نکاتی در مورد خشخاش بدانیم

نکاتی در مورد خشخاش بدانیم

گیاهی است که به فارسی آن را خشخاش و کوکنار گویند، در کتب طب سنتی با نام های مختلفی در ارتباط با انواع آن نامیده می شود از جمله خشخاش بستانی، خشخاش دانه سفید، خشخاش اسود یا خشخاش بری برای خشخاش دانه سیاه نام های آن در کتب سنتی است.

گل های خشخاش قرمز نشان دهنده تسلی، یاد و مرگ است. به همین ترتیب، خشخاش نماد رایجی است که برای نشان دادن همه چیز از صلح تا مرگ و حتی خواب ساده استفاده شده است. از زمان های قدیم، خشخاش هایی که روی سنگ قبرها قرار می گیرند نشان دهنده خواب ابدی است. علاوه بر این، خشخاش به عنوان نمادی در سراسر جهان برای یادآوری کسانی که در خدمت سربازی جان خود را از دست داده اند، استفاده می شود.

پس از جنگ‌های ناپلئونی در اوایل قرن نوزدهم، زمین ویران و خشک و نابارور بود. اندکی بعد، گل های خشخاش قرمز به طرز جادویی در اطراف بدن سربازان کشته شده رشد کردند. پس از آن خشخاش به نماد امید و صلح تبدیل شد!!

نکاتی در مورد خشخاش بدانیم

مشخصات خشخاش

خشخاش گیاهی است علفی یک ساله به بلندی حدود یک متر و در بعضی مناطق بیشتر می شود. برگ های آن موجدار، بیضی شکل، نوک تیز با دندانه متناوب به رنگ سبز غبار آلود، در واریته خشخاش سفید گل های آن سفید و در واریته خشخاش سیاه قرمز یا بنفش با یک لکه سیاه در قاعده گلبرگ است. میوه آن کپسولی به شکل کوزه به رنگ سبز که دانه های خشخاش در داخل آن بین پره های سفید گوشتی قرار گرفته است. با تیغ زدن کپسول خشخاش سفید، شیره ای از آن خارج می شود که از آن تریاک می گیرند و از دانه های خشخاش روغن خشخاش می گیرند. البته در موارد لازم از هر دو واریته خشخاش نیز تریاک و روغن می توان گرفت ولی کیفیت آن ها متفاوت خواهد بود.

کاشت و برداشت خشخاش

برای تکثیر خشخاش بذر آن را در اسفند یا اوایل فروردین بسته به شرایط آب و هوا و اقلیم محل کشت می کارند. بهترین فاصله بین خطوط 20 – 30 سانتیمتر است و فاصله بین بوته ها روی خطوط در حدود نیم متر می باشد. در مواردی که با روش دست پاش کاشته می شود پس از اینکه بوته ها 4 – 5 برگه شد آن ها را تنک می کنند به طوری که فاصله بین بوته ها از 20 – 30 سانتیمتر کمتر نباشد.

برداشت محصول در سه مرحله انجام می گیرد، اول پس از رسیدن گیاه و کپسول ها ابتدا کپسول ها را با تیغ هایی تیغ می زنند یعنی خراش می دهند. عمق خراش ها یا شیار ها در حدود یک میلی متر است و به این ترتیب شیرابه یا لاتکس از سطح کپسول ها خارج می شود. مرحله دوم برداشت شیره خارج شده است که سفت گردیده و روی سطح کپسول ماسیده است و در آخر مرحله سوم خشک کردن شیره گرفته شده می باشد.

خراش های سطحی به عمق یک میلی متر به وسیله چاقو هایی با 3 تیغه در زمانی که سقوط گل برگ ها خاتمه یافته باشد در وسط روز یعنی از ساعت 10 صبح تا 3 بعد از ظهر روی بدن کوزه میوه خشخاش انجام می دهند و شیره به سرعت روی سطح میوه سفت می شود و قبل از اینکه قهوه ای رنگ شود از روی بدن میوه برداشته می شود. اشک های شیره به صورت گلوله های 250 – 300 گرمی درآمده در مقابل خورشید قرار داده می شود که به تدریج قهوه ای رنگ شود.

