چرا باید از گیاه پرخاصیت بابونه استفاده کنیم؟
چرا باید از گیاه پرخاصیت بابونه استفاده کنیم؟
بابونه که با نام‌هایی همچون بابونج، سانامولی، بابونه شیرازی، بابونه رومی، بابونه اروپایی، و باوینه شناخته می‌شود، گیاهی با طبع گرم و خشک است. این گیاه چندساله، در مزارع خشک، حاشیه باغ‌ها، و زمین‌های زراعی رشد می‌کند. برگ‌های آن پرمانند، ظریف، کمی کرکی و تا حدی صاف هستند. گل‌های بابونه به رنگ‌های زرد و نارنجی بوده و در رأس ساقه قرار دارند که حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر از زمین فاصله دارند. این گیاه معمولاً در ماه‌های خرداد و تیر گل می‌دهد.
بابونه از دیرباز به‌عنوان یک گیاه دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه خواص ضد التهابی، ضد اسپاسمی، ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد و برای تقویت معده و درمان بیماری‌های گوارشی و پوستی مفید است. همچنین به‌عنوان یک آرام‌بخش طبیعی در طب سنتی استفاده می‌شود. در این مقاله به بررسی خواص بی‌نظیر گیاه پرخاصیت بابونه خواهیم پرداخت.
مشخصات ظاهری گیاه بابونه
بابونه (Matricaria recutita) گیاهی علفی و یک‌ساله از خانواده کاسنی (Asteraceae) است که ارتفاع آن بین ۲۰ تا ۸۰ سانتیمتر متغیر است. این گیاه دارای ساقه‌های منشعب است که انشعابات آن به کاپیتول‌هایی با قطر ۱.۵ تا ۲ سانتیمتر منتهی می‌شوند. برگ‌های بابونه باریک و بلند هستند و دارای بریدگی‌هایی به شکل برگچه می‌باشند. کاپیتول‌ها دو نوع گلچه دارند: گلچه‌های زبانه‌ای سفیدرنگ در حاشیه و گلچه‌های لوله‌ای زردرنگ در مرکز.
گلچه‌های لوله‌ای زرد که بر روی نهنج قرار دارند، نر و ماده بوده و دارای جامی لوله‌ای هستند که در بخش میانی کمی باریک و در بخش بالایی پهن می‌شود و به پنج دندانه ختم می‌گردد. گل‌های زبانه‌ای پس از شکفتن کامل، به سمت پایین خم می‌شوند و به کاپیتول‌ها حالتی چتری و نیمه‌باز می‌بخشند. یکی از مشخصه‌های اصلی بابونه، نهنج مخروطی‌شکل و میان‌تهی آن است که دارای حفره‌ای بیضی‌مانند است. میوه این گیاه نیز فندقه‌ای به اندازه ۱ تا ۲ میلی‌متر و بسیار کوچک است.
چرا باید از گیاه پرخاصیت بابونه استفاده کنیم؟
محل رویش و پراکنش گیاه بابونه
بابونه، بومی مناطق مختلف مدیترانه است اما امروزه پراكندگی وسیعی در اروپا و نواحی معتدل آسیا پیدا كرده و در آمریكا و استرالیا گسترش دارد. بابونه را امروزه در اغلب نقاط جهان مانند كشورهای آرژانتین، مصر، اسپانیا، آلمان و كشورهای شرق اروپا كشت و پرورش می دهند. از پراكندگی آن در ایران در استان های فارس وخوزستان همراه با گونه دیگری با نام علمی matricaria aurea گزارش شده است.
ترکیبات شیمیایی گیاه بابونه
گیاه بابونه حاوی ترکیبات اسانسی (کمتر از ۲ درصد) است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به بیزابولول و اکسیدهای آن، کامازولن، و ان-این دی‌سیکلواترها اشاره کرد. علاوه بر این، بابونه سرشار از فلاونوئیدها، کومارین‌ها و موسیلاژ نیز می‌باشد. این ترکیبات شیمیایی باعث شده‌اند تا بابونه خواص دارویی و درمانی ویژه‌ای داشته باشد.
