بیماری آندومتریوز در زنان

بیماری آندومتریوز در زنان چیست و درمان های گیاهی آن کدامند ؟!

بیماری آندومتریوز (Endometriosis) که یکی از دلایل شایع درد مزمن لگنی در زنان می باشد، با وجود بافت آندومتر در ناحیه ای خارج از رحم مشخص می شود. آندومتریوز یک بیماری مزمن عود کننده بوده و با نازایی همراه است. شیوع این بیماری در حدود 6 تا 10 درصد است. در حدود 35 تا 50 درصد زنانی که با درد مزمن لگنی مراجعه می کنند و حدود 38 درصد زنانی که مبتلا به نازایی هستند، از این بیماری رنج می برند. این بیماری عموما در سنین باروری تظاهر می یابد، هر چند که در سنین 8 تا 76 ساله هم گزارش شده است. شیوع این اختلال در زنانی که زایمان نداشته اند بیشتر است. درمان این بیماری در جهت بهبود علایم و ایجاد قابلیت باروری است. حال بد نیست بدانید که بیماری آندومتریوز در زنان چیست.

بیماری آندومتریوز در زنان چیست؟

وجود غیرطبیعی بافت های شبیه مخاط رحم در حفره لگن یعنی هنگامی که بافت آندومتر (رحم) که در حالت طبیعی حفره رحم را مفروش می کند در محلی غیر از حفره رحم قرار گرفته باشد، حتی در مواردی که وارد عضله رحم می شود. به طور کلی هر ماه یک بار در طی قاعدگی، لایه رحم می ریزد و دوباره رشد می کند ولی بعضی اوقات قسمت هایی از قطعات آندومتر به اعضایی که در محوطه لگن قرار دارد می چسبد و این قطعات که در جای دیگر قرار گرفته اند به هورمون های سیکل قاعدگی واکنش نشان می دهند و در طی عادت ماهانه خونریزی می کند و چون این خون نمی تواند از طریق مهبل از بدن خارج شود باعث التهاب بافت های اطراف می شود و منجر به درد شکم می گردد که به آن آندومتریوز گویند و شایع ترین محل گرفتاری لگن است.

بیماری آندومتریوز در زنان چیست

علل آندومتریوز

مکانیسم های متفاوتی برای بروز آندومتریوز پیشنهاد شده است که از جمله آن ها می توان به قاعدگی برگشتی (حالتی که در آن جریان مایع قاعدگی از لوله های فالوپ خارج شده و به حفره لگنی می ریزد)، قاعدگی نامرتب، وزن بالا، ریفلاکس، بیماری التهاب لگن، فیبروم، قاعدگی شدید، چسبندگی ها، قاعدگی دردناک و سالپنژیت حاد (سالپنژیت یک عفونت جنسی قابل انتقال است که می تواند منشا نازایی باشد)، اشاره کرد.

همچنین مصرف برخی خوراکی ها مانند چربی های حیوانی، قند، کافئین، الکل، لبنیات چرب، کره و خامه، قند و شکر، شکلات، الکل، تخم مرغ، کوکوها، چیپس، نمک، استعمال سیگار، گوشت قرمز و به علاوه، کمپرس حوله سرد یا دوش آب سرد پایین شکم و استروژن همگی جز عواملی است که می تواند از علل این بیماری بوده و علایم آن را شدیدتر کند.

علایم آندومتریوز

به طور کلی قاعدگی دردناک، مقاربت دردناک، نازایی یا سقط جنین های مکرر، کمردرد و کشش در نواحی انتهای ران، درد در قسمت تحتانی شکم هنگام ادرار کردن، اسهال، یبوست یا درد هنگام مدفوع، خونریزی غیر طبیعی، لکه بینی قبل و بعد از قاعدگی، رحم عقب برگشته، درد زمان تخمک گذاری از علایم بیماری آندومتریوز هستند.

