ریشه و علائم اضطراب در چیست؟

ریشه و علائم اضطراب در چیست؟

اضطراب (Anxiety) يك احساس نگراني يا تشويش يا بيم عمومي ناخوشايند و مبهمي است كه فرد در برابر يك تهديد ناشناخته احتمالي يا غير قابل پيش بيني حس مي كند. اضطراب ناشي از امتحان، سخنراني، رانندگي سريع و امثال آن نسبتا شايع است. در واقع اضطراب جز لاينفك زندگي است و ما را بر آن مي دارد تا خود را در برابر استرس ها آماده كنيم. همچنانكه ملاحظه مي شود، تفسير و برداشت و باور فرد است كه مشخص مي كند آيا استرس يا شرايط در پيش رو، تهديد احتمالي هست يا نه؟ اما ریشه و علائم اضطراب در چیست؟

ریشه و علائم اضطراب در چیست؟

اختلال اضطراب

زماني كه اضطراب شديد و غير منطقي و يا نامتناسب با عامل تهديد باشد، آنگاه غير طبيعي تلقي شده و به آن اختلال اضطراب گفته مي شود و شامل انواع اضطراب عمومي، انواع فوبيا يا هراس ها (نظير هراس از شلوغي، هراس از فضاهاي بسته خاص و هراس از سخنراني در جمع و غيره)، حملات وحشت زدگي (Panic)، تنش پس از فاجعه و وسواس مي باشد.

ریشه و علائم اضطراب در چیست؟

در بسياري از موارد ما از ريشه و علت اضطراب خود آگاه هستيم. براي مثال، فردي كه باور كرده است جن و ارواح در تاريكي ممكن است حضور پيدا كنند، از تاريكي خواهد ترسيد. اما در اكثر موارد ريشه اضطراب وجود صدمات قبلي خصوصا در ٦ سال اول تولد و شرطي شدن فرد است و فرد غالبا از آن خبر ندارد و در ضمير ناخودآگاهش قرار دارد (مثلا ترس از حيوانات كوچك، تاريكي، سوزن و غيره). گاهي اوقات ريشه اضطراب در ارزيابي غير واقعي و غير منطقي از شدت تهديد و خطر احتمالي (مثلا ترس از پرواز با هواپيما) و يا احساس ناتواني در كنترل شرايط و سوابق قبلي منفي و تعميم دادن كلي است (ترس و اضطراب شديد از سخنراني در مقابل جمع)

البته قبل از اينكه اضطراب به مرحله خارج از كنترل و اختلال برسد اكثر افراد (خصوصا از دوران كودكي) مي آموزند تا با مكانيسم هاي دفاعي (البته نه منطبق بر ارزيابي واقعي) حداقل به طور موقت با اضطراب خود (و نه عامل آن) مقابله كنند. اين مكانيسم هاي دفاعي عبارتند از:

1-جبران يا جابجايي (Compensation or Displacement)

اين حالت غالبا نقش مثبت براي فرد ايفا مي كند. براي مثال كودكي كه مهارت ورزشي كمي دارد از طريق حاضر جواب بودن آن را جبران مي كند، يا فردي كه به دنبال كاري بوده ولي فاقد شرايط لازم است از طريق ايجاد مهارت در زمينه خاص سعي در جبران آن دارد مي كند. اما گاهي مكانيسم جبراني ممكن است نقش مخرب داشته باشد. براي مثال، كودك از ترس تنبيه، پناهبه دروغ گفتن مي برد يا فردي كه با رئيس يا همكارش حرفش شده است، ناراحتي خود را سر فرزندان يا همسرش خالي مي كند.

2-والايش (Sublimation)

اين حالت نيز همانند مكانيسم جبراني يا جابجايي نقشي سازنده دارد با اين تفاوت كه عامل اضطراب، مشكلات، عزم فعاليت و رضايت جنسي مناسب و يا كامل است. براي مثال، خانمي كه همسرش هر هفته چند روزي را به مسافرت كاري مي رود دست به نويسندگي يا نقاشي و يا ساير كارهاي خلاقانه ميزند.

همچنین بخوانید:  نقش اضطراب در قدرت مغزی و راه های کنترل آن

3-توجيه سازي (Rationalization)

در اين حالت فرد براي ناديده گرفتن عامل بوجود آورندهاضطراب دليل تراشي مي كند. براي مثال، يك فرد سيگاري براي توجيه اعتياد خود مممن است بگويد حالا ٥ سال زودتر مردن در دوران پيري زياد چيز بدي نيست! يا فردي كه دچار افزايش چربي خون است با اين استدلال كه يك بار تاثير چنداني نخواهد داشت اقدام به خوردن غذاي پر چرب مورد علاقه اش بكند.

