انواع گونه های نعنا و آشنایی با تنوع این گیاه مفید

انواع گونه های نعنا و آشنایی با تنوع این گیاه مفید

نعناع، گیاهی معطر و پرکاربرد است که از دوران باستان تاکنون در بسیاری از فرهنگ‌ها و طب‌ها جایگاه ویژه‌ای داشته است. این گیاه که با نام علمی Mentha شناخته می‌شود، شامل گونه‌های متنوعی است که هر یک دارای ویژگی‌ها و خواص منحصر به فردی هستند. از نعناع فلفلی گرفته تا نعناع بیابانی، هر گونه‌ای از این گیاه به دلیل عطر و طعم خاص خود، در صنایع مختلفی از جمله غذا، داروسازی و بهداشتی کاربرد دارد.

در این مقاله، قصد داریم به بررسی انواع گونه های نعنا پرداخته و شما را با تنوع شگفت‌انگیز این گیاه آشنا کنیم. همچنین، به خواص درمانی و کاربردهای هر یک از گونه‌ها نگاهی خواهیم انداخت تا بتوانید بهترین انتخاب را برای نیازهای خود داشته باشید.

معرفی گیاه نعنا و خواص طبی آن

نعنا گیاهی است از تیره‌ی نعناعیان که با خصوصیات منحصر به فرد خود، همواره توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. این گیاه علفی و چندساله دارای ساقه‌ای چهارگوش، برگ‌های ساده و متقابل و گل‌های کوچک صورتی گرد است که زیبایی طبیعی آن را دوچندان می‌کنند. برگ‌ها و ساقه‌های نعناع با عطر دل‌انگیز خود، پوشیده از کرک‌های ترشحی حاوی اسانس مانتول هستند که این عطر دلپذیر را به وجود می‌آورند.

جالب است بدانید که نعنا را به صورت یک ساله می‌کارند، اما ریشه‌های آن برای چندین سال در زمین باقی مانده و هر سال محصولی تازه و معطر به ارمغان می‌آورند. این گیاه، هم به عنوان یک سبزی خوش‌طعم در غذاها مصرف می‌شود و هم خواص دارویی قابل توجهی دارد. طبیعت گرم نعناع، آن را به یک گزینه محبوب در طب سنتی تبدیل کرده است.

انواع گونه های نعنا

قسمت مورد استفاده نعنا

قسمت‌های قابل استفاده از نعنا شامل برگ‌ها و ساقه‌های آن می‌باشد که هر دو حاوی مواد معطر و مفیدی هستند.

مواد اصلی و موثر در نعنا

نعنا سرشار از ترکیبات مفید و موثر است که شامل موارد زیر می‌باشند:

• فلاونوئیدها: این ترکیبات گیاهی به عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی عمل می‌کنند و به حفظ سلامت سلول‌ها کمک می‌کنند.
• مشتقات اسید کافئیک: این ترکیبات دارای خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی هستند.
• معطر: اسانس‌های معطر نعناع، مانند مانتول، عطر و طعم خاص این گیاه را به وجود می‌آورند.
• منوکرپن‌ها: این ترکیبات، به دلیل خواص ضد میکروبی و ضد قارچی خود، در حفظ سلامت بدن نقش دارند.
• پلی‌فنول‌ها: این گروه از ترکیبات نیز دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی هستند.
• فیبر غذایی: نعناع منبع خوبی از فیبر است که به بهبود هضم و حفظ سلامت گوارش کمک می‌کند.
• کارتنوئیدها: این ترکیبات به سلامت پوست و سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.

اثرات و خواص طبی نعنا

نعنا با داشتن خواص متنوع و اثرات درمانی چشمگیر، به عنوان یکی از گیاهان دارویی برجسته شناخته می‌شود. این گیاه دارای ویژگی‌های متعددی است که در حفظ و بهبود سلامت بدن موثر هستند:

• ضد میکروب: نعنا با خواص ضد میکروبی خود به مبارزه با انواع میکروب‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها کمک می‌کند و از رشد و تکثیر آن‌ها جلوگیری می‌نماید. این خاصیت باعث می‌شود که نعنا به عنوان یک ماده طبیعی در درمان عفونت‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

• ضد سرطان: ترکیبات موجود در نعنا، به ویژه آنتی‌اکسیدان‌ها، می‌توانند از بروز و پیشرفت برخی انواع سرطان جلوگیری کنند. این ترکیبات با مقابله با رادیکال‌های آزاد و کاهش آسیب‌های سلولی، به حفظ سلامت سلول‌ها و کاهش خطر سرطان کمک می‌کنند.