تشخیص بیماری

تشخیص قطعی آندومتریوز وابسته به مشاهده بافت آندومتر خارج رحمی با استفاده از لاپاروسکوپی یا لاپاروتومی است. هر چند که در عمل، این اختلال با رد کردن سایر علل درد لگنی و مشاهده پاسخ درمانی (کاهش درد) به درمان های تجربی انتخابی تشخیص داده می شود. در زنان (حتی نوجوانان) مبتلا به ناباروری، دیسمنوره، مقاربت دردناک و درد مزمن لگنی، احتمال آندومتریوز باید در نظر گرفته شود.

همچنین بخوانید:  درمان عفونت های رحمی با طب سنتی

راه های درمان بیماری آندومتریوز

درمان های گیاهی و خوراکی

درمان های گیاهی و خوراکی برای این بیماری شامل کپسول امگا 3 و امگا 6 یک عدد بین صبحانه، یک قرص مخمر آبجو بین صبحانه، کلسیم و آهن، نوشیدنی های گرم، روغن تخم کتان، بادام زمینی، جوانه یونجه، کنگر، شربت آبلیمو تازه و کمی عسل، روغن هسته انگور، روغن زیتون، ماالشعیر، مصرف روزانه دو لیوان عرق کاسنی، شبدر قرمز، شنبلیله، عرق رازیانه، جینسینگ و ترخون می باشد.

نسخه های درمانی

• یک قاشق غذاخوری از تخم هویج را در دو لیوان آب به مدت 5 دقیقه جوشانده و پس از خنک شدن آن را مصرف کنید.
• یک مشت پنج انگشت را در 3 لیوان آب حدود 2 دقیقه به آرامی بجوشانید و سپس آن را خاموش کرده بگذارید تا صبح دم بکشد، صبح جوشانده را صاف نموده و در طول روز از آن مصرف کنید.
• یک لیوان آب به همراه دو عدد هویج و یک تکه کرفس و یک عدد سیب قرمز و نصف لیمو ترش را باهم مخلوط کنید و روزانه یک فنجان از آن مصرف نمایید.
• اگر مقداری سیاه دانه و یک سیر را آسیاب کنید و دو برابر آن عسل را در ظرفی مخلوط کرده و روزی یک قاشق مرباخوری از آن مصرف کنید، بسیار مفید است.
• در مواقعی که درد بسیاری دارید سعی کنید استراحت داشته باشید، استفاده از تشک حرارتی یا گرم کردن ملایم شکم روزی دو بار همچنین طب سوزنی برای کاهش درد توصیه می شوند.

درمان دارویی

داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و یا داروهای ضد بارداری ترکیبی (OCPs) به عنوان خط اول درمان تجربی درد مزمن لگنی مشکوک به این بیماری پیشنهاد می شود. اگر علایم با این داروها بهبود نیافت، داروهایی مانند دانازول و پروژستین ها برای بیمار تجویز می شود. در صورت موثر نبودن داروها یا ممنوعیت مصرف آن ها یا وجود دلایل دیگر پزشکی، روش های جراحی به کار می رود.

درمان قطعی آندومتریوز، برداشتن دو‌طرفه تخمدان ها و لوله های فالوپ با یا بدون برداشتن رحم می باشد. این درمان برای زنانی استفاده می شود که تمایل به بارداری نداشته و عوارض احتمالی یائسگی را می پذیرند.

نکته: بین ۳۰ تا ۷۵ درصد زنان طی ۶ تا ۲۴ ماه از شروع درمان دارویی یا جراحی، دچار عود درد می شوند. بنابراین، ادامه دارو درمانی یا استفاده از داروها پس از جراحی ممکن است ضروری باشد.

در زنانی که شکایت اصلی آن ها نازایی است، درمان اول، جراحی برای برداشتن ضایعات در جهت حفظ آناتومی طبیعی است. درمان دارویی برای رفع نازایی ناشی از آندومتریوز بی تاثیر بوده و باید از آن اجتناب نمود. در زنانی که روش جراحی حداکثر طی ۶ ماه منجر به بارداری نشود، تحریک کنترل شده تخمدان همراه تلقیح داخل رحمی اسپرم (IUI) یا بارورسازی آزمایشگاهی (IVF) مورد استفاده قرار می گیرد.