خواص گیاه دارویی اپیکا در طب سنتی

گیاه دارویی اپیکا و خواصش را بشناسیم.

در ایران به اپیکا معروف است و در کتب طب سنتی نیز با نام اپیکا آورده شده است. اپیکا گیاهی است چند ساله، علفی و بلندی آن در حدود نیم متر است. برگ های آن متقابل، کامل، بیضی، نوک تیز با کناره های موجی و گل های آن سفید است. میوه آن کمی آبدار و پس از رسیدن به رنگ خاکستری تیره می شود. ریشه های آن ضخیم و گوشتدار است. در طب سنتی ریشه آن مستعمل است، ریشه اپیکا را که در فصل باز شدن گل با گیاه از زمین خارج می شود پس از تمیز کردن جدا کرده و در آفتاب خشک می کنند، دارای طعم تلخ و کمی تند و تهوع آور است. رنگ پوسته خارجی 5-10 سانتیمتر و قطر 3-5 میلی متر به بازار عرضه می شود. این گیاه بومی برزیل و آمریکای جنوبی است و در برخی مناطق هندوستان کاشته می شود. انواعی از آن در بازار است که در خواص دارویی با کمی اختلاف مشابه هستند. به طور کلی سه نوع آن فروخته می شود :

• اپیکا با برجستگی های حلقوی
• اپیکای مخطط
• اپیکای موجی

خواص و کاربرد گیاه دارویی اپیکا

ریشه اپیکا دارای خاصیت مسهلی و قی آور است که در اثر وجود دو آلکالوئید امتین و سفلین می باشد که هر دو آن ها سمی هستند و مصرف طبیعی و خالص آن ها مجاز نیست و باید به صورت داروی قابل مصرف تهیه شوند. امتین آلکالوئیدی است که در پوست ریشه اپیکا وجود دارد. طعم آن تلخ و در آب گرم کاملا محلول و در آب سرد کمی حل می شود. تقریبا در 50 درجه سانتی گراد ذوب می شود و به جوش می آید.

روش تهیه امتین

مقدار کمی از ریشه اپیکا را نرم کوبیده و با 4 برابر وزن آن الکل 62 درجه مدت چند روز می خیسانند و با فشار از پارچه گذرانیده و با صافی صاف نموده و تفاله آن را مجددا در 3 برابر وزن اپیکای اولیه الکل می خیسانند و با فشار صاف کرده و از صافی می گذرانند و دو صاف شده را مخلوط کرده تقطیر می نمایند تا الکل آن گرفته شود. محلول به دست آمده را با 4 برابر وزن اپیکای اولیه آب سرد حل می کنند و با کاغذ صاف می نمایند و این محلول را در گرمخانه خشک می کنند. گردی که به دست می آید امتین طبی است که آن را امتین قهوه ای نیز می نامند. مقدار مصرف از این امتین به عنوان قی آور تا 2 دسی گرم است در دو دفعه میل شود. امتین برای معالجه اسهال خونی آمیبی مفید است و مصرف می شود.

دیگر خواص اپیکا

در هند از ریشه گیاه اپیکا به عنوان قی آور و برای معالجه اسهال خونی آمیبی مصرف می شود. به علاوه برای آن خاصیت نرم کننده سینه و معرق قایل هستند و به علاوه برای جلوگیری و بند آوردن خونریزی از سینه و به طور کلی بند آمدن خونریزی نیز تا حدودی موثر است. کاشت و پرورش این گیاه در خاور دور چندان موفق نبوده است و به علاوه مصرف ریشه آن در چند مورد ایجاد مسمومیت کرده است.

روش تهیه گرد اپیکا :

ریشه اپیکا را به مقدار مورد نظر گرفته و در گرم خانه 40 درجه سانتی گراد خشک می نمایند و سپس نرم کوبیده از الک داروسازی ابریشمی سرپوش دار نمره 120 می گذرانند چون گرد اپیکا قی آور است تهیه آن با دست خیلی مشکل است و بهتر است این کار با ماشین انجام شود. از گرد اپیکا به عنوان قی آور 1-3 گرم در روز 2-3 دفعه و هر بار به فاصله یک ربع ساعت می توان خورد. برای سهولت قی باید به مقدار زیاد آشامیدنی نیم گرم خورد. اگر به جای آب نیم گرم 5 در 1000 بابونه استفاده شود محرکتر است. مقدار مصرف گرد اپیکا برای عرق کردن و تسهیل خروج اخلاط سینه تا 5 سانتی گرم است که هر دو یا سه ساعت فاصله می خورند.

همچنین بخوانید:  خوراکی هایی که با سرطان مبارزه می کنند

گرد قی آور و مسهل اپیکا : 4 گرم گرد اپیکا را باید با 8 گرم ریوند کوبیده و نرم شده مخلوط کنید. 5 گرم تا 1 گرم از این گرد را میل کنید. قی آور و مسهل است.

جوشانده ضد اسهال خونی : 5/5 گرم اپیکا را نیم کوب کرده و مدت 15 دقیقه در 150 گرم آب می جوشانند و صاف کرده 50 گرم شربت بهار نارنج به آن بیفزایید و هر ده دقیقه به فاصله یک قاشق کوچک بیاشامید.

عصاره الکلی اپیکا : اپیکای نیم کوب 1 واحد، الکل 60 درجه 6 واحد، اپیکا را با قدری الکل مخلوط کرده و در ظرف مخصوص دپلاسمان داروسازی ریخته و سر آن را می پوشانند و می گذارند که 24 ساعت بماند. بعد باقی مانده الکل را ریخته و با تقطیر الکل را از آن خارج می سازند و در حمام ماریه (در این روش گیاه را با مقداری آب در ظرفی قرار می دهیم و در ظرف دیگر آب جوش را قرار می دهیم ؛ ظرف اول را داخل ظرف دوم قرار می دهیم تا گیاهان به صورت غیر مستقیم حرارت ببیند.) آن را تا حد عصاره نرم قوام می آورند. مقدار 1-3 دسی گرم از این عصاره قی آور است و مصرف 5 میلی گرم تا 5 گرم آن بلغم را خارج می سازد.

شربت اپیکا : عصاره اپیکا یک واحد، الکل 60 درجه 3 واحد، آب مقطر 34 واحد و قند سفید 63 واحد، عصاره را با کمک حرارت ملایم در الکل حل می کنند و قند را خرد کرده در قرعی می ریزند و این محلول و آب مقطر را روی آن  ریخته  و در حمام ماریه (روش بن ماری) حل کرده و صاف می نمایند. هر 20 گرم از این شربت دارای 0/2 گرم عصاره اپیکا می باشد و بهترین داروی قی آور است و برای اطفال نیز خوشمزه است. مقدار مصرف آن برای اطفال کوچک 3 ساله 10 گرم در دو دفعه است. برخی اطبا معتقدند از گرد ریشه خربزه نیز می توان به عنوان قی آور استفاده کرد.

توجه : این گیاه سمی است و مصرف آن باید با احتیاط و زیر نظر پزشک انجام شود.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید کیالک کلیک کنید

کیالک را با خواص مفید در کاهش صفرا، درمان اگزما و خارش بدن، ادرار آور، تنظیم قند خون و فشار خون، کاهش غلظت خون، تنظیم ضربان قلب و جلوگیری از سخت شدن رگ ها و تصلب شرایین، مفید در کاهش التهاب، موثر در درمان صدای گوش، درمان روماتیسم و ورم روده، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

ارتباط آنلاین در تلگرام