چرا باید از گیاه پرخاصیت بابونه استفاده کنیم؟
1. خواص دمنوش بابونه
- رفع مشکلات گوارشی: دمنوش گل بابونه به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و ضداسپاسمی، به تسکین مشکلات گوارشی مانند گازهای معده، نفخ، و کولیت کمک می‌کند. همچنین برای درمان سوء هاضمه و تسکین بی‌قراری در کودکان مؤثر است. این دمنوش می‌تواند عضلات معده و روده را آرام کرده و فرآیند هضم را تسهیل کند.
- شستشوی زخم‌ها: دمنوش بابونه به دلیل داشتن خواص ضدباکتریایی و ضدعفونی‌کننده، می‌تواند برای شستشوی زخم‌های باز و جلوگیری از عفونت‌های پوستی استفاده شود. این خاصیت ضدعفونی‌کننده، فرآیند التیام زخم‌ها را تسریع می‌کند.
2. خواص عرق بابونه
- درمان تشنج و قولنج: عرق بابونه با دارا بودن خاصیت آرام‌بخش و ضد اسپاسم، می‌تواند در کاهش و کنترل تشنج، کولیت و قولنج معده مفید باشد. این عرق با اثرگذاری بر روی سیستم عصبی و عضلانی، به تسکین اسپاسم‌های عضلانی و دردهای ناشی از تشنج کمک می‌کند.
3. خواص روغن بابونه
- درمان دردهای مفصلی و تورم: روغن بابونه که از گل‌های تازه یا خشک‌شده آن تهیه می‌شود، با ترکیب با روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون و بادام، به عنوان یک معجون قوی برای تسکین دردهای مفصلی، تورم، و درمان پاهای پینه‌بسته استفاده می‌شود. این روغن با خاصیت ضدالتهابی و تسکین‌دهنده‌اش، به کاهش درد و التهاب در نواحی آسیب‌دیده کمک می‌کند.
4. خواص دیگر بابونه
- تعریق آور و مدر: بابونه دارای خاصیت تعریق‌آوری است که به دفع سموم از بدن کمک می‌کند. همچنین خاصیت مدر بودن این گیاه باعث افزایش دفع ادرار و کمک به پاکسازی کلیه‌ها می‌شود.
- مسکن و کاهش‌دهنده درد: بابونه به دلیل خاصیت آرام‌بخش و ضدالتهابی، به عنوان یک مسکن طبیعی برای کاهش دردهای عمومی بدن و به ویژه دردهای ناشی از اختلالات قاعدگی شناخته می‌شود. این گیاه می‌تواند به تسکین علائم دردناک قاعدگی و کاهش التهاب‌های داخلی کمک کند.
- از بین بردن تاول دهان: جویدن گل بابونه به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی‌اش، به از بین رفتن تاول‌های دهان کمک می‌کند. این روش طبیعی می‌تواند به کاهش درد و التهاب ناشی از تاول‌های دهانی کمک کند.
- زیبایی پوست: بخور گل بابونه و گرفتن بخار آن با استفاده از حوله روی صورت، به باز کردن منافذ پوست، پاکسازی عمقی، و بهبود بافت پوست کمک می‌کند. این روش به دلیل خواص آرام‌بخش و ضدالتهابی بابونه، به کاهش قرمزی و التهابات پوستی نیز کمک می‌کند.
5. تقویت بدن و مو
- افزایش شیر مادران: مصرف بابونه به عنوان یک تقویت‌کننده طبیعی، به افزایش تولید شیر مادران شیرده کمک می‌کند. این گیاه با تحریک غدد شیری و بهبود گردش خون، به افزایش میزان شیر در مادران کمک می‌کند.
- افزایش گلبول‌های سفید: بابونه به تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش تولید گلبول‌های سفید کمک می‌کند. این خاصیت باعث می‌شود که بدن در مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌ها بهتر عمل کند.