• ضد التهاب: نعنا دارای خواص ضد التهابی قوی است که به کاهش التهاب‌های مزمن و حاد کمک می‌کند. این خاصیت می‌تواند در تسکین دردهای عضلانی، مفصلی و حتی سردردهای ناشی از التهاب موثر باشد.

• ضد نفخ و اسپاسم: نعنا موثر در کاهش نفخ و اسپاسم‌های معده و روده است. با بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش انقباضات عضلات گوارشی، به تسکین علائم نفخ و قولنج کمک می‌کند و احساس راحتی بیشتری را برای فرد به ارمغان می‌آورد.

• آرام‌بخش: عطر و خواص طبیعی نعنا به آرامش ذهن و کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند. این گیاه می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و کاهش نشانه‌های افسردگی و اضطراب کمک کند.

• ترشح کننده صفرا: نعناع با تحریک ترشح صفرا از کبد، به بهبود هضم و جذب مواد غذایی در بدن کمک می‌کند. این خاصیت باعث می‌شود که مصرف نعناع به ویژه بعد از وعده‌های سنگین غذایی مفید باشد.

• متسع کننده عروق: نعنا باعث گشاد شدن عروق و بهبود جریان خون در بدن می‌شود. این خاصیت می‌تواند به کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند.

• محرک رحم: نعنا می‌تواند در تحریک و تقویت عملکرد رحم نقش داشته باشد. این خاصیت می‌تواند در تنظیم قاعدگی و کاهش دردهای قاعدگی موثر باشد.

• معطر: نعناع با عطر دلنشین و خاص خود، به عنوان یک خوشبوکننده طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه می‌تواند به تازگی و طراوت فضا و بدن کمک کند.

• خنک‌کننده: نعناع دارای خواص خنک‌کننده است که می‌تواند احساس خنکی و تازگی را در بدن ایجاد کند. این خاصیت می‌تواند در تابستان و هنگام گرمازدگی بسیار مفید باشد.

• تخفیف علائم گوارشی: نعناع به طور عمده در تخفیف علائم گوارشی مانند سوء هاضمه، نفخ و قولنج بسیار موثر است. این گیاه با بهبود عملکرد دستگاه گوارش، به کاهش این علائم و بهبود راحتی گوارشی کمک می‌کند.

• خوشبو کننده دهان: نعناع به عنوان یک خوشبو کننده گیاهی برای دهان استفاده می‌شود. عطر و طعم دلنشین آن می‌تواند به تازه نگه داشتن بوی دهان و کاهش بوی بد دهان کمک کند.

• جلوگیری از عفونت‌های گوارشی: نعناع تا حدودی در جلوگیری از عفونت‌های گوارشی نقش دارد. خواص ضد میکروبی و ضد التهابی آن می‌تواند به پیشگیری از عفونت‌های معده و روده کمک کند.

فواید و موارد مصرف نعنا

نعناع با داشتن خواص متعدد و اثرات درمانی گوناگون، در بسیاری از موارد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به توضیح فواید و موارد مصرف نعناع می‌پردازیم:

• کمک به درمان سو هاضمه: نعنا با تحریک ترشح آنزیم‌ها و افزایش ترشح صفرا، به بهبود هضم و کاهش علائم سوء هاضمه کمک می‌کند. استفاده از نعنا می‌تواند به تسکین معده و بهبود فرآیند هضم غذا کمک کند.

• کاهش نفخ: نعنا با خواص ضد نفخی خود می‌تواند به کاهش تجمع گاز در دستگاه گوارش و کاهش نفخ کمک کند. مصرف نعنا به شکل چای یا افزودن آن به غذاها می‌تواند در کاهش این مشکل موثر باشد.

• درمان سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS): نعناع به دلیل خواص ضد اسپاسمی و آرام‌بخش عضلات گوارشی، می‌تواند به تسکین علائم سندرم روده تحریک‌پذیر کمک کند. روغن نعناع اغلب به عنوان یک درمان مکمل برای کاهش درد و ناراحتی ناشی از این بیماری توصیه می‌شود.

• پیشگیری از سرطان: ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در نعناع می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف مانند سرطان روده، پوست و ریه کمک کنند. این ترکیبات با مقابله با رادیکال‌های آزاد و کاهش آسیب‌های سلولی، نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارند.

• پیشگیری از عفونت‌های گوارشی: نعنا با داشتن خواص ضد میکروبی و ضد التهابی، می‌تواند به پیشگیری از عفونت‌های گوارشی کمک کند. مصرف نعنا به صورت منظم می‌تواند دستگاه گوارش را از باکتری‌ها و میکروب‌های مضر محافظت کند.

