اختلالات قشر غدد آدرنال (غدد فوق کلیوی)
با اختلالات قشر غدد آدرنال (غدد فوق کلیوی) آشنا شوید
دو غده آدرنال (Adrenal) یا غده های فوق کلیوی به صورت صفاقی (شکمی) بر روی قسمت فوقانی دوکلیه وجود دارند. هر کدام از این غدد ۴ گرم بوده و ۴ تا ۶ سانت متر طول و ۲ تا ۳ سانتی متر عرض دارند. قسمت مرکزی (مدولا) غده آدرنال ۱۰ درصد کل غده را تشکیل داده و مسئول ترشح کاتکول آمین ها می باشد. قسمت قشری (کورتکس) آدرنال ۹۰ درصد غده را تشکیل داده و مسئول ترشح سه هورمون از سه ناحیه متفاوت است که شامل ترشح هورمون آلدوسترون، گلوکوکورتیکوئیدها (اصلی ترین هورمون کورتیزول) و آندروژن ها (تستوسترون) می باشد. حال در ادامه این مقاله با اختلالات قشر غدد آدرنال (غدد فوق کلیوی) آشنا شوید.
اختلالات قشر غدد آدرنال (غدد فوق کلیوی)
اختلالات قشر غدد آدرنال (غدد فوق کلیوی)
1- پرکاری غده آدرنال (سندرم کوشینگ)
سندرم کوشینگ (Cushing’s syndrome) با افزایش بیش از حد سطح پلاسمایی کورتیزول و افزایش دفع ادراری استروئیدها مشخص می شود، به همین علت این سندرم را هایپرکورتیزولیسم (افزایش کورتیزول) نیز مینامند. سطح پلاسمایی بالای گلوکوکورتیکوئیدها می تواند منشا خارجی (داروها) و یا داخلی (قشر آدرنال) داشته باشد. در موارد با منشا داخلی، اختلال ممکن است در خود غده یا خارج از غده باشد. ۷۰ درصد موارد سندرم کوشینگ به دنبال ترشح بیش از حد در ACTH از غده هیپوفیز و به تبع آن هیپرپلازی آدرنال (بیماری کوشینگ) اتفاق می افتد. علت ترشح بیش از حد ACTH در ۸۵ درصد موارد آدنومای (تومور خوشخیم با منشا بافت غددی) هیپوفیز است. سایر موارد سندرم کوشینگ غیر وابسته به ACTH بوده و ناشی از آدنوم یا کارسینوم های آدرنال است. بیشتر تومورهای قشر آدرنال (آدنوم) از نوع خوش خیم می باشند.