی، از فروشگاه عطارک تهیه نمایید.
