توصیه های مهم در سفرهای زیارتی
سلامت در سفرهای زیارتی !
برای حفظ سلامت و شادی بخش بودن سفرتان و بهره بردن هر چه بیشتر و بهتر از این سفر معنوی با رعایت موارد ذیل گامی موثر در جهت بهبود وضعیت بهداشت فردی بردارید.
نکته مهم : قبل از سفر و پیش از آماده نمودن وسایل سفر بهتر است که با مراجعه به پزشک خود نسبت به سلامتی کاملتان اطمینان حاصل نمایید.
وسایل و ملزومات سفر !
کلیه وسایل و ملزومات شخصی شامل حوله، مسواک، خمیر دندان، شانه، عینک طبی، داروهای شخصی و تخصصی که توسط پزشک در ایران تجویز شده و به صورت روزانه مصرف می شود، لباس های زیر به میزان کافی به همراه داشته باشید. کلاه لبه دار یا آفتاب گیر، عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب به خصوص در فصول گرم را به همراه داشته باشید. در صورت امکان همراه داشتن یک جفت ملحفه می تواند در راحتی سفر به شما کمک نماید.
توصیه های بهداشتی، تغذیه ای در سفرهای زیارتی !
به منظور پیشگیری از بیماری وبا مصرف لیمو ترش یا آب لیمو با غذا و مایعات سالم و در حد کافی ضروری به نظر می رسد. کشیدن سیگار در اماکن بسته باعث آلودگی محیط می گردد و سلامتی سایر مسافرین را که در بین آن ها ممکن است افراد سالخورده، کودکان و بیماران خاص وجود داشته باشد به خطر می اندازد. مصرف هرگونه مواد غذایی در بین راه باید در حد نیازمندی و با توجه به شرایط سنی و جسمی شما باشد. به دلیل طولانی بودن مسافرت از مصرف زیاد و بی رویه مواد غذایی خودداری نمایید. در هر کجا که هستید از اماکن بهداشتی خرید نموده و با خرید و مصرف تنقلات، چیپس، پفک، لواشک و مواد غذایی رو باز و فله ای و فاقد مشخصات، پولتان را با بیماری معاوضه ننمایید.
در طول مسیر از دستشویی ها و توالت های بهداشتی که توسط مدیران کاروان توصیه می شود استفاده نموده، همچنین قبل از مصرف هر غذا و پس از اجابت مزاج دست های خود را حتما با آب و صابون بشویید. رعایت بهداشت فردی و بهداشت داخل اتوبوس با ریختن زباله در داخل سطل های زباله بسیار مهم و اساسی می باشد. در طول مسیر و در سفر به دلیل جا به جایی وسایل و گرما و سرما همچنین خروج از اتوبوس و مسائلی از این قبیل امکان تعریق و خنک شدن ناگهانی و در نتیجه سرماخوردگی می باشد، لذا مراقب سلامت خود باشید.
استحمام در اولین فرصت ممکن پس از ورود به هتل به خصوص در هوای گرم و به ویژه در افراد چاق تر به واسطه جلوگیری از عرق سوز شدن توصیه می گردد. زباله و مواد غذایی اضافی را در سطل زباله کیسه دار و درب داری که در اتاق ها در اختیارتان قرار دارد بریزید و هر روز زمان خروج از اتاق آن را به بیرون انتقال دهید تا توسط کارگران تمیز شده و با کیسه زباله جدید در اختیارتان قرار گیرد.
در صورت بروز بیماری و هر نوع ناراحتی در شما یا هم اتاقی تان آن را فورا به مدیران کاروان اطلاع دهید تا در اسرع وقت جهت درمان به یکی از درمانگاه های شبانه روزی یا روزانه که از سوی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در عتبات عالیات تعیین شده اعزام شوید. رعایت بهداشت و شستن دست ها قبل از خوردن غذا و بعد از اجابت مزاج لازم و ضروری است.
طبق آمارهای به دست آمده بیماری های اسهالی بین 20 الی 50 درصد مسافرین را مبتلا می سازد. هنگام عزیمت به مسافرت، آب آشامیدنی سالم و یا بسته بندی شده به همراه داشته باشید تا مجبور نشوید از آب های آلوده و غیر بهداشتی و نا سالم استفاده کنید. برای حفظ شخصیت خود و فرهنگ بهداشتی کشورمان از انداختن زباله و ظروف یکبار مصرف در محوطه حرم، هتل، اتوبوس و خیابان جدا بپرهیزید. با این کار زیبایی محیط را به خود و دیگران هدیه کنید. از یخ و شربت، شیر موز یا انواع آب میوه بسته بندی نشده که احتمال دارد از آب آلوده تهیه شده باشد استفاده نکنید.
