انیسون و خواص درمانی آن در طب سنتی
با گیاه انیسون و خواص درمانی آن آشنا شوید
گیاه انیسون را با نام های دیگری نظیر انیس سبز، ینسون، بادیان سبز، بادیان رومی، رازیانه رومی، رازیانج شامی، زیره رومی، زیره شیرین، زنبان، زنیان و بادیان هندی نیز می شناسند. انیسون گیاهی است با برگ های باریک، متناوب، با تقسیمات عمیق، خوش بو و ساقه آن چهار گوش می باشد. گل های آن سفید است و تخم آن در غلافی ظریف و طویل، از رازیانه کوچک تر و سبزتر، مایل به سفیدی و کمی مایل به زرد و تقریبا مثلثی شکل است. از انیسون بیشتر به عنوان بادشكن، ضد اسپاسم، خلط آور و افزایش دهنده شیر استفاده می شود. این گیاه در تهیه نوشیدنی های الكلی به كار می رود و به عنوان اشتها آور و معطر كننده، استفاده خوراكی دارد. حال، با گیاه انیسون و خواص درمانی آن آشنا شوید.
مشخصات ظاهری گیاه انیسون
انیسون (Pimpinella anisum) گیاهی است علفی، یك ساله، از خانواده چتریان (Apiaceae=Umbellifera) که ارتفاع آن به ٦٠ تا ٧٠ سانتیمتر می رسد. بسیار معطر، منشعب، با موهای نرم كركی یا پوشیده از موهای نرم بسیار كوتاه، با برگ های قلبی در قاعده و برگ های باریك در بالا كه حاشیه دندانه دار دارد. گل ها سفید و كوچك به صورت چتر مركب است و در هر چتر حدود ١٠ گل دیده می شود. میوه اش كوچك، فندقه، بیضوی یا گلابی شكل به طول ٣ تا ٦ میلی متر و دارای موهای كوتاه چسبیده به سطح آن است. بر روی میوه حدود ٥ خط طولی مشخص دیده می شود. این گیاه دارای بوی معطر و تند شبیه بوی عصاره شیرین بیان است و ممکن است با تخم شوید اشتباه گرفته شود.
محل رویش و پراکنش گیاه انیسون
این گیاه، بومی ایران، آسیای صغیر، مصر و جزایر یونان است و در اكثر نقاط جهان به خصوص مصر، اسپانیا، تركیه و آرژانتین كشت و بهره برداری می شود. در ایران از رویش انیسون در نواحی تبریز، جنوب غربی و در ارتفاعات اطراف نایین و اصفهان، خوزستان (بین ایذه و ده دز در ارتفاعات 1100 متری)، مکران، سیستان و بلوچستان، کرمان و تربت حیدریه گزارش شده است.
ترکیبات شیمیایی گیاه انیسون
این گیاه شامل تركیبات اسانسی (١ تا ٥ درصد) است كه مهمترین تركیب آن ترانس آنتول (٨٠ تا ٩٥ درصد) می باشد. علاوه بر این، شامل روغن و چربی (حدود ٣٠ درصد)، فلاونوئیدها و اسیدهای فنل كربنیك، سیمن، آلفا پینن، دیپانتین، گاما ترپی نن و مواد دیگر است.
خواص دانه (یا میوه) انیسون
قسمت هایی که در گیاه انیسون قابلیت دارویی و درمانی دارد، میوه یا دانه آن می باشد. این دانه مزه ای شیرین و بویی مخصوص و معطر دارد. طبیعت این دانه گرم و خشک است و اگر آن را در دهان بجوید، طعم نامطبوع بعضی از ادویه ها را زایل می کند. این میوه سر دردهای سرد را تسکین می دهد و گرفتگی مجاری تنفس را باز می کند. همچنین، درد سینه و سرفه را تسکین می دهد، تنگی نفس را برطرف می کند و برای تقویت دهانه معده مفید است. از دیگر خواص درمانی انیسون می توان به ضد تشنج، ضد اسهال، ضد میکروب، ضد کرم و ضد عفونی کننده دستگاه گوارش اشاره کرد.
همچنین بخوانید: خواص و مضرات دمنوش انیسون
نوشیدن آب دم کرده آن تونیک، محرک، بادشکن، هضم کننده و خلط آور است. همچنین، برای تسکین دل درد، دل پیچه، تقویت قوای جنسی و دردهایی که منشا عصبی دارد و موجب انقباض عضلات معده و روده می شود، مفید می باشد. گیاه انیسون نفخ و قولنج را برطرف کرده و ترشح عرق و ادرار را زیاد می کند. علاوه بر این، خون را تصفیه می کند و ترشحات رحم را درمان و جریان خون و قاعدگی سخت را مرتب می سازد. این گیاه رنگ پوست بدن و رخساره را روشن می کند و همچنین تشنج، کابوس، طبش قلب و آنژین دوپواترین کاذب را درمان می کند.
طریقه مصرف گیاه انیسون
- مادران شیرده اگر آن را بجوند و بخورند، هم شیرشان زیاد می شود و هم از طریق اثری که روی شیر می گذارد، دل درد و دل پیچه نوزاد شیر خوار را بر طرف می کند.
- انیسون را با ریشه شیرین بیان دم کنید و آب صاف کرده آن را بنوشید. این دمنوش برای باز کردن گرفتگی های کبد، طحال، کلیه، مثانه و رحم، رفع استسقا، خرد کردن سنگ مثانه و تقویت نیروی جنسی مفید است.
- اگر آن را نرم بکوبید و با گل قند مخلوط کرده و بخورید، ضعف قوای دماغی (مغزی) را بر طرف می کند و برای درمان مالیخولیا موثر است.
- برای درمان بواسیر بادی، انیسون راباتخم کرفس و شکر نرم بکوبید و هر روز میل نمایید.
- برای سفید شدن دندان و رفع بدبویی دهان،گرد کوبیده این گیاه را با مسواک به دندان ها بمالید.
- بخور آن مسکن سردردهای افراد سرد مزاج است.
- اگر انیسون را در سرکه بخیسانید، بعد خشک کنید، سپس بو بدهید و روزی چندین بار ببویید، زکام های افراد سرد مزاج را بهبود می بخشد.
- برای تسکین درد گوش، درمان کری و رفع سنگینی شنوایی که از ضربه ایجاد شده باشد، می توانیدآن رامثل غبارنرم بسایید و با روغن گل سرخ مخلوط کنید و به صورت قطره در گوش بچکانید.
- از انیسون نوعی اسانس تهیه می شود که دارای اثر خلط آور ملایم و ضد نفخ می باشد و در سرفه های ناشی از تحریک لوزه ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
- جوشانده میوه انیسون در نیم لیتر آب برای تقویت قوای جنسی مفید است.
مضرات گیاه انیسون
مصرف انیسون برای گرم مزاجان میتواند موجب بروز سردرد شود. همچنین، زیاده روی در آن ممکن است موجب سقط جنین در بارداری، حساسیت پوستی و کبدی شود.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
بذر انیسون را با خواص ضد تشنج و صرع، بهبود اختلالات گوارشی، تسکین دهنده و ضد التهاب، کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، آنتی اکسیدانت، درمان میگرن، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.