تیروئید هاشیموتو در بارداری
تیروئید هاشیموتو در بارداری
تیروئید هاشیموتو، یکی از بیماری‌های شایع خودایمنی تیروئید است که در زنان بیشتر دیده می‌شود و می‌تواند در دوران بارداری تاثیرات چشمگیری بر سلامت مادر و جنین داشته باشد. این بیماری که با التهاب مزمن غده تیروئید و عملکرد مختل آن همراه است، شایع‌ترین علت کم‌کاری تیروئید در دنیا به شمار می‌رود. تشخیص به موقع و مدیریت صحیح این اختلال در دوران بارداری اهمیت فراوانی دارد تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود. در این مقاله به بررسی علائم، عوامل، تاثیرات تیروئید هاشیموتو در بارداری و روش‌های درمان آن می‌پردازیم.
تیروئید و نقش آن در بدن و بارداری
غده تیروئید، غده‌ای کوچک در گردن است که هورمون‌های حیاتی T3 (تری‌یدوتیرونین) و T4 (تیروکسین) را ترشح می‌کند. این هورمون‌ها نقش کلیدی در تنظیم متابولیسم بدن، رشد مغز و سیستم عصبی، تنظیم ضربان قلب و دیگر عملکردهای حیاتی دارند.
در دوران بارداری، نیاز بدن به هورمون‌های تیروئید افزایش می‌یابد زیرا:
رشد و تکامل مغز جنین وابسته به هورمون‌های مادر است، به ویژه در سه ماهه اول که تیروئید جنین هنوز به طور کامل فعال نشده است.
تیروئید مادر باید متابولیسم بالاتر خود و جنین را پوشش دهد.
هر گونه اختلال در عملکرد تیروئید می‌تواند به عوارض جدی برای مادر و جنین منجر شود.
تیروئید هاشیموتو در بارداری
تیروئید هاشیموتو چیست؟
تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های تیروئید حمله می‌کند و موجب التهاب مزمن، تخریب بافت تیروئید و کاهش تولید هورمون‌ها می‌شود. این بیماری اغلب با علائم کم‌کاری تیروئید (هایپوتیروئیدیسم) همراه است.
علائم شایع عبارتند از:
- خستگی
- افزایش وزن
- حساسیت به سرما
- خشکی پوست
- یبوست
- افسردگی
- تورم گردن (بالعکس گواتر)
- اختلال در قاعدگی
تشخیص تیروئید هاشیموتو در بارداری
تشخیص از طریق ترکیبی از آزمایش‌های زیر انجام می‌شود:
- آزمایش هورمون‌های تیروئید (T3 ،T4 و TSH): در تیروئید هاشیموتو معمولا سطح TSH بالا و سطح T4 پایین است.
- آزمایش آنتی‌بادی ضد تیروپراکسیداز (Anti-TPO): مثبت بودن این آنتی‌بادی نشان‌دهنده واکنش خودایمنی علیه تیروئید است.
- سونوگرافی تیروئید: برای بررسی اندازه و بافت غده تیروئید.
در بارداری، تشخیص تیروئید هاشیموتو و ارزیابی عملکرد تیروئید باید با دقت بیشتری انجام شود زیرا سطح هورمون‌ها ممکن است تغییر کند.
تاثیر تیروئید هاشیموتو بر بارداری و جنین
این بیماری در صورت عدم درمان یا درمان ناکافی می‌تواند عوارض مختلفی ایجاد کند، از جمله:
1.عوارض مادر
- افزایش خطر سقط جنین: کم‌کاری تیروئید به علت هاشیموتو می‌تواند ریسک سقط را افزایش دهد.
- پره اکلامپسی: فشار خون بالا و مشکلات جفتی از عوارض شایع هستند.
- زایمان زودرس
- خستگی مزمن و افسردگی پس از زایمان
2.عوارض جنین
-
- اختلال رشد جنین: به دلیل کمبود هورمون‌های تیروئید که برای رشد مغز و اندام‌ها ضروری است.
- کم وزنی هنگام تولد
- ناتوانی‌های ذهنی و حرکتی: هورمون‌های تیروئید برای تکامل مغز جنین بسیار حیاتی هستند. کم‌کاری تیروئید شدید در مادر می‌تواند به تاخیر در رشد عصبی، افت هوشی و مشکلات عصبی در کودک منجر شود.
- مرگ داخل رحمی: در موارد شدید و درمان نشده، خطر مرگ جنین در رحم وجود دارد.
- مشکلات تنفسی و زردی در نوزاد
همچنین بخوانید: درمان کم کاری تیروئید با داروهای گیاهی
مدیریت تیروئید هاشیموتو در بارداری
مدیریت صحیح تیروئید هاشیموتو در دوران بارداری می‌تواند خطرات ذکر شده را به طور قابل توجهی کاهش دهد. مهم‌ترین اقدامات عبارتند از:
- پایش و تنظیم سطح هورمون‌های تیروئید
آزمایش‌های مکرر TSH و در صورت نیاز Free T4 انجام می‌شود تا مطمئن شویم سطح هورمون‌ها در محدوده مناسب است.