• تخفیف علائم حساسیت: نعناع با خواص ضد التهابی و آرام‌بخش خود می‌تواند به کاهش علائم حساسیت مانند خارش، قرمزی و تورم کمک کند. مصرف چای نعناع یا استفاده از روغن نعناع به عنوان یک درمان طبیعی برای حساسیت‌ها موثر است.

• کمک به درمان سنگ صفرا: نعنا می‌تواند به تسکین درد و ناراحتی ناشی از سنگ صفرا کمک کند، به ویژه در مواردی که مجاری صفراوی بدون انسداد هستند. نعنا با تحریک ترشح صفرا و بهبود جریان آن، به کاهش علائم این مشکل کمک می‌کند.

نعنا در طب سنتی:

کمک به درمان سرما خوردگی، درمان عفونت تنفسی، تهوع، استفراغ، درد قاعدگی، سردرد.

همچنین بخوانید:  معرفی فواید و مضرات نعنا برای زن باردار

نعناع در طب سنتی

نعناع به عنوان یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد در طب سنتی، برای درمان بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها استفاده می‌شود. در ادامه به برخی از این موارد می‌پردازیم:

• کمک به درمان سرماخوردگی: نعنا با خواص ضد التهابی و ضد میکروبی خود می‌تواند به کاهش علائم سرماخوردگی مانند گلودرد، سرفه و احتقان بینی کمک کند. استنشاق بخار نعنا یا مصرف چای نعناع به تسکین علائم سرماخوردگی کمک می‌کند.

• درمان عفونت‌های تنفسی: نعنا با خاصیت ضد میکروبی و خلط‌آوری، می‌تواند به بهبود عفونت‌های تنفسی مانند برونشیت و سینوزیت کمک کند. مصرف چای نعنا یا استفاده از روغن نعنا در بخور، می‌تواند راه‌های تنفسی را باز کرده و به تسکین علائم عفونت‌های تنفسی کمک کند.

• تسکین تهوع و استفراغ: نعنا با خواص آرام‌بخش و ضد اسپاسم خود، می‌تواند به تسکین تهوع و استفراغ کمک کند. مصرف چای نعنا یا استفاده از روغن نعنا به عنوان درمان طبیعی برای کاهش این علائم موثر است.

• کاهش درد قاعدگی: نعنا با خاصیت ضد اسپاسم و آرام‌بخش عضلات، می‌تواند به کاهش دردهای قاعدگی کمک کند. مصرف چای نعنا یا استفاده از روغن نعنا برای ماساژ ناحیه شکم، می‌تواند به تسکین دردهای قاعدگی کمک کند.

• درمان سردرد: نعنا با خاصیت خنک‌کننده و آرام‌بخش خود، می‌تواند به کاهش سردردهای تنشی و میگرنی کمک کند. استنشاق عطر نعنا یا استفاده از روغن نعنا برای ماساژ شقیقه‌ها، می‌تواند به تسکین سردرد کمک کند.

معرفی انواع گونه‌های نعناع و کاربردهای آن‌ها

این سبزی محبوب و پرطرفدار دارای گونه‌های مختلفی است. هر یک از این گونه‌ها دارای ویژگی‌ها و خواص منحصر به فردی هستند که باعث می‌شود برای کاربردهای خاصی مناسب باشند.

• نعناع فلفلی (Mentha piperita)

  • ویژگی‌ها: این گونه از نعناع دارای عطر و طعم تند و خنک است و بیشترین مقدار منتول را در بین گونه‌های نعناع دارد.
  • کاربردها: بیشتر در تهیه چای نعناع، داروهای ضد تهوع و تسکین‌دهنده‌های درد استفاده می‌شود. همچنین برای خوشبو کردن دهان و در محصولات بهداشتی مانند خمیردندان‌ها کاربرد دارد.

• نعناع بیابانی (Mentha longifolia)

  • ویژگی‌ها: این گونه دارای برگ‌های باریک و کشیده و عطر ملایم‌تری نسبت به نعناع فلفلی است.
  • کاربردها: بیشتر در تهیه دمنوش‌ها و استفاده‌های آشپزی کاربرد دارد. همچنین به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان سرماخوردگی و مشکلات گوارشی استفاده می‌شود.

• نعناع آبی (Mentha aquatica)

  • ویژگی‌ها: این گونه بیشتر در محیط‌های مرطوب و آبی رشد می‌کند و برگ‌های پهن‌تری دارد.
  • کاربردها: بیشتر در تهیه اسانس‌های معطر و در صنایع عطرسازی و صابون‌سازی کاربرد دارد. همچنین به عنوان یک ماده ضدعفونی‌کننده طبیعی استفاده می‌شود.

