آشنایی با گیاه بلادون

در این مقاله به آشنایی با گیاه بلادون می پردازیم

آشنایی با گیاه بلادون

گیاه بلادون به نام های بلادن، بلا دانه، شاه بیزک، گیاه لفاح، ست الحسن، جمشیدکش هم نام برده می شود، یکی از گونه های نزدیک جنس آتروپاها به نام بلادون (شابیزک) معروف است. آتروپا از لغت یونانی گرفته شده که به معنای اجنتاب ناپذیر و یا زیبایی بخش می باشد و آن را بلادانه می نامند، چون سمی است و گیاهی علفی و چند ساله است و در بعضی مناطق پایا، که ساقه ای منشعب و پر شاخه با برگ های بیضوی نوک تیز و متناوب و ریشه ای مخروطی و محکم دارد. بلادون دارویی است سمی و در مصرف آن باید احتیاط كرد. امروزه بیشتر از تركیبات استخراج شده این گیاه مانند هیوسیامین و آتروپین به عنوان یك داروی آنتی كلینرژیكی استفاده می شود. بلادون به عنوان داروی ضد رماتیسم مصرف سنتی دارد. در ادامه این مقاله با گیاه بلادون آشنا شوید.

مشخصات ظاهری گیاه بلادون

بلادون یا شابیزك (Atropa belladonna)، گیاهی است از خانواده سیب زمینی (Solanaceae)، علفی و چندساله، كه ریشه دراز و ضخیم و استوانه ای به ارتفاع یك تا یك و نیم متر دارد. در اماكن مرطوب و سایه دار مناطق مختلف می روید. برگ های شابیزك، منفرد و دارای ظاهری بیضوی و نوك تیز هستند. اندازه برگ ها در طول، ٨ تا ١٢ سانتی متر و در پهنا، ٤ تا ٨ سانتی متر است. سطح برگ ها دارای رنگ سبز تیره و پشت آن ها سبز روشنتر است. بلادون گل های درشت به رنگ قهوه ای چرك یا مایل به بنفش و گاهی متمایل به سیاه که از بغل برگ ها خارج می شود، دارد كه به وضع منفرد در كنار برگ ها ظاهر می شود. كاسه گل، پایا است، به طوری كه پس از ظاهر شدن میوه نیز قسمتی از آن را فرا می گیرد.

جام گل، به شكل استوانه ای است و در انتها به ٥ لوب كوتاه و برگشته ختم می شود. میوه اش سته، به بزرگی یك گیلاس و در آغاز به رنگ سبز است، ولی پس از رسیدن تدریجا قرمز و سیاه رنگ گردد. اگر شكافی در میوه داده شود، دانه های كوچك، مسطح و تیره رنگ در داخل قسمت گوشتدار دیده می شود.

آشنایی با گیاه بلادون

محل رویش و پراکنش گیاه بلادون

شابیزك در نواحی مركزی و جنوبی اروپا و آسیا پراكنده است و به صورت خودرو در نواحی شمال بالتیك و روسیه می روید و بهره برداری می شود. این گیاه در كشورهای انگلستان، فرانسه و آمریكا هم كشت و پرورش داده می شود. همچنین، در شمال ایران می روید. این گیاه به حالت خودرو در کنار جاده ها و جنگل ها و کوهستان های جلفگ، گرگان، مازندران، گیلان و راه اسالم به خلخال، ارتفاعات هزار و پانصد متری و در گردنه حیران به طور وحشی دیده می شود و در بعضی جاها به عنوان زینتی هم پرورش می یابد. از رویش ٤ گونه دیگر جنس بلادون در شمال ایران نیز گزارش شده است.

ترکیبات شیمیایی گیاه بلادون

تركیبات تروپان آلكالوییدها (كمتر از ٢ درصد) با بیشترین تركیب ال هیوسیامین و آتروپین است. به علاوه حاوی اسید آتروپیک، بلادونین، اسکوپولامین، فلاونوئیدها، تانن ها و كومارین ها می باشد. پودر برگ بلادون به رنگ سبز دیده می شود. مزه آن تلخ و بوی آن نامشخص و كمی نامطبوع است.