هدف درمانی معمول، حفظ سطح TSH در محدوده پایین‌تر از حد بالای طبیعی برای دوران بارداری است (معمولاً بین ۰.۱ تا ۲.۵ مایکرو واحد در لیتر در سه ماهه اول).
- مصرف داروی لووتیروکسین (Levothyroxine)
لووتیروکسین داروی جایگزین هورمون تیروئید است که به صورت قرص مصرف می‌شود.
دوز دارو باید به صورت فردی تنظیم شود و معمولاً در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند.
مصرف منظم و دقیق دارو برای جلوگیری از سطوح پایین هورمون‌های تیروئید ضروری است.
- مراقبت‌های جنین‌پزشکی
انجام سونوگرافی‌های منظم برای بررسی رشد جنین و سلامت جفت
در صورت لزوم، انجام تست‌های تخصصی برای ارزیابی سلامت جنین
- پس از تولد
نوزادان مادران با تیروئیدیت هاشیموتو باید از نظر اختلالات تیروئیدی تحت نظر باشند.
آزمایش تیروئید نوزاد در هفته اول تولد توصیه می‌شود تا در صورت وجود کم‌کاری تیروئید زود تشخیص داده و درمان شود.
نکات مهم در بارداری با تیروئید هاشیموتو
- تشخیص زودهنگام: غربالگری تیروئید در مادران باردار، به‌خصوص کسانی که سابقه خانوادگی بیماری‌های تیروئید یا علائم بالینی دارند، بسیار مهم است.
- آگاهی از علائم کم‌کاری تیروئید: بسیاری از علائم مانند خستگی در بارداری طبیعی به نظر می‌رسند؛ اما توجه به ترکیب علائم و انجام آزمایشات لازم اهمیت دارد.
- تغذیه مناسب: مصرف ید کافی (اما نه بیش از حد) نقش مهمی در عملکرد تیروئید دارد. پزشک میزان ید دریافتی را بررسی خواهد کرد.
- اجتناب از داروهای غیرضروری: برخی داروها می‌توانند عملکرد تیروئید را مختل کنند؛ بنابراین باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
- پیگیری مداوم: با توجه به تغییرات هورمونی در بارداری، کنترل مداوم وضعیت تیروئید لازم است.
سوالات متداول
1.آیا بیماران تیروئید هاشیموتو می‌توانند باردار شوند؟
بله؛ با کنترل مناسب بیماری و مدیریت پزشکی، بارداری سالم و موفقیت‌آمیزی می‌توان داشت.
2.آیا درمان هورمونی تیروئید در بارداری بی‌خطر است؟
بله؛ داروی لووتیروکسین یکی از داروهای کم‌خطر در دوران بارداری است و برای سلامت مادر و جنین ضروری است.
3.چگونه می‌توان از بروز عوارض تیروئید هاشیموتو در بارداری جلوگیری کرد؟
تشخیص زودهنگام، پایش مداوم سطح هورمون‌ها و مصرف منظم دارو مهم‌ترین عوامل پیشگیری هستند.
نتیجه‌گیری
تیروئید هاشیموتو یکی از شایع‌ترین بیماری‌های خودایمنی تیروئید در زنان است که به ویژه در دوران بارداری اهمیت فراوانی پیدا می‌کند. این بیماری می‌تواند با اختلال در تولید هورمون‌های تیروئیدی، سلامت مادر و رشد جنین را به خطر بیندازد. با این حال، با تشخیص زودهنگام، کنترل دقیق و پایش مستمر عملکرد تیروئید، می‌توان بسیاری از عوارض مرتبط با این بیماری را مدیریت و پیشگیری کرد.
مراحل اصلی مدیریت تیروئید هاشیموتو شامل انجام آزمایش‌های منظم هورمونی، مصرف مرتب داروی لووتیروکسین به دوز مناسب و مراقبت‌های تخصصی بارداری است. علاوه بر این، آموزش مادران درباره اهمیت پیگیری، تغییرات احتمالی بدن در دوران بارداری و نحوه مدیریت بیماری، نقش مهمی در بهبود نتایج بارداری ایفا می‌کند.
توصیه می‌شود زنان دارای سابقه تیروئید هاشیموتو پیش از بارداری تحت معاینه کامل قرار گیرند و در دوران بارداری تحت نظر متخصص غدد و زنان باشند تا سلامت خود و جنین به بهترین شکل حفظ گردد.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.روغن بذر کتان را با خواص بهبود سلامت قلب، کاهش التهاب و نقرس و جلوگیری از سرطان و پیری زودرس، تقویت سیستم ایمنی بدن، تنظیم کننده هورمون ها در زنان بعد از یائسگی، کاهش فشار خون و… با بهترین کیفیت را از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.