سفر حج !
همان گونه که مراقبت های بهداشتی و رعایت دستورالعمل های مربوط می تواند از وقوع هر حادثه ناگوار و خطرات جانی به آسانی پیشگیری نماید، سهل انگاری در مسائل مربوط به تامین تندرستی زائران نیز می تواند خطرات جدی به دنبال داشته باشد لذا شایسته است با توجه به اهمیت مسئله، مدیران محترم کاروان ها به مسئولیت سنگین و دشواری که پذیرفته اند توجه خاصی نمایند و نسبت به مراعات اصول بهداشتی در کاروان توسط همه کارکنان کاروان و نیز زائران نظارت جدی و مداوم داشته باشند.
همچنین بخوانید: سفر و بیماری های مرتبط با آن
آماده سازی زائران برای سفر !
نکات ساده ای وجود دارد که آموزش آن ها به زائران قبل از عزیمت به سرزمین حجاز هم ضروری است و هم بسیار سودمند می باشد. گرمای فوق العاده هوا در جده، مکه و مدینه، همراه داشتن یک قمقمه کوچک آب و یک باد بزن دستی را برای هر زائری ضروری می سازد و نیز لازم است لیوان نشکنی را با خود داشته باشد تا او را از استفاده از لیوان های آلوده بی نیاز سازد. پس با توجه به آنچه که ذکر شد فرصت مناسبی در اختیار مدیران کاروان قبل از سفر وجود دارد تا به زائران، آموزش اولیه و ساده را جهت آمادگی آنان برای این سفر بدهند.
برخی از نکاتی که اینک ذکر می شود مربوط به آموزش زائران بوده و مجموعه آن ها به طور کلی در آموزش، اجرا و نظارت بر آن ها در مسئولیت کاروان و مدیریت آن است.
لباس مناسب !
لباس های نخی و فاقد الیاف مصنوعی به رنگ های سفید و یا روشن از دیگر انواع لباس ها مناسب تر و با شرایط آب و هوای سرزمین حجاز به کارگیری آن ها آسان تر است.
حمل غذا توسط زائران !
همه ساله مشاهده می شود که تعدادی از زائران هنگام حرکت از منزل تا فرودگاه به همراه خود مقداری غذا حمل می کنند و پس از پرواز از ایران به فرودگاه جده و نیز حتی در فاصله فرودگاه جده تا مدینه یا مکه، از غذای همراه خود استفاده می کنند و این کار سبب مسمومیت غذایی آنان و مشکلات بعدی آن ها می گردد. زائران معمولا یک وعده غذا را در فرودگاه جده صرف می کنند لیکن گاهی دیده می شود که برخی از زائران به دلیل عدم تمایل به صرف غذا در آن ساعت، غذای خود را تحویل می گیرند و آن را همراه خود به داخل اتوبوس می برند تا در فاصله میان جده تا مقصد صرف کنند. این کار خطرناک است و با کمال تاسف همه ساله چند مورد مسمومیت غذایی به همین دلیل دیده می شود.
بنابراین به جز آب، میوه، نان و نوشابه حمل هیچگونه خوردنی دیگری برای زائران مجاز نیست و چنانچه به هر دلیل صرف غذا در فرودگاه جده میسر نباشد نگهداری، حمل و توزیع مواد غذایی مصرف نشده غیر از میوه، نان و نوشابه می تواند خطرناک باشد.
همچنین بخوانید: سفر به مناطق گرمسیری و مشکلات آن
در فرودگاه جده !
زائران با ورود به محیط جدید و خطرات آلودگی های مختلف می یابد بسیار بیش از گذشته مراقب سلامت و نظافت خود باشند. تذکر نکاتی مانند شستشوی مکرر با آب و صابون پس از استفاده از توالت یا قبل از خوردن غذا، همچنین آشامیدن آب و مایعات کافی برای جبران تعریق سودمند است و نیز با توجه به احتمال گم شدن آن ها و سرگردانی آنان توصیه به فاصله نگرفتن از محل استقرار زائران کاروان ضروری است.
بهداشت مسکن و محل استقرار کاروان !
ساختمان های محل اسکان زائران گرچه با تلاش فراوان و همکاری گروه های مختلف مهندسی و بهداشتی انتخاب شده اند لیکن به طور کلی با شرایط استقرار تعداد زیادی زائر به صورت کاروانی در چند اتاق آن ها و تهیه غذای آن ها، آن هم یک جا معمولا مناسب نیستند. لذا همین مساله مشکلاتی را به دنبال دارد از جمله محل آشپزخانه کاروان ها غالبا در حیاط خلوت یا بام ساختمان و یا در فضای سرپوشیده دیگری که به عنوان آشپزخانه ساخته نشده انتخاب می شود. همچنین محل انبار، تعداد توالت ها، دستشویی ها، حمام ها، وضعیت فاضلاب، محل رختشویی و مانند این ها پاسخگوی نیاز به صورت مطلوب نیست. با وجود این رعایت چند نکته می تواند به رفع مشکلات کمک و از پیدایش برخی خطرات پیشگیری نماید.