• نعناع سیب (Mentha suaveolens)

  • ویژگی‌ها: این گونه دارای برگ‌های کرک‌دار و عطر ملایمی شبیه به سیب است.
  • کاربردها: بیشتر در تهیه دمنوش‌ها و سالادها استفاده می‌شود. همچنین به دلیل عطر ملایمش در تهیه محصولات آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد.

• نعناع شکری (Mentha spicata)

  • ویژگی‌ها: این گونه دارای عطر و طعم شیرین‌تری نسبت به سایر گونه‌ها است و بیشتر در مناطق گرمسیری رشد می‌کند.
  • کاربردها: بیشتر در تهیه نوشیدنی‌ها و دسرها استفاده می‌شود. همچنین به عنوان یک ماده معطر در تهیه آدامس‌ها و محصولات بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• نعناع ژاپنی (Mentha arvensis)

  • ویژگی‌ها: این گونه دارای برگ‌های کوچک‌تر و عطر تند و خنکی است.
  • کاربردها: بیشتر در تهیه روغن‌های ضروری و محصولات دارویی کاربرد دارد. همچنین برای تسکین دردهای عضلانی و مفصلی استفاده می‌شود.

هر یک از گونه‌های نعنا با داشتن ویژگی‌های خاص خود، در کاربردهای متنوعی از آشپزی و داروسازی گرفته تا صنایع بهداشتی و آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

دیگر خواص و کاربرد های نعنا 

• احتیاط برای مبتلایان به ترش کردن و رفلاکس مری:

  • افرادی که به ترش کردن و رفلاکس مری مبتلا هستند، بهتر است از مصرف بیش از حد نعنا خودداری کنند، زیرا ممکن است موجب تشدید ناراحتی آن‌ها شود.

• مفرح و مقوی قلب و اعصاب:

  • نعناع با خواص آرام‌بخش و تقویت‌کننده خود، به بهبود عملکرد قلب و اعصاب کمک می‌کند و استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد.
  • این گیاه لطیف کننده خون است، به این معنا که به تسهیل عملکرد اعضا و اندام‌هایی که ترکیبات خون را تنظیم می‌کنند کمک کرده و اندام‌های دفع کننده مواد زائد خون را فعال می‌سازد.

• درمان خونریزی غیر شدید:

  • در صورتی که فردی خون استفراغ می‌کند و این خونریزی زیاد نیست و از شش‌ها یا معده منشا می‌گیرد، می‌توان نعنا تازه را کوبیده و عصاره آن را به بیمار داد تا به قطع خونریزی کمک کند.
  • اما در موارد خونریزی شدید و دسترسی به پزشک و بیمارستان، بهتر است بیمار فوراً بستری شود و این روش تنها در مواقعی که وسیله بستری نمودن بیمار زیر نظر پزشک متخصص وجود ندارد، کاربرد دارد.

• درمان خونریزی غیر طبیعی در زنان:

  • زنانی که خونریزی غیر طبیعی دارند، می‌توانند عصاره برگ‌های تازه نعناع را گرفته و مصرف کنند تا به قطع خونریزی کمک کند.

• ناراحتی‌های گوارشی:

  • در بعضی ناراحتی‌های گوارشی نظیر دیر هضم شدن غذا، درد معده و نفخ شدید دستگاه گوارش، می‌توان مقداری برگ نعنا را با نیم برابر آن پرسیاوشان جوشانده و مصرف کرد تا این ناراحتی‌ها برطرف شود.

• درمان فوری سکسه:

  • افرادی که به سکسکه غیر طبیعی مبتلا شده‌اند، می‌توانند برگ‌های تازه چند شاخه نعناع را با مقداری آب انار ترش بخورند تا سکسکه قطع شود.

• رفع حالت تهوع:

  • عرق نعناع حالت تهوع را زائل می‌کند و در فصول گرم سال که افراد آب بسیار می‌خورند، بهتر است گاهی مقداری عرق نعناع را به صورت تنها یا همراه شربت‌ها میل نمایند تا از بروز تهوع جلوگیری کند.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید عرق نعنا دوآتیشه کلیک کنید

عرق نعنا دوآتیشه را با خواص تقویت کننده دستگاه گوارش، ضد اسهال، بادشکن، برطرف کننده ناراحتی معده، رفع دل درد و دلپیچه، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

ارتباط آنلاین در تلگرام