از هر هکتار مزرعه خشخاش حدود 18 – 22 کیلوگرم شیره به دست می آید. تریاک یک مخدر قوی است و قدرت تخدیرش عمدتا مربوط به وجود مواد شیمیایی مکونین و آلکالوئید های آن است.

نکاتی در مورد خشخاش بدانیم

خواص خشخاش

گیاه خشخاش تمام قسمت هایش در طب سنتی و طب جدید مورد استعمال دارد. از برگ خشخاش، گل خشخاش، گرز خشخاش، دانه خشخاش، روغن خشخاش و سرانجام از تریاک و به طور خاص از آلکالوئید های مختلف آن در صدها موارد پزشکی استفاده می شود. به طور کلی مسکن درد، مخدر، آرام کننده، رافع سرفه، قابض، ضد اسهال ساده و ضد اسهال خونی می باشد.

طبیعت گیاه خشخاش طبق نظر حکمای طب سنتی سرد و خشک و به خصوص پوست آن خیلی سرد و خشک است و اگر تریاک آن گرفته نشده باشد از نظر خواص دارویی قوی تر از مواردی است که تریاک آن گرفته شده باشد. از نظر خواص پوست گرز و ساقه گیاه مخدر است و اگر 2 گرم صبح ناشتا و شب موقع خواب با آب سرد خورده شود برای اسهال خونی و صفراوی، التهاب معده و روده ها و سوزش مثانه نافع است.

اگر پوست گرز آن را با شنبلیله و گلاب پخته باشند خوردن آن برای رفع سرفه گرم و سرفه سرد ناشی از رطوبت مفید است و اگر با شراب تلخ و گس بپزند و خورده شود برای رفع اسهال مزمن مفید است. عصاره پوست گیاه که به کوکنار معروف است سرد و تر است و از تخم آن قوی تر می باشد. اگر مدت درازی خورده شود مضر است و اعضا را سست می کند، حواس را مختل و مشوش می سازد و خون را فاسد می نماید اما کم خوردن و یک بار و دوبار خوردن آن در مواردی مفید و مسکن دردهای گرم است.

در خصوص استفاده از پوست خشخاش به چند نکته باید توجه کرد:

پوست خشخاش مضر ریه سرد مزاجان است از این نظر باید با شکر و عسل و مصطکی خورده شود. مقدار خوراک آن 4 – 7 گرم است. اگر 2 – 10 گرم آن در 200 گرم آب جوشانده شود و مقداری قند و یا عسل به آن اضافه شود برای رفع دردهای روده، دردهای سرطانی، اسهال های ساده و خونی و سرفه های عصبی خوب است. توجه داشته باشید که این جوشانده به بیمارانی که تب های دایم و ناراحتی معده و روده دارند و همچنین به اطفال نباید داده شود زیرا ممکن است عوارض نامساعد و خطرناک داشته باشد.

تخم خشخاش

تخم خشخاش سرد و تر است. خواص آن مخدر و خواب آور و معتدل کننده اخلاط رقیق صفراوی است. شکم را قابض می کند و می بندد، اگر در حدود 40 گرم آن با شکر مرتب خورده شود برای رفع خشونت سینه، قصبه ریه، سرفه گرم و خشک، خون روی از سینه، ضعف کبد و کلیه، سوزش مثانه، تقویت دماغ، حواس و چاق شدن مفید است.

اگر 40 گرم دانه خشخاش با هم وزن آن مغز بادام شیرین و شکر خورده شود خون صالح تولید می کند و به اصطلاح خون ساز است و اگر بو داده شود و با عسل خورده شود برای تقویت نیروی جنسی مفید است ولی اگر مداومت در خوردن آن شود، نیروی جنسی را کاهش می دهد.

بوییدن تخم خشخاش بوداده برای رفع بی خوابی نافع است و خوردن 20 – 8 گرم آن خواب آور قوی است. مقدار خوراک از تخم آن تا 40 گرم است. اگر خشخاش تازه را با پوست و کنگره آن بکوبند و قرص درست کنند برای سرفه، درد سینه، سوزش مجرای ادرار، تسکین تشنگی و بند آوردن اسهال کهنه و ضماد آن برای تحلیل ورم بسیار نافع است. مقدار خوراک از گرز خشخاش تازه سبز کوبیده تا 20 گرم است.

