خواص و مضرات کنجد و ارزش غذایی این دانه های ریز

درباره خواص و مضرات کنجد بیشتر بدانید

کنجد (Sesame)، دانه گیاهی به همین نام است که اغلب در وعده های بین غذا، مدارس (در بین کودکان)، تزیین شیرینی ها استفاده می شود. گیاه کنجد که بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی رشد می کند. میوه این گیاه حاوی دانه های روغنی (دانه کنجد) است که منبع غنی از پروتئین، ویتامین ها، و آنتی اکسیدان ها می باشد و تنها بخش خوراکی آن محسوب می شود. البته برگ های آن نیز در استعمال خارجی مصرف طبی دارد. دانه ها و روغن کنجد، علاوه بر مصرف خوراکی دارای خواص درمانی نیز می باشند. در ادامه این مقاله به بررسی خواص و مضرات کنجد و همچنین ارزش غذایی این گیاه می پردازیم.

مشخصات ظاهری گیاه کنجد

کنجد یا سمسم یا جلجلان (با نام علمی Sesamum indicum) گیاهی است از تیره مجاور کنجدیان (Pedaliaceae)، یکساله که ارتفاع آن تا یک متر می رسد. برگ های این گیاه بیضی، باریک با حاشیه ای دندانه دار و قسمت انتهایی ساقه آن پوشیده از کرک است. گل های آن به رنگ سفید و یا قرمز با عدد پرچم می باشد. همچنین، میوه این گیاه به صورت کپسول و محتوی دانه های کوچک، مسطح، بیضی شکل و روغنی که به دانه کنجد معروف هستند، تنها قسمت خوراکی این گیاه می باشد. از دانه ها این گیاه روغن کنجد استخراج می شود که استفاده غذایی و درمانی دارد.

ترکیبات شیمایی موثر در کنجد

دانه های کنجد حاوی ترکیبات شیمایی موثر مانند لیگان ها و فیتواسترول ها (خصوصا بتا، سیتوسترول و کامپسترول) می باشند. علاوه بر این، این دانه ها سرشار از اسیدهای چرب اشباع شده و اسیدهای چرب اشباع نشده نظیر پالمیتیک، پالمیتولئیک، استئاریک، اولئیک، لینولئیک، لینولنیک و اکوسنوئیک می باشد.

خواص و مضرات کنجد

ارزش غذایی کنجد

دانه های کنجد سرشار از مواد مغذی برای حفظ سلامت بدن هستند. بر اساس جدول ارزش غذایی در هر 100 گرم کنجد، 4.69 میلی لیتر آب، 23.45 گرم کربوهیدرات، 17.73 گرم پروتئین، 49.67 گرم چربی،11.8 گرم فیبر و 573 کالری می باشد. علاوه بر این حاوی مواد معدنی و ویتامین هایی نظیر مس، منگنز، کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر، روی، ویتامین ب یک، ویتامین ب 3، ویتامین ب 6، ویتامین آ و ویتامین ای است.

فواید و موارد مصرف کنجد

1. دانه های کنجد منبع خوبی از استرول های گیاهی می باشند، به همین علت به کاهش چربی خون کمک می کند.
2. این دانه با خاصیت ضد التهابی که دارد، سبب پیشگیری و درمان بیماری های استخوانی (پوکی استخوان) و انواع آرتریت (التهاب مفاصل) خصوصا روماتیسم می شود.
3. دانه ها و خصوصا روغن کنجد به درمان یبوست کمک می کند.
4. از ابتلا به بیماری میگرن پیشگیری می کند.
5. حاوی ترکیبات ضد سرطانی مانند لیگن ها هستند که می توانند خطر ابتلا به سرطان به ویژه سرطان سینه و سرطان روده را کاهش دهند .
6. استقامت بدن در برابر سموم جانوران گزنده را افزایش می دهد.
7. اسیدیته معده (ترشی معده) را کاهش می دهد.

همچنین بخوانید:  فواید کنجد و عسل را بشناسید

طب سنتی و درمان با کنجد

در طب سنتی دانه های کنجد دارای طبع گرم، ضد التهاب، ملین، مغذی، قابض، مدر می باشند. این دانه ها در طب سنتی برای کاهش فشار خون و کلسترول خون، تقویت کلیه و کبد، پیشگیری از ریزش و سفید شدن موهای سر، درمان وز وز گوش، درمان تنگی نفس، سرفه و اسهال خونی (دم کرده برگ آن)، افزایش شیر و قدرت جنسی، مصرف موضعی آن (به صورت روغن یا ضماد) جهت درمان بواسیر، لطیف کننده صدا، سوختگی و زخم نیز استفاده می شود.

نحوه مصرف دانه ها و روغن کنجد در طب سنتی

• امروزه از روغن سرد کنجد در درمان بسیاری از بیماری ها (مصرف موضعی یا خوراکی) استفاده می شود. بایستی متذکر شد که با داغ کردن روغن کنجد بسیاری از خواص خود را از دست می دهد.
• در یک مطالعه مصرف موضعی روغن خالص کنجد در درمان خشکی داخل بینی (مخاط) بسیار موثر بوده است.
• افرادی که می خواهند فربه شوند، می توانند دانه کنجد، شکر نی، تخم خشخاش و مغز بادام شیرین را به طور مساوی کوبیده و صبح ها ناشتا میل کنند.
• زنانی که عادت ماهانه آنان عقب افتاده، مقداری دانه کنجد را با مقداری نخود طبخ کرده و پس از صاف نمودن، آب آن را میل نمایند. عقب افتادگی را مرتفع و در صورتی که حامله نباشند عادت آنان را باز می کند.
• افرادی که بعد از غذا ترش می کنند، ضمن امساک در خوردن غذا و امساک در مصرف چربی ها، چنانچه دانه کنجد را کوبیده و شیره آن را گرفته با مقداری نبات میل کنند، ترشی معده یا سوزش مری را زایل میسازد.

مضرات کنجد

برخی افراد ممکن است به دانه های کنجد واکنش و حساسیت نشان داده و باعث کاهش فشار خون، مشکل در تنفس، سرفه، کاهش ضربان قلب، تهوع، استفراغ، احساس خارش در داخل دهان، درد شکم و قرمزی پوست شوند.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید کنجد خام کلیک کنید

کنجد خام را با خواص کمک به کاهش فشار وچربی خون، درمان یبوست، پیشگیری از میگرن، پوکی استخوان، سرطان روده، لطیف کننده صدا، افزایش توان جنسی در مردان، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

ارتباط آنلاین در تلگرام