دستشویی ها، توالت ها و حمام ها !
نظافت مداوم و همیشگی توالت ها، دستشویی ها و حمام ها یک کار کاملا ضروری و بسیار مهم است که هرگونه بی توجهی به آن می تواند برای سلامت زائران خطرات جدی داشته باشد. ممکن است برخی از زائران به دلایلی در رعایت نظافت محل های ذکر شده دقت کافی نداشته باشند اما از آن جا که استفاده تعداد زیادی از زائران با شرایط جسمی، عادات، آلودگی های احتمالی و نیز رفتار بهداشتی مختلف از آن ها ممکن است سبب بروز گرفتاری ها و شیوع بیماری ها شود. لذا بهداشت این قسمت ها از ساختمان را باید به عنوان محل های بسیار مهم به طور جدی و مداوم تحت نظر داشت.
همه روزه محوطه مربوط را با آب و پودرهای پاک کننده شستشو داده و از به کار بردن جاروی به کار گرفته شده در توالت برای شستشو راهرو ها جدا خودداری نمود. ریختن مواد ضد عفونی کننده در داخل کاسه توالت و اطراف آن مفید است. مامورین بهداشتی هنگام تحویل این مواد راهنمایی لازم را خواهند نمود. اگر از کرئولین برای این مقصود استفاده می شود محلول 5 درصد آن را باید تهیه و به کار گرفت، به این ترتیب که در یک ظرف 1 پیمانه از این ماده را در تقریبا 20 پیمانه آب ریخت و با وسیله ای مثل آفتابه آن را در داخل کاسه توالت و محوطه اطراف آن پاشید.
برای ضد عفونی کردن حمام، وان حمام و راهرو های اطراف دستشویی ها می توان از محلول کلردار به روش زیر استفاده کرد ابتدا در یک سطل آب، یک قاشق مربا خوری گرد پرکلرین ریخته و سپس با این محلول کف محوطه حمام و دستشویی ها را شسته و ضد عفونی کرد. در هر توالت و حمام قرار دادن یک ظرف زباله در دار که لااقل روزی یک بار تخلیه شود ضروری است. کنار دستشویی ها لازم است به اندازه کافی حوله کاغذی یا دستمال کاغذی وجود داشته باشد به هر حال قرار دادن حوله معمولی در دستشویی ها و حمام ممنوع است.
بهداشت اتاق ها !
نظافت اتاق ها دست کم روزی یک بار باید به دقت انجام شود، در هر اتاق قرار دادن یک سطل زباله درب دار برای جمع آوری تدریجی مواد دور ریختنی و سپس جمع آوری همه آن ها حداقل هر روز یک بار ضروری است. نکته بسیار مهم دیگر پاکیزگی و نظافت رختخواب ها است، البته هر زائر فقط از رختخواب مخصوص خود استفاده خواهد کرد لیکن شستشوی ملافه ها و روبالشی ها باید به طور مرتب و تقریبا هفته ای دو بار صورت گیرد گاهی ممکن است به دلیل تعریق بیش از اندازه تعویض ملافه ها به فاصله کمتر نیز ضرورت پیدا کند. محل صرف غذا باید جدا از اتاق های زائران باشد و به طور کلی صرف غذا در اتاق ها مناسب نیست.
بهداشت انبار ها، یخچال و فریزر !
اصولا محل انبار که در آن مواد غذایی نگهداری می شود باید از انباری که محل نگهداری وسایل و مواد دیگر است کاملا جدا باشد. انبار باید خشک و خنک باشد، مواد غذایی در کیسه های سربسته یا ظروف مخصوص روی سکو یا داخل جعبه های مناسب قرار بگیرد، به طوری که لااقل 20 سانتی متر از سطح زمین بالاتر گذاشته شود. جایی که حلب های پنیر و میوه جات نگهداری می شود باید کاملا خنک باشد. یخچال و فریزر در سرزمین حجاز از وسایل بسیار ضروری، مهم و اساسی هستند لذا نسبت به طرز کار آن ها باید کاملا مراقب بود، برای آن که یخچال و فریزر درست کار کنند باید اولا بر سطح کاملا صاف و افقی در جای مناسب قرار داده شوند و ثانیا پشت یخچال و فریزر که محل لوله های گاز آن ها است با دیوار فاصله داشته باشد تا تبادل حرارت به آسانی صورت گیرد.