4-سركوب (Repression)

شايع ترين شكل مكانيسم دفاعي بوده و در آن فرد دچار نوعي فراموشي ناخود آگاه مي شود. اكثر حوادث دوران كودكي مشمول چنين مكانيسم دفاعي مي شوند. فردي كه با مادر زنش مشكل دارد، فراموش مي كند كه به او زنگ بزند و روز مادر را به او تبريك بگويد و يا اينكه جزئيات حادثه رانندگي دلخراشي را كه داشته است، بخاطر نمي آورد.

ساير مكانيسم هاي دفاعي

دیگر مكانيسم هاي دفاعي عبارتند از:

5-فرافكني (Projection) 6-همانند سازي يا تقليد (Identification) 7-پسرفت يا واپس گرايي (Regression) 8-انفعال يا منفي گرايانه (Reaction or Negativism) 9-خيال پردازی (Fantasy)

همچنان كه ذكر شد، اين مكانيسم هاي دفاعي فقط باعث كنترل اضطراب به طور موقت خواهند شد و تاثيري در درمان و رفع عامل به وجود آورنده اضطراب ندارد و در طولاني مدت موجب تشديد اضطراب و صدمات بيشتري مي شوند.

ریشه و علائم اضطراب در چیست؟

علائم و نشانه هاي اضطراب

تمامي عواطف يا هيجانات ما داراي اجزا احساسي (Feeling)، فيزيولوژيك (فعاليت سيستم عصبي خودكار) و رفتاري است. جز احساسي اضطراب همان چيزي است كه فرد به طور خودآگاه از آن مطلع است و ممكن است به صورت نگراني، ترس، بي تابي، دل شوره، بي قراري، دستپاچگي، عصبانيت، نا امني، حساس شدن، زود رنجيدن و هيجان زدگي ظاهر كند. علائم و نشانه هاي فيزيولوژيك و رفتاري اضطراب معمولا به صورت مجموعه اي از موارد زير خواهد بود:

• افزايش ضربان قلب و فشار خون (در موارد حملات اضطراب شديد)
• تعريق (ازجمله خيس شدن كف دستان)
• خشكي دهان، تهوع و يا اسهال (در زمان حملات اضطراب)
• نفس نفس زدن (در زمان حملات فوبيا و وحشت زدگي)
• تحريك پذيري (به راحتياز جا پريدن يا عصبي شدن)
• دردهاي عضلاني
• خستگي يا زود خسته شدن
• اختلال خواب
• كاهش تمركز و حافظه
• گفتار منفي با خود (خود را سرزنش كردن يا مقصر دانستن)

علاوه بر علائم و نشانه هاي فوق بر حسب نوع اضطراب (فوبيا و پانيك) علائم و نشانه هاي ديگري نيز ممكن است وجود داشته باشد.

افراد مبتلا به اختلال اضطراب در اكثر اوقات روز و هفته و ماه داراي مجموعه اي از علائم و نشانه هاي فوق بوده و فاقد يك زندگي عادي و خوب هستند و در صورت عدم درمان، در طولاني مدت مي تواند موجب اختلالات عصبي و طبي متعددي از جمله افسردگي، بيماري هاي قلبي و عروقي (از جمله افزايش فشار خون)، اختلالات گوارشي، سر درد و برخي از بيماري هاي مزمن ديگر شود.

نكته

اضطراب و افسردگي با هم عجين هستند. در افسردگي فرد با رجوع به شكست ها يا گناه و قصور در گذشته خود غمگين مي شود و فرد مضطرب، نگران آن است كه از پس مسائل و مشكلات پيش رو بر نيايد و در نتيجه هر يك از آن ها مي تواند موجب ديگري شود و همديگر را تشديد كنند.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید پک دمنوش گیاهی آرامش بخش کلیک کنید

پک دمنوش گیاهی آرامش بخش و ضد اضطراب را با خواص آرام کننده اعصاب، افزایش تمرکز، تسکین سردرد های میگرنی، درمان اضطراب و تشویش، درمان کم خوابی، برطرف کننده افسردگی و غم و کاهش دهنده استرس و …، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

ارتباط آنلاین در تلگرام