حس چشایی چیست و چطور عمل می کند؟

حس چشایی چیست؟

حس چشایی (Taste) یکی از 5 حواس موجود در بدن انسان است که به وسیله آن مزه ها قابل تشخیص می شوند. امتیاز حس چشایی به خاطر تجارب زیادی است که این حس، آن ها را به وجود نیاورده است. مثلا می گوییم که فلان غذا مزه خوبی دارد، ولی زمانی که به دلیل یک سرماخوردگی سخت نتوانیم بوی آن غذا را حس کنیم، به نظر مزه اش را از دست داده و حتی قادر نیستیم تفاوت مزه یک سوپ خوشمزه را از یک فنجان آب بی مزه تشخیص دهیم. با این وجود حس چشایی ویژگی های منحصر به فردی دارد. حتی اگر به سختی سرماخورده باشیم می توانیم طعم یک غذای شور را از یک غذای بی نمک تشخیص دهیم. حال در ادامه این مقاله بررسی خواهیم کرده که حس چشایی چیست و چطور عمل می کند.

حس چشایی چیست و چطور عمل می کند؟

دستگاه چشایی

محرک چشایی ماده ای است که در بزاق قابل حل باشد. دستگاه ذائقه شامل گیرنده های چشایی است که در ناحیه زبان، گلو و سقف دهان قرار دارند و به علاوه قسمت هایی از مغز و مسیرهای عصبی رابط هستند. تاکید ما به گیرنده هایی است که روی زبان قرار دارند. این گیرنده های چشایی شبیه خوشه هایی هستند که جوانه های چشایی نامیده می شوند. جوانه های چشایی روی برجستگی های زبان و دور دهان قرار دارند. انتهای جوانه های چشایی، ساختارهای مویی شکل و کوتاهی است که از جوانه به بیرون کشیده شده و با محلول موجود در دهان تماس بر قرار می کنند. تماس منجر به یک تکانه الکتریکی یا همان فرایند تغییر شکل می شود، سپس تکانه الکتریکی به مغز منتقل می شود.

شدت و کیفیت چشایی

نقاط مختلف زبان به محرک های چشایی گوناگون حساسیت دارند. هر چند هر ماده ای در تمام نقاط زبان (به جز مرکز زبان) قابل تشخیص است، ولی هر منطقه برای تشخیص مزه خاصی بهتر عمل می کند. به طوری که حساسیت به موارد شیرین و شور در نواحی نزدیک به نوک زبان بیشتر است. همچنین، حساسیت به مواد ترش در دو طرف زبان بهتر بوده و در نهایت، حساسیت به مواد تلخ از همه بیشتر در کام نرم حس می شود. در مرکز زبان ناحیه ای است که به مزه حساس نیست (منطقه ای که قرص های بد مزه را روی آن می گذاریم). اگر چه آستانه های مطلق برای مزه خیلی کم است، کمترین تفاوت محسوس برای شدت نسبتا بالاست. اگر بخواهید به مقدار چاشنی غذا بیافزایید، معمولا می بایست حدود ۲۰ درصد به ادویه اش اضافه کنید تا بتوانید مزه متفاوتی را احساس کنید.