گاهی حتی ممکن است مجبور شویم نزدیک یخچال یا فریزر، پنکه ای را به کار بندازیم تا تبدیل حرارت لوله های گاز آن ها آسان شود و درست کار کند. داخل یخچال و فریزر هم باید کاملا تمیز باشد، از قرار دادن مواد غذایی به صورتی که دیگر مواد غذایی موجود در آن ها را آلوده کند باید خودداری نمود. ضمن انباشتن مقدار زیادی مواد غذایی روی یکدیگر مانع رسیدن سرمای کافی به بخشی از آن و سبب فساد آن خواهد گردید. گوشت های آماده مصرف را باید در بسته بندی مناسب در داخل فریرز قرار داد.
بهداشت آسانسور، دستگیره ها، نرده ها !
با توجه به رفت و آمد مکرر زائران به کمک آسانسور و استفاده آن ها از دستگیره ها نیز دست زدن به نرده ها لازم است نسبت به ضد عفونی کردن دستگیره ها و نرده ها اقدام شود.
محل رختشویی !
در هر کاروان می توان محل مناسبی را برای رختشویی اختصاص داد در این صورت زائران نباید از دستشویی ها جهت رختشویی استفاده نمایند. همچنین با توجه به امکانات محل مناسبی برای آویختن رخت های شسته و خشک کردن آن ها پیش بینی شود تا زائران تنها از همان محل برای این منظور استفاده نمایند.
بهداشت آشپزخانه و وسایل آن !
آشپزخانه در تامین سلامت زائران تاثیر فوق العاده ای دارد به نحوی که هر گونه بی دقتی در این خصوص می تواند خطرات جدی برای زائران و کارکنان کاروان به دنبال داشته باشد.نکاتی همچون پاکیزگی همه قسمت های آشپزخانه، جلوگیری از ورود مگس و حشرات، مناسب بودن مجاری فاضلاب، بهداشت محل ظرفشویی، بهداشت ظروف زائران، شستشو و ضد عفونی کردن آشپزخانه و وسایل آشپزخانه و دفع بهداشتی زباله های آشپزخانه جز مسائلی هست که در زمینه بهداشت آشپزخانه باید به آن ها پرداخت.
بهداشت آبدارخانه !
بهداشت آبدارخانه نیز تقریبا همانند بهداشت آشپزخانه می باشد و به مسائلی همچون ضرورت پاکیزگی، عدم دسترسی مگس و حشرات به آبدارخانه، بهداشت مجاری فاضلاب، داشتن سطل زباله دردار، بهداشت محل شستشوی استکان و نعلبکی، ضدعفونی کردن گاه به گاه استکان ها، قرار دادن قند و شکر در قندان و ظروف دردار جز این موارد هستند.
بهداشت کلمن های آب !
با توجه به شرایط خاص سرزمین حجار اجبارا از کلمن های آب بسیار استفاده می شود. پس از شستشوی یخ در داخل آبکش و ریختن آن در داخل کلمن، مقداری آب پاکیزه اضافه شود تا زائران از آن استفاده کنند اما به مسائلی همچون بهداشت یخ، عدم دستکاری داخل کلمن، کنترل درجه سرمای آب و شستشوی کلمن ها جز این مسائل بهداشتی هستند.
بهداشت سفره و محل صرف غذا !
محلی که برای صرف غذا در نظر گرفته می شود باید کاملا پاکیزه، دارای جای کافی و مانند سایر قسمت ها از دسترس مگس ها در امان باشد.
حج و بیماری !
شرایط آب و هوایی سرزمین عربستان مقتضیات سفر و شرایط خاص تغذیه و زندگی در هتل ها، ضرورت حضور در تجمعات انسانی به هنگام برگزاری مراسم و… همگی از مواردی هستند که در صورت عدم رعایت نکات و دستورات بهداشت فردی و اجتماعی زمینه ساز انتشار بیماری در میان مهمانان سرزمین وحی خواهند شد. با واکسن زدن قبل از سفر حج، با همراه بردن داروهای خود اگر به بیماری های خاصی دچار هستید و مراقبت از خود می توانید احتمال ابتلا به این بیماری ها را تا حد زیادی کاهش دهید.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
گلاب ممتاز سنتی را با خواص مقوی قلب و اعصاب، آرامبخش و نشاط آور، روشن کننده پوست و محافظ آن، رفع پف زیر چشم، معطر و خوشبو کننده، درمان نفخ، معده درد، زخم معده و سلامت دستگاه گوارش، تنظیم فشار خون بالا، پیشگیری و درمان بیماری های قلبی، پیشگیری از زوال عقل و آلزایمر، درمان سردرد و میگرن، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.