خواص گیاه گلرنگ و موارد منع مصرف آن
با خواص گیاه گلرنگ و موارد منع مصرف آن آشنا شویم
گلرنگ (کاجیره، کاغاله، کافشه) گیاهی است یکساله، ارتفاع آن در حدود شصت و پنج سانتیمتر، کمی خاردار و منظره کلی آن بخصوص گل هایش شباهت با خارخاسک دارد. برگ های آن بدون دم برگ پهن و موجدار با دانه های منتهی به خارهای ظریف است. رگبرگ ها در سطح زیرین برگ برجسته و نمایان می باشد. گل های آن منفرد در یک طبق کوچک لوله ای و زرد رنگ مایل به قرمز در انتهای شاخه گل دار ظاهر می شود. میوه آن فندوق سفید رنگ که در قسمت بالای آن دسته ای تار نازک وجود دارد.
گلرنگ، بومی مشرق زمین است و از نواحی عربستان برخاسته و پس از آن به سایر مناطق دنیا منتشر شده است و امروزه در اغلب کشورها کاشته می شود و از نظر مصارف روغن آن و ماده رنگی گل های آن مورد توجه است.
تکثیر گلرنگ از طریق کاشت دانه آن صورت می گیرد. دانه آن را برای اینکه در جوانه زدن تسریع شود، قبل از کاشت بیست و چهار ساعت در آب می خیسانند و معمولا در ارقام مختلفه گلرنگ پس از چهار یا پنج ماه گیاه قابل بهره برداری می شود. این گیاه در خراسان، تفرش، تبریز و برخی مناطق دیگر می روید.
خواص گیاه گلرنگ و موارد منع مصرف آن
ترکیبات شیمیایی گلرنگ :
از نظر ترکیبات شیمیایی در گل های گلرنگ دو ماده رنگی وجود دارد یکی ماده رنگی زرد که در آب حل می شود و با طریق ساده شستن می توان ماده رنگی زرد آن را به دست آورد. ماده دیگر ماده ای است قرمز رنگ به نام کارتامین که در آب غیر محلول است و در محلول های قلیایی ضعیف حل می شود، در الکل کم حل می شود و در اتر خیلی کمتر حل می شود.
در میوه این گیاه در حدود سی در صد پروتیین و مقداری چربی ثابت خوراکی وجود دارد. مقدار چربی برحسب ارقام مختلف متفاوت است و بین بیست تا سی درصد فرق می کند و از این جهت گلرنگ از دانه های روغنی نیز محسوب می شود.
بررسی های دیگری نشان می دهد که در گل های گلرنگ ماده رنگی زرد به نام سلافوریلوکارتامین و ایزوکاتامین وجود دارد. در آن چربی ثابت نیز وجود دارد که شامل لینولییک اسید، اولییک اسید، استیاریک اسید، پالمیتیک اسید، لینولییک اسید و در آخر دو ماده رنگی به نام های کارتامین و کارتامیک اسید می باشد.
در میوه آن یک نوع آنزیم شبیه رنت و ماده رنگی خالص گلرنگ یافت می شود. در دانه های آن روغن ثابتی وجود دارد که عمدتا شامل لینولییک اسید و یک گلیسرید است و در تجزیه دیگری وجود میریستینیک اسید، آراشیدیک اسید، لینگوسویک اسید و لینولییک اید در آن تایید شده است.
خواص گیاه گلرنگ و موارد منع مصرف آن
خواص دارویی گلرنگ :
از گل های گلرنگ برای رنگین کردن غذا به جای زعفران استفاده می کنند. از روغن دانه آن به عنوان روغن نباتی مایع کم ضرر خیلی استقبال می شود. به عنوان داروی محرک، مسکن و مسهل و معرق از جوشانده بیست گرم گل در هزار گرم آب یا به طور خیساندن در آب نیم گرم استفاده می شود.
خاصیت قاعده آور و ضد ورم و تحلیل برنده تومور دارد. خوردن گلبرگ ها گرم کننده است و برای تسریع جریان گردش خون کمک می کند. برای زن هایی که عادت ماهیانه آنها بدون دلیل قطع شده است و یا زن هایی که جنین مرده در رحم دارند و یا در مورد آن هایی که ترشحات رحمی بعد از زایمان آنها ادامه دارد، مفید است.
برای بیمارانی که خون استفراغ می کنند تجویز می شود. از گل های گلرنگ به عنوان تونیک و برای مداوای فلج و عادت ماهیانه دردناک استفاده می شود. برای استسقا و اغما و فلج های ناگهانی حاصله از خونریزی مغزی یا آپوپکسی بکار می رود. از گل های خشک آن برای معالجه یرقان و از آب خیس کرده گل ها برای شست و شوی چشم استفاده می شود.
همچنین بخوانید: درمان های گیاهی کمردرد
قرطم یا تخم گلرنگ :
از نظر طبیعت گرم و خشک و دارای خاصیت مسهلی است. بلغم رقیق و اخلاط سوخته را خارج می کند و بادها را تحلیل می برد. اگر شیره تخم گلرنگ را گرفته و با آبی که در آن انجیر خیسانده باشند، مخلوط و با شکر و یا عسل بخورند، سینه را پاک و آواز را صاف می کند.
مقوی نیروی جنسی و زیاد کننده ای اسپرم و درخشان کننده رنگ رخسار است. اگر آن را داخل آش ماش یا آش نخود کرده، بخورند برای اعتدال اخلاط مفید است و مسهل بلغم خام و مواد سوخته می باشد. خوردن شیره تخم گلرنگ که فلوس خیار شنبر در آن حل شده باشد برای کاهش تب بلغمی بسیار موثر است.
مضرات :
این دارو منضج یعنی اعتدال دهنده اخلاط است و اخلاط منجمد را می گدازد و اخلاط رقیق را غلیظ می کند. به همین دلیل این دارو را نباید بعد از شیر گاو یا گوسفند خورد زیرا آن را منجمد و منعقد می سازد و برای معده مضر است و از این نظر باید با انیسون و شیرینی خورده شود. مقدار خوراک تخم گلرنگ بیست تا چهل گرم و اسراف در خوردن آن مضر است.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
گلرنگ را با خواص مسکن درد، آرام بخش اعصاب، تنظیم قاعدگی، مقوی نیروی جنسی، درمان یرقان، برطرف کننده درد روماتیسم، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.