خواص دارویی گیاه بلادون

ترکیبات موجود در این گیاه عضلات را شل می کند و همچنین، به عنوان مسکن، کاهش دهنده درد مجاری ادراری، قولنج و کیسه صفرا می باشد. علاوه بر این، آرام کننده حملات آسمی هم می باشد. شابیزک ترشح عرق را کم می کند و از این جهت برای کاهش عرق شبانه در مسلولین (افراد مبتلا به سل) و افرادی که آلرژی دارند یا به تب مالت مبتلا شده اند تجویز می کنند.

اگر مقداری از آن زیر نظر متخصص خورده شود، آرامبخش و ضد بیماری های عفونی است. از طرفی در رفع و تسکین سیاه سرفه و رفع انقباضات تشنجی بعضی اعضا مانند عنق رحم، مقعد و مجرای بول نافع است. برای رفع دردهای سرطانی، صرع، جنون، کزاز، آسم، روماتیسم مفصلی و دل پیچه های توام با درد و اسهال خونی مفید است. می توانید برای درمان گرفتگی و ضرب دیدگی بدن، آن را در روغن زیتون حل کنید و بر عضو آسیب دیده بمالید.

همچنین بخوانید:   گیاهان دارویی برای تقویت لثه و دندان

جالب است بدانید

قطره آتروپین مردمک چشم را گشاد می کند، به همین دلیل در آزمایشات چشم پزشکی مصرف می گردد و در بین مردمان روم قدیم مصرف آن در خانم ها معمول بوده، که موجب گشادی مردمک و درخشندگی قرنیه می شده، امروزه هم بعضی خانم ها برای همین امر استفاده می کنند ولی در بعضی افراد موجب حساسیت و سر درد و قرمزی چشم می شود.

آتروپین ماده ی ضد استفراغ هم هست و در مسافرت های مختلف به صورت قطره یا قرص به آن هایی که دچار حالت مسافرت زدگی و استفراغ می گردند، می خورانند.

از میوه سبز و نارس شابیزک، رنگ سبز برای نقاشی می گیرند، به طور کلی شابیزک گیاهی است طبی که در موارد مختلف از آن استفاده می شود، مثل سیاه سرفه، حملات عصبی، درد شکم، شب ادراری، درد آپاندیس، قولنج های کبد و کلیه که در تمامی این موارد اثر آرام کننده و ضد درد دارد، در طب قدیم برای بیماری های مختلف دم کرده و آن را مصرف می کردند که به صورت زیر تهیه می شود.

طرز تهیه جوشانده بلادون

حدود یک گرم از برگ و گل و میوه و ریشه آن را در دو لیتر آب جوش به مدت پانزده دقیقه دم می کنند و می خورند، ولی توصیه می شود که چون سمی قوی است با نظر پزشک مصرف کنند و گیاه شابیزک را در مازندران به نام گیاه جمشید کش می نامند زیرا فردی به نام جمشید، با خوردن میوه آن مرده است.

برای تهیه دانه بلادون میوه های رسیده را در آبکش می ریزند و فشار می دهند تا دانه ها از سوراخ آبکش خارج شود، سپس می خشکانند و تمام این خواصی که نام برده شد، در این دانه ها وجود دارد.

فراموش نکنید

تمام اعضای این گیاه به شدت سمی است و ممکن است کودکان میوه آن را که شبیه به میوه آلبالو است بخورند و موجب مرگ آن ها گردد.

اثرات درمانی بلادون زیاد است و در موارد مختلف در حال حاضر مصرف می گردد، ولی باید زیر نظر و به دستور پزشک باشد زیرا سم مهلکی است و ایجاد مسمومیت شدید می کند. علایم مسمومیت با بلادون، گشادی مردمک چشم، قرمزی صورت، براق و درخشان شدن چشم، سردرد، کف کردن دهان، هذیان گویی، تلو تلو خوردن، نداشتن قدرت حرکت می باشد.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید بذر شوکران کلیک کنید

بذر شوکران را با خواص ضد هاری، ضد کزاز، ضد درد آرتروز، درمان آسم، ضد بیماری مالیخولیا، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

ارتباط آنلاین در تلگرام