گل خشخاش

گل خشخاش با عرق گشنیز برای رفع درد و سوزش چشم و زخم قرنیه به صورت مالیدن به موضع بسیار مفید است. روغن گل خشخاش که مانند روغن گل سرخ تهیه می شود مخدر و مسکن دردهای گرم و ورم ها می باشد. برای سرفه گرم مفید است و قطره آن برای تسکین درد گوش و تحلیل ورم گوش نافع است. آب برگ آن و به عبارت بهتر آب برگ پخته خشخاش با عسل که آب خشخاش گفته می شود برای سرفه و اسهال مزمن نافع است، مخصوصا اگر با عصاره غلاف میوه آکاسیا و عصاره لحیه التیس خورده شود و مالیدن آب دم کرده برگ گیاه برای رفع بی خوابی استفاده می شود.

معمولا اطفال به خصوص اطفال شیر خوار، دختران جوان در حال بلوغ، زنان در دوران یائسگی و اشخاص پیر اغلب در مقابل تریاک و مداوا با ترکیبات گیاهی آن حساسیت نشان می دهند در این قبیل موارد باید خیلی با احتیاط عمل شود و تنها در مواردی که پزشک ضرورت تام برای مصرف آن تشخیص دهد با نظر پزشک به کار رود.

همچنین بخوانید: خواص درمانی و فوق العاده خشخاش و روغن آن

مسمومیت با خشخاش

از تریاک که محصول گیاه خشخاش است صد ها ترکیب دارویی درست می شود. در موارد مسمومیت در حالی که فورا به پزشک مراجعه شود به عنوان کمک های اولیه قبل از رسیدن پزشک باید برای قی آوردن و خالی کردن معده تلاش شود تا سم از بدن خارج گردد. شیر و یا هر مایع قی آور دیگر و یا خوردن دم کرده قهوه و یا تنقیه آن برای خنثی کردن سم مفید است.

تجویز خشخاش در طب سنتی

تریاک که شیره خشخاش است دیر زمانی است که مورد شناخت حکمای طب سنتی بوده است تا آنجا که تاریخ سیر تحول دانش طب گیاهی نشان می دهد بقراط شناختی در مورد تریاک نداشته و به هر حال حداقل در آثارش چیزی در این مورد منعکس نیست ولی دیاگوراس معاصر بقراط در مورد خواص تریاک تا حدودی اطلاع داشته و آن را در معالجات مربوط به اعمال دماغ و نخاع تجویز می کرده است ولی حکمای بزرگ نظیر شیخ الرئیس بوعلی سینا و رازی اولین کسانی هستند که تا حدود خیلی زیادی پی به خواص وسیع تریاک برده و در این مورد تا آنجا پیش رفته و معتقد بودند که چندین مورد نظر داده اند که بدون تریاک، جیوه، کنکینا و امتیک اصولا طبابت موثر محال است.

اطبای مغرب زمین تا چند قرن پیش تریاک را به عنوان عامل مخدر و خواب آور می دانستند ولی بوشاردا تریاک را در ردیف عواملی همچون حشیش و مخدر های گیاهان خانواده سولانسه و نظایر آن قرار می دهد که تاثیر آن روی عصب را می توان مورد تحقیق و بررسی قرار داد. مصرف تریاک به مقدار کم از 5 سانتی متر تا 2 گرم یک نوع حالت آرامش و سکون ایجاد می کند که منجر به خواب می شود ولی مصرف دراز مدت و زیادتر آن ممکن است موجب تحریکات روحی شدید، خواب زیاد و اضطراب شود.

از شما متشکریم که تا انتهای مقاله ” نکاتی در مورد خشخاش بدانیم ” با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید تخم خشخاش آبی کلیک کنید

تخم خشخاش آبی را با خواص تسکین سرفه، رفع اسهال، درمان بی‌خوابی، تسکین درد کمر و سیاتیک، درمان سردرد، رفع آبریزش بینی، چاق کننده و …، بدون هیچ اسانس و افزودنی شیمیایی، از فروشگاه عطارک تهیه نمایید.

ارتباط آنلاین در تلگرام