- تقویت مو: شستشوی موها با جوشانده گل بابونه می‌تواند به تقویت و درخشندگی موها کمک کند. این جوشانده با خواص نرم‌کنندگی و ضدالتهابی‌اش، به کاهش التهاب‌های پوست سر و تقویت ریشه مو کمک می‌کند و از ریزش مو جلوگیری می‌نماید.
6. ترکیبات مفید دیگر
- دافع سودا: مصرف گل بابونه همراه با اسطوخودوس، به دلیل خواص متعادل‌کننده و آرام‌بخش این دو گیاه، به دفع سودا از بدن کمک می‌کند. این ترکیب می‌تواند به بهبود تعادل مزاجی و کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند.
- درمان سرماخوردگی: دم کرده گل بابونه به دلیل خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی‌اش، در کاهش علائم سرماخوردگی، مانند گلودرد و سرفه مؤثر است. این دمنوش با تسکین گلودرد و کمک به باز شدن راه‌های تنفسی، روند بهبود سرماخوردگی را تسریع می‌کند.
- اشتها آور: بابونه به عنوان یک گیاه اشتهاآور طبیعی، به افزایش اشتها و بهبود عملکرد گوارشی کمک می‌کند. این خاصیت می‌تواند برای افرادی که از کاهش اشتها یا مشکلات گوارشی رنج می‌برند، مفید باشد.
- کاهش استفراغ: بابونه با آرام‌کردن عضلات معده و کاهش التهاب، به کاهش حالت تهوع و استفراغ کمک می‌کند. این خاصیت به ویژه در دوران بارداری یا در موارد بیماری‌های گوارشی مؤثر است.
همچنین بخوانید: خواص درمانی گیاه بابونه
طرز تهیه و مصرف گیاه پرخاصیت بابونه
1. دمنوش بابونه
برای تهیه دمنوش بابونه، یک قاشق چای‌خوری از پودر گل بابونه را در یک فنجان آب داغ بریزید و به مدت ۱۵ دقیقه اجازه دهید که خیس بخورد. سپس دمنوش را آرام دم کنید. پس از دم کشیدن، می‌توانید چای بابونه را با عسل شیرین کرده و میل کنید.
اگر این دمنوش برای کودکان تهیه می‌شود، هر نیم ساعت تا یک ساعت، یک قاشق مرباخوری از آن کافی است.
2. طریقه مصرف عرق بابونه
عرق بابونه را بسته به غلظت آن طبق دستور سازنده مصرف کنید.
اگر عرق بابونه غلیظ است، شش قطره از آن را روی یک حبه قند بچکانید و بعد از غذا میل کنید.
3. طرز تهیه و روش استفاده از روغن گل‌بابونه
برای تهیه روغن موضعی بابونه، ۳۰ گرم گل تازه یا خشک‌شده بابونه را در یک فنجان روغن زیتون به مدت ۲۴ ساعت یا بیشتر خیس کنید. پس از این مدت، مخلوط را با مخلوط‌کن یا وسیله دستی کاملاً هم بزنید و سپس آن را از صافی پارچه‌ای نازک عبور دهید. این روغن را می‌توانید برای مواضع دردناک استفاده کنید. برای اثربخشی بیشتر، پس از استفاده، اجازه دهید روغن برای مدتی روی موضع باقی بماند، سپس با یک پارچه خیس و گرم آن را پاک کنید.
توصیه می‌شود مدت درمان حداقل ۱۰ روز و روزی دو بار باشد.
نکته :
- اگر در مصرف بابونه زیاده روی کنید ممکن است باعث فلج کنندگی عضلات، زیاد کننده عرق شود.
- همچنین برای بیماران قلبی و زنان باردار مناسب نیست.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
بابونه گاوی را با خواص نرم کننده، ضد سوختگی، ضد سرفه، کاهش آبریزش بینی، ملین، پادزهر قوی گزش، صاف کننده صدا، خلط